kapat
   
SABAH Gazetesi
 
  » Yazarlar
    Günün İçinden
    Ekonomi
    Gündem
    Siyaset
    Dünya
    Spor
    Hava Durumu
    Ana Sayfa
    Günaydın
    Televizyon
    Astroloji
    Magazin
    Sağlık
    Cumartesi
    Aktüel Pazar
    Yaşama Dair
    Sinema
    Hobi
Günaydın
ATV
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Erdal Safak @ SABAH
 

Laiklik nedir?

Türkiye dün laiklik ilkesinin Anayasa'ya girmesinin 67'nci yılını yayınlanan birkaç mesajla hatırladı.
Bu mesajlarda laikliğin tanımına ilişkin bazı farklılıklar gözümüze çarptı. Örneğin Cumhurbaşkanı Sezer şu yorumu yaptı: "Laikliğin temelinde ulusal egemenlik yatar. Laik sistemde egemenlik ulusundur; dünya işleri dünyevi kurallarda düzenlenir; din ve devlet işleri birbirinden tümüyle ayrılmıştır; din vicdanlardaki kutsal ve özel yerinde korunur; devletin siyasal, sosyal, hukuksal, ekonomik hiçbir alanı din kurallarıyla düzenlenemez. Dinin vicdanlardaki yerinde korunması bağlamında laiklik, inanç ve ibadet özgürlüğünün güvencesidir."
Sezer'in değerlendirmesi laikliğin Fransa'daki yorumuyla tam örtüşüyor.
Buna karşılık Meclis Başkanı Arınç'ın mesajındaki tanım, Anglo-Sakson yaklaşımını yansıtıyor: "Laiklik; vatandaşların vicdan, dini inanç ve kanaat özgürlüklerini her türlü baskıdan uzak kullanabilmelerinin güvencesi ve hukuksal çerçeve içinde inanç ve ibadet özgürlüğünün temelidir."
Arınç'ın değerlendirmesi AK Parti programındaki tanımla uyumlu: "Laiklik her türlü din ve inanç mensuplarının ibadetlerini rahatça icra etmelerini, dini kanaatlerini açıklayıp bu doğrultuda yaşamalarını, ancak inançsız insanların da hayatlarını bu doğrultuda tanzim etmelerini sağlar. Bu bakımdan laiklik, özgürlük ve toplumsal barış ilkesidir."
Erdoğan da doğal olarak aynı çizgide: "Din, vicdan ve ibadet özgürlüğünün ifadesi olan laiklik, toplumsal huzurumuzun ve Atatürk'ün bize gösterdiği, ülkemizi muasır medeniyetler seviyesinin üstüne çıkarma ideali içinde, farklı inançların hoşgörüyle birarada yaşamasının teminatıdır."
Bu yazıyı kaleme alıncaya kadar Baykal'ın mesajı elimize ulaşmadı ama görüşlerini biliyoruz. Son olarak 27 Ocak'ta CHP Grubu'nda şöyle dedi: Laiklik artık siyasette din ve mezhep istismarını bırakmak demektir. Laik anlayışı özümsemek demek, insanların dine, mezhebe sahip olmamasını öngörmek değildir.

Atatürk'ün yorumu ve Fransa
Peki Atatürk'ün laiklik tanımını biliyor musunuz? Ulu Önder hayli uzun bir cümleyle çok geniş bir yorum getiriyor:
"Laiklik, dini faaliyetlerin devlet, fikir ve ekonomik hayattan ayrılarak ele alınmasını, devletin dini esaslara ve güce dayanmamasını, dünyevi işleri ve otoriteyi, dini işler ve otoriteden ayırarak, dinin diğer dünya kurumlarını kontrol etmemesini ve yalnız gerçek dini konularla ilgilenmesini sağlayan, dünya sorunlarına akılcı ve bilimsel açıdan bakmayı öngören, dinin hakkını dine, devletin hakkını devlete veren bir kavramdır."
Bugünlerde Fransa'da da laiklik üstüne sayılamayacak kadar çok yorum yapılıyor. Nedeni; "türban tasarısı..." Cumhurbaşkanı Chirac ve Başbakan Raffarin'in yorumlarını vermeden önce bir düzeltme yapalım; tasarının adı türban değil; "Okullarda laiklik ilkesinin uygulanması." İşte iki tanım.
Chirac'ın yorumu şöyle: "Laiklik vicdan özgürlüğünün güvencesidir. İnanma veya inanmama özgürlüğünü korur. Herkese özgürce, barış içinde, baskıyla karşılaşmadan inancını ifade ve uygulama imkanı verir. Kamusal alanın tarafsızlığı, farklı dinlerin uyum içinde birarada yaşamasını sağlar."
Bu da Raffarin'in yorumu: "Laiklik dinin reddi değildir. Laiklik bir gelenek, bir yaşama biçimi ve bir özgürlük vaadidir. Cumhuriyetimiz herkese dininin icaplarını yerine getirme özgürlüğünü garanti eder. Tarafsızlık, inkarcılık değildir. Ancak din asla bir siyasal proje olamaz ."
Buyurun size bir demet laiklik tanımı. Dünya görüşünüze en uygununu bulmak, size düşüyor...

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 Emeklere yazık oldu   / 07-02-2004
 Laiklik nedir?   / 06-02-2004
 Takdir-i ilahi   / 05-02-2004
 Sarı tehlike   / 04-02-2004
 Türban yasası   / 03-02-2004
 Komşuda neler oluyor   / 02-02-2004
 Veda Hutbesi'nin ilkeleri   / 01-02-2004
 Siyasal ahlak   / 31-01-2004
 Türkiye'nin onur listesi   / 30-01-2004
 Erdoğan ve Kwasniewski   / 29-01-2004
ERDAL ŞAFAK
Bizim Yorgo'nun günü
Yıldızının parlamasında Türkiye'nin...
AHMET HAKAN COŞKUN
Acımak
Malzeme ortada: Hepsini alabildiğine snobe...
ÖMER ÇELİK
Kıbrıs, iç siyaset, muhalefet
Adı "milli dava"...
ALİ SAYDAM
'Ben markayım' deyince marka olunmuyor
İki hafta önce bu...
HINCAL ULUÇ
Kül tablası suç aleti.. Dolu silah yasal!..
Gazete...
6 Ay yattı 20 günde coştu
6 Ay yattı 20 günde coştu
Fenerbahçe'nin 2004'teki müthiş serisi dün de Elazığ'da devam etti ve...
Evinde kral
Evinde kral
UEFA Kupası'nda yola devam eden iki ekibin mücadelesinde evsahibi...
New York'a buruk uçuş
New York'a buruk uçuş
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Kofi Annan'ın davet...
Erdoğan'dan vefa
Erdoğan'dan vefa
Erdoğan'a başbakanlık yolunu açmak için milletvekili adaylığından...
Türkiye'ye Çeçen uyarısı
Türkiye'ye Çeçen uyarısı
Metro saldırısı sonrası konuşan Rusya Savunma Bakanı Sergey Ivanov,...
Ölüme birbirlerinin kollarında gittiler
Ölüme birbirlerinin kollarında gittiler
Sanatçı Ebru Gündeş'in akrabaları olan anne ile çocuklarının enkazdan...
 
    Ana Sayfa | Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon
Spor | Hava Durumu | Günaydın | Bizimcity | Sizinkiler | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin Sağlık | Cumartesi | Aktüel Pazar | Yaşama Dair | Sinema | Hobi
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.