|
 |
 |
 |
 |
|
Kış sert geçiyor ama iklim aynı
Son yılların en sert kışlarından birini yaşadık. Meteoroloji uzmanları bu defa tahminlerinde başarılı oldu. Bu başarının ardında deneyim ve teknolojinin yattığını söyleyen uzmanlar, soğukların pek de uç noktaya ulaşmadığını ve bunun iklim değişikliği olmadığını söylüyor.
***
Soğuk ama iklim değişmedi
Aniden bastıran soğuk ve kar kadar Meteoroloji Müdürlüğü'nün isabetli tahminleri de konuşuldu. Bu başarının ardında meteoroloji mühendislerinin teknoloji ve deneyimi bir arada kullanabilmesi var
Meteoroloji uzmanlarına göre sert soğuklar bir iklim değişmesi değil
İstanbul'un o soğuk, ürkütücü kışları hep bir rivayetti. Özellikle 1928 kışı son derece soğuk geçmişti ve gazetelere bakılırsa Tuna'dan gelip Boğazı kaplayan, Haliç'in donmasına sebep olan buz kümelerinin üzerinde Macar atlarının nal izleri bile seçilebiliyordu! Uzun yıllardan beri sert geçmeyen kış ayları o eski günleri herkese unutturdu. Ta ki bu yıl, birdenbire bastıran ve herkesi şaşırtan o soğuk hava ve özellikle de tipi halinde yağan kara kadar. Kar kadar şaşırtıcı olan şey ise Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü'nün isabetli tahminleriydi. Eskiden yağmur dese herkesin güneş bekleyeceği kadar kusursuz bir tutarsızlık gösteren meteorolojik tahminler, her nasılsa şaşmaz bir kesinliğe ulaştı. Üstelik birkaç gün öncesinden... Adnan Ünal'ın genel müdürlüğünü yaptığı Devlet Meteoroloji İşleri teknolojik yenilikleri takip ederek, üye olduğu uluslararası kuruluşlarla işbirliği yaparak bu sonuca ulaştı. Yani başarı tesadüf değil. Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdür Yardımcısı Nurettin Çam, yılın 365 günü 24 saat boyunca Türkiye genelinde 476 merkezden alınan ölçümlerle havayı takip ettiklerini söylüyor. On sekiz ülkenin üye olduğu Avrupa Orta Vadeli Hava Tahmin Merkezi'yle yaptıkları çalışmanın da katkısıyla gelecek on gün için meteorolojik harita çıkarabildiklerini anlatan Çam'a on günlük tahmin yapıp yapamadıklarını sorduğumuzda şu cevabı alıyoruz: "On günlük tahmin de yaparız ama tutmayan tahmin hiçbir şey ifade etmez. Bu nedenle biz üç günlük tahminde iddialıyız." Bu yıl yaptıkları isabetli tahminlerin kendilerine çok büyük sorumluluk getirdiğini anlatan meteoroloji mühendisi Nurettin Çam, halkın güvenini kazanmak kadar bu güveni devam ettirmenin de oldukça zor olduğunu söylüyor. Nurettin Çam'a göre, 22 Ocak ve 12-13 Şubat tarihleri arasında yaşadığımız kar tipileri meteorolojik açıdan uç noktalar değil. 1987 yılında İstanbul Bahçeköy'de 80 santim yüksekliğinde kar, 1973 yılında da Şile'de saate 152 kilometre hızında rüzgar ölçüldüğünü söyleyen Çam bu yıl İstanbul'da 25 santim yüksekliğinde kar ve saatte 90 kilometre hızında rüzgar ölçüldüğünü anlatıyor. Halk arasında söylenen "kış ağır geçince yaz çok sıcak olur" ya da "yaz bu sene geç gelir" gibi söylentilere kulak asılmaması gerektiğini söyleyen Çam, Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü'nün başarısını geleneksellikten bilimselliğe geçiş olarak açıklıyor. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Afet Koordinasyon Merkezi'nden (AKOM) meteoroloji mühendisi Ahmet Köse bu yıl kışın ağır geçeceğini daha yaz aylarında yaptıkları çalışmalarla tahmin ettiklerini ettiklerini söylüyor. Kar kalınlığı ve yağış miktar oranını Türkiye'de ilk kez kendilerinin verdiğini anlatan Köse 2002-2003 kışının son 20 yılın en şiddetli kışı olduğunu söylüyor. Henüz kış bitmediğinden bu yıl için tam bir yorum yapmanın mümkün olmadığını ama yağış miktarı ve süresi olarak bu kışın geçen seneye göre biraz daha şiddetli geçtiğini de sözlerine ekliyor. Bu yıl ağır geçen kış uzun süredir akıllarda olan küresel ısınma sorununu da gündeme getiriyor. Atmosfere bırakılan karbondioksit ve benzeri gazlardan oluşan küresel ısınma, pek çok kişi tarafından iklim değişmesinin nedeni olarak görülüyor. Hal böyle olunca da Türkiye'nin yaşadığı aşırı soğuklarda, tipi gibi yağan karda küresel ısınmanın etkisinin olup olmadığı akıllara gelen ilk sorulardan biri. İstanbul Teknik Üniversitesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü'nden Prof. Dr. Selahattin İncecik, sayıları gün geçtikçe artan iklim krizleri nedeni ile dünyanın havasının da giderek değiştiğini söylüyor. Buna kanıt olarak da 2003 yılında meydana gelen hava olaylarını gösteriyor. Güney Fransa'da haziran ayında 40 dereceyi aşan maksimum sıcaklıklar, İsviçre'nin son 250 yılın en sıcak haziran ayını yaşaması, ABD'de mayıs ayında 41 ölüm olayının meydana geldiği 562 ayrı tornadonun kaydedilmesi, Hindistan'da muson öncesi meydana gelen ısı dalgasının ortalamanın 2-5 derece üzerinde olması ve son olarak da 2003 yılının 1860 yılından bu yana 1998, 2001 ve 2002 ile beraber en sıcak yıl olması İncecik'in görüşlerini kanıtlıyor. İncecik 21. yüzyılda beklenen değişiklikleri ise şöyle özetliyor: Daha yüksek günlük maksimum sıcaklıklar ve daha sıcak günler, daha az soğuk ve donlu günler, günlük yüksek ve düşük sıcaklıklar arasındaki farkların azalması, pek çok bölgede daha şiddetli yağmur ve kar fırtınalarının meydana gelmesi Yine de hemen hemen tüm meteoroloji uzmanları bu yıl yaşadığımız şiddetli kışın küresel ısınmanın ya da iklim değişikliklerinin bir göstergesi olamayacağını düşünüyor. Bu gibi büyük değişimler için çok uzun yıllar boyunca yapılan gözlemlere bakılması gerektiğini söyleyen uzmanlar, ayrıca bu konularda dünyanın sadece bir bölümünün değil her yerinin ele alınması gerektiğini de sözlerine ekliyorlar.
Eylem Bilgiç
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
