|
 |
|
Kurumadan poşete giren bakliyat, kanserojen!
Ürün talebe yetmeyince, üretici bakliyatı tam olarak kurumadan pazara sürüyor. Oysa nemli bakliyat, küflenmeyle birlikte kansere yol açıyor
Kuru fasulye, pirinç, bulgur alırken neye dikkat edersiniz? Fiyatına mı? Dış görünüşüne mi? Pilavın lapa olması, fasulyenin, nohutun bir türlü istediğiniz kıvamda pişmemesi, sadece damak tadına ilişkin bir sorun mudur?
Bugüne kadar sadece lezzet eksikliği anlamına gelen bu sorunların, sağlığı tehdit eden başka nedenleri olduğunu kaçımız biliyor?
Son dönemde ithalatın artmasıyla birlikte iç pazardaki ürün de kıymete binince, piyasada bakliyatın yeterince kurutulmamasından kaynaklanan sorunlar da artmaya başladı. Türkiye'de yıllardır gündeme gelir. Pul biber, kuru incir ve antepfıstığı ihracatındaki en büyük engel aflotoksindir. Aflotoksin, herkesin anlayabileceği bir dille, iyi kurutulmamış sebze ve meyvede meydana gelen küflenmedir. Bu yüzden kamyonlar dolusu ürün Avrupa kapısından döner. Zira aflotoksin, başlı başına kanserojen bir madde. Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Rıfat Yalın, bir makalesinde, "Küflenmiş gıdalardaki (özellikle baklagiller) aflotoksin, primer karaciğer kanserinin ortaya çıkmasında önemli etkendir" diyor.
MUTFAKTAKİ TEHLİKE
Bugüne kadar sadece kuru incir, kırmızı pul biber ve antep fıstığıyla birlikte anılan aflotoksinin aslında pirinç, bulgur, kuru fasulye ve nohut için de bir tehdit oluşturduğu bugüne kadar pek konuşulmadı. Türkiye son yıllarda bakliyatta ithalatçı bir ülke konumuna geldi. Bu nedenle iç pazarda pek çok bakliyat türleri hemen pazar bulduğu için yeterince kurutulmadan satılıyor. Gıda mühendislerinden aldığımız bilgiye göre, pirinçteki nem oranının yüzde 14.5'i geçmemesi gerek. Türkiye'de pirinç açığı var. Bu nedenle nem oranı 16-17 olan ürünler pazara sürülüyor. Bu pirinç hemen pakete girerse de 15 gün içinde üzerinde çizgiler ve yeşermeler oluşuyor, koku başlıyor. Pirinç zaten nemli olduğu için, daha az su çekiyor ve sizin her zamanki ölçüde yaptığınız pilav 'lapa' oluyor. Lapa olması bir yana, aslında 'kanserojen' aflotoksin maddesi içeriyor. Kuru fasulye, nohut, mercimek ve bulgurda da nem oranı büyük önem taşıyor. Fasulye ve nohutun yağmur yemeden piyasaya sürülmesi gerekiyor. Nem için için küflenmeye neden oluyor, saatlerce haşlıyorsunuz, fasulyeniz yumuşamıyor. Ama asıl nem sorunu bulgur ve pirinçte yaşanıyor.
DENETLEMEK MÜMKÜN
Evlerde rutubet ölçme makinası yok ama ürünü alırken birkaç özelliğe dikkat etmek de çoğu kez işe yarıyor. İstanbul Teknik Üniversitesi Gıda Mühendisliği Fakültesi Hububat İşlem Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hikmet Boyacıoğlu, tüketicinin nem oranına dikkat etmesi gerektiğini belirterek, "Ürünü kuru koşullarda saklamak gerek. Mikrobiyolojik olarak kritik nem değeri yüzde 14.5'tir. Bunun üzerindeki nemde ürün her türlü mikrobik aktiviteye hazır demektir" uyarısını yapıyor.
Pirinci dişinizle kontrol edin
* Pirinç alırken dişinizle sertliğini kontrol edin. Kolayca kırılıyorsa nemli demektir.
* Eğer kuru fasulye yağmur yemişse beyaz kabuklarda büzüşme olur, meyve yumuşar.
* Pişirmek için açtığınızda rahatsız edici bir koku ya da piştikten sonra lezzetinde bir bozukluk görürseniz, tenceresiyle birlikte aldığınız markete götürün ve iade edin.
* Standart belgeli ürünleri seçin. Paketli ürünlerin arkasında standarda uygunluk ibaresi arayın.
* Ekonomik olsun diye tüketeceğinizden fazla bakliyat almayın. Çünkü bekleyen ürün standartlarından kaybediyor.
* Poşetten çıkarın ve mutlaka bez torbada saklayın.
* Bakliyat ambalajında "iki yıl içinde tüketilebilir" yazar. Ama yeni mahsul çıktığında, eski mahsulün standartları ortadan kalkar. Siz o ibareye bakmayın, hemen tüketin.
Düşük rekolte erken sattırıyor
Bakliyatta ürün rekoltelerinin eksik çıkması nedeniyle pek çok tarım ürünü ithal ediliyor. 1980'den sonra kronik hale gelen pirinç ithalatı sonucu Türkiye, ihtiyacının üçte birini üretebiliyor. Bugün 600 bin ton olan pirinç tüketiminin 2010'da 1 milyon tonu bulması ve ithalatın 750 bin tona çıkması hesaplanıyor. İç piyasada ürün az olunca, üretici kurutmadan pirinci satışa sunuyor.
Esen EVRAN
Haberleri gazete sayfası görüntüsünde okumak için
SABAH e-Medya"ya
tıklayın
|
|
|
|
