|
 |
|
Uçağını sat borcunu öde!
Kamuya olan borçlarını ödemeyen tüm işadamlarına 'yatını, katını sat'diyen Doğan Grubu şimdi aynı baskıya maruz kaldı. Aydın Doğan'ın yaklaşık 32 trilyon lira değerindeki uçağını satarak POAŞ'ın borçlarını ödemesi isteniyor
Doğan Grubu'nun Petrol Ofisi'nin özelleştirilmesinden kaynaklanan 271 trilyon liralık borcunun ÖYK tarafından 2007 yılına kadar ertelenmesi yeni bir tartışma başlattı..
Petrol Ofisi'nin ortağı Doğan Grubu'nun sahibi bulunduğu gazetelerde geçmiş dönemlerde aynı yönde ertelemelerin yapıldığı gruplar hakkında sürekli 'Yatını, uçağını sat borcunu öde' gibi tanımlamalar yapılırken, ÖYK kararında aynı tavrın gösterilmemesi şaşkınlık yarattı. Aydın Doğan'ın kendisine ait 23 milyon dolar (yaklaşık 32 trilyon) değerindeki Falcon 2000 jetinin bulunduğu biliniyor. Ayrıca Doğan'ın Bulgaristan'ın eski devlet başkanı Todor Jivkov'dan satın aldığı bir de lüks yatı bulunuyor. Şimdi kamuoyunda Doğan Grubu'nun daha önce benzer ertelemeler için ortaya koydu 'Uçağını, yatını sat, borcunu öde' önerisini, uygulayıp uygulamayacağını sorusu sorulmaya başlandı.
SON ANDA ORTAYA ÇIKTI
ÖYK'dan ertelenme kararın çıkmasına kadar uzanan süreç geçen yılın Temmuz ayına kadar uzanıyor. Doğan Holding ve İş Bankası ortaklığı ile kurulan İş-Doğan Petrol Yatırımlar Holding A.Ş, 2002 Temmuz'unda Petrol Ofisi'nin yüzde 25,8'lik hissesini ÖİB'den satın almıştı. 387 trilyon karşılığı gerçekleştirilen işlemde, 116,2 trilyon liralık kısım peşin ödenmiş ve geri kalan 271,2 trilyon liralık borcun ise 3 yılda 3 eşit taksitte ödenmesi öngörülmüştü. Daha sonra İş-Doğan Petrol Ofisi ile birleştirilip aradan 1 yıl geçtikten sonra 7 Ağustos tarihinde grup borcun 5 yıl vadeye bağlanması yönünde talepte bulundu. Bunun üzerine Özelleştirme Yüksek Kurulu daha önce her yıl 90 trilyon liralık taksitler halinde 3 yılda tamamlanması öngörülen borcun, 54 trilyon liralık yıllık tek taksit halinde 5 yıla yayılarak ödenmesini kararlaştırdı.
Ancak 8 Eylül'de ÖYK tarafından alınan bu karardan tam 11 gün sonra gerçekleştirilen Petrol Ofisi Yatırımcıları Bilgilendirme toplantısında POAŞ Yönetim Kurulu Başkanı Vural Akışık konuya ilişkin borsa uzmanları ve kamuoyuna bilgi vermedi. Haberin gazetelerde yayımlanmasının ardından dün POAŞ tarafından borsaya gönderilen açıklamada SPK'nın kamuoyunu bilgilendirme tebliğine atıfta bulunularak, miktarın aktif büyüklüğün yüzde 10'unu geçmediği hatırlatıldı. Bu nedenle de açıklama yapılmadığı belirtildi. POAŞ Yönetim Kurulu Başkanı Vural Akışık ise 19 Eylül'de gerçekleştirilen toplantıda, şirketin 1 milyar 184 milyon dolar borcu olduğunu açıklamıştı. Akışık şirketin 600 milyon dolarlık nakde çevrilebilir değeri olduğunu duyurdu. Akışık geri kalan 500 milyon dolarlık net borcun da 4.5 milyar dolarlık satış geliri içerisinde abartılacak bir rakam olmadığını sözlerine eklemişti. Borsa uzmanları Akışık'ın bu tavrında eksik bilgilendirme olup olmadığını sorgulamaya başladı.
DOĞAN HİSSELERİ GERİLEDİ
Tüm bu açıklamalara rağmen, Petrol Ofisi'nin borçlarını erteleme haberinin ardından Doğan Grubu hisseleri İMKB'de değer kaybetmeye başladı.Doğan Holding hisseleri günü yüzde 5.7, Doğan Yayın Holding yüzde 3.7 geriledi. Petrol Ofisi hisseleri yüzde 1.6 değer yitirdi.
Jivkov'un teknesini aldı
Doğan Holding Yönetim Kurulu Başkanı Aydın Doğan'a ait Falcon 90 tipindeki tekne, Bulgaristan'ın devrik devlet Başkanı Todor Jivkov'a ait. İç dizaynı bir tekneden daha çok, normal bir dairenin dizaynını andıran ve koyu mobilyalardan yapılan yatını bugünkü değerinin 500 bin dolarla 1 milyon dolar arasında olduğu belirtiliyor. Ayrıca Doğan'a ait Falcon 2000 model uçak her türlü modern techizata sahip ve en büyük özelliği uzun mesafeli uçuşlar olarak gösteriliyor. Uçağın kötü hava koşullarında güvenli uçuş sağladığı biliniyor. Uçak Fransız Dassault firması tarafından imal ediliyor.
Ertelemeye rağmen POAŞ'ın riski sürüyor
Petrol Ofisi'nin 271 trilyon liralık borcunun ertelenmesi analistleri uzun vadede tatmin etmedi. Şirketin borcunun vadelendirilmesine ilişkin analistler, Petrol Ofisi'nin yüksek borç pozisyonunun hala sürdüğüne işaret ettiler. Analistler Petrol Ofisi'nin halen çok yüksek düzeyde olan borcunun riski artırdığına işaret ediyorlar.
SORUNLAR ÇÖZÜLMEDİ
Reuters Haber Ajansı'na konuşan analistler, vadenin uzatılmasına rağmen faizin değiştirilmediği bu işlemde, sadece daha esnek bir ödeme sistemine sahip olunabileceğini, şirketin yüksek borç pozisyonunun sürmesi nedeniyle bazı endişelerin sürdüğünü belirtiyorlar. Borcun çok yüksek olması nedeniyle yeniden yapılanmanın olumlu olduğunu belirten Finansinvest analisti Yavuz Birdal, "Kısa vadede bu yapılanma olumlu ama borç yapısı yüksek olduğu için sorunlarını çözmüş değil. Muhtemelen daha esnek bir ödeme sistemine sahip olmak için yapıldı. Bu, şirket için riski azaltması açısından ve zaman kazanmak açısından önemli ama yüksek borç pozisyonu devam ettiği için riskli konumunu devam ettiriyor" dedi. Petrol Ofisi Yönetim Kurulu Başkanı Vural Akışık, 2000 yılında özelleştirilen şirketin tartışma yaratan borçlarına ilişkin eylül ayında yaptığı açıklamada, şirketin banka kredileri ve Özelleştirme İdaresi Başkanlığı'na (ÖİB) 31 Ağustos 2003 itibarıyla toplam 1.184 milyar dolar borcu olduğunu belirtmişti.
Darbaz: POAŞ ertelemesi kamuya yarar sağladı
Borcunu kamuya zamanında ödeyemediği için ÖYK kararıyla 271 trilyon liranın vadesini 2007 yılına uzatan Doğan Holding Genel Koordinatörü Tufan Darbaz, bu operasyonla kamunun avantaj sağladığını savundu. Darbaz, ''Özelleştirme İdaresi'ne borçlu birçok kuruma yönelik bir borç yapılandırma uygulamasının Petrol Ofisi tarafından da yapılmış olmasının Doğan Grubu'nun bir usulsüzlüğü olarak sunulması, gerçekte kendileri bu tür faaliyetler içinde olan medya gruplarının Doğan Grubu'nu ve sayın Aydın Doğan'ı kendileri gibi gösterme çabasından öte bir anlam taşımamaktadır'' dedi. Tufan Darbaz, bugün itibariyle Doğan Holding'in ağırlığı 2 ila 5 yıla yayılmış bulunan finansal borcunun 234 milyon dolar olduğunu, buna karşılık kasasında 100 milyon dolar nakdin ve 70 milyon dolarlık menkul kıymeti bulunduğunu bildirdi.
Petrol Ofisi'nin, ÖİB'ye vadesi 2005 yılının Ağustos ayında sona erecek 271.2 trilyon lira borcu bulunduğunu anımsatan Darbaz, bu borcun, bir önceki anlaşmadaki faiz oranı korunarak ve mevcut hisse teminatlarına ilaveten 90 trilyon lira değerinde banka teminat mektubu verilerek, taksitler halinde 2007 yılına kadar ertelendiğini kaydetti. "Bugün iş dünyasından pek çok şirketin döviz üzerinden borçlandığı ve Türk Lirası'nın değer kazanmasıyla önemli avantaj sağlandığı bir ortamda Petrol Ofisi, Türk Lirası üzerinden borçlanmıştır" diyen Darbaz, bu durumun, kamuya herhangi bir yük getirmediği gibi tam tersine kamuya avantaj sağladığını savundu.
Kıyak plana "insider" incelemesi
SPK, borsada işlem görme oranı en yüksek hisse olan Doğan Holding'de insider trading incelemesi başlattı
Petrol Ofisi'nin yüzde 25.8'lik hissesini satın alan ve 271 trilyon liralık borcunu ödeyemediği için 5 yıla yayılmasını sağlayan Doğan Grubu hakkında "insider trading" (içeriden öğrenenlerin ticareti) için ön inceleme başlatılıyor. SPK, borç yeniden yapılandırma planını ve planın uygulamaya girdiği 3 Eylül sonrasında Doğan Grubu sahip ve yöneticilerince yapılan işlemleri masaya yatırıyor.
Ne oldu, ne bitti?
SPK yetkilileri, yeniden yapılandırılan borcun, şirketin aktif toplamının yüzde 10'unu aşmadığını, bu nedenle "Özel durumların kamuya açıklanması" zorunluluğunun kapsamı dışında bulunduğunu hatırlattılar. Ancak, 3 Eylül'de onaylanan ve POAŞ'ın 271 trilyon liralık borcunun 5 yıla yayılmasını öngören ÖYK kararı nedeni ile şirketin risk değerlemesinin değiştiğini kaydeden SPK yetkilileri, "Bu durumda, söz konusu bilgiyi bilen herkes bu bilgiden yararlanmış mı, ne tür işlemler yapmış? Tüm bunlara otomatik olarak bakılır. Gerek Doğan Grubu'nun işlemleri, gerekse Doğan Grubu ile ilintili tüm halka açık şirketlerin hisse senetlerinde meydana gelen değişimler, bunların hangi tarihlerde ve kimler tarafından gerçekleştirildiği incelenir" dediler. Başta Doğan Holding tahtası olmak üzere Milliyet, Milpa, Doğan Burda ve Doğan Yayın hisse senetlerinde işlem görme oranı son haftalarda sürekli yükseliyordu. Sadece son bir hafta Doğan Holding'in ortalama günlük işlem miktarı 127 milyon lot oldu. Doğan Holding'in piyasada işlem gören hisse adetinin 195 milyon lot hissesinin her gün yüzde 65'inin el değiştirdiği ortaya çıktı.
POAŞ'ta borç ertelemeyi Doğan Grubu talep etti
Özelleştirme idaresi Başkanı Metin Kilci, Petrol Ofisi'nin yüzde 25.8 hissesinin satış bedelinden vadeye bağlanan tutarın bu yıldan itibaren 5 yılda 12 aylık TÜFE*1,05 oranından işleyecek faizi ile birlikte ödenmek üzere yeniden vadelendirilmesi teklifinin, Özelleştirme Yüksek Kurulu'nun kararı ile kabul edildiğini bildirdi. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, Borsa Başkanlığı'nın talebi üzerine bir açıklama yaptı. Başkan Metin Kilci'nin imzasını taşıyan açıklamada, Petrol Ofisi'nin yüzde 25.8 oranındaki hissesinin, ÖYK kararına istinaden 31 Temmuz 2002'de imzalanan hisse satış sözleşmesi çerçevesinde, 116 trilyon 253 milyar liralık kısmının senet takasının gerçekleştiği tarihte peşin, kalan 271 trilyon 258 milyar liralık bölümün ise 3 yıl üç eşit taksitle satıldığı hatırlatıldı. Açıklamada, daha sonra şöyle denildi
"Alıcı, 7 Ağustos 2003 tarihinde yaptığı başvuruda, satış bedelinden vadeye bağlanan tutarı, herbiri 54 trilyon 251 milyar 635 milyon 830 bin liralık taksitler halinde, 2003 yılından itibaren 5 yılda, 12 aylık TÜFE*1,05 oranından işleyecek faizi ile birlikte ödenmek üzere yeniden vadelendirilmesini talep etmiş ve bu talep Özelleştirme Yüksek Kurulu'nun 3 Eylül 2003 tarihli kararı ile kabul edilmiştir."
Haberleri gazete sayfası görüntüsünde okumak için
SABAH e-Medya"ya
tıklayın
|
|
|
|
