|
 |
|
Nüfuz casusluğuna Akışık örneği
'Yolsuzluğu' besleyen nedenleri sıralayan Araştırma Komisyonu, örnek olarak da bir dönem kamu bankalarının başında bulunan Akışık'ı gösterdi
TBMM Yolsuzlukları araştırma Komisyonu'nun hazırladığı rapor aylardır kamuoyunu meşgul ediyor. Son 5 yılı mercek altına alan Komisyon'un raporunda gözden kaçan en önemli saptama ise yolsuzlukları besleyen nedenlerle ilgili. Çünkü bu tespit aslında Türkiye gerçeğinin kısa bir özeti.
Komisyon raporunun giriş bölümünde yer alan tespitler bölümünde özellikle bürokraside grup dayanışması ve nüfuz casusluğunun altı çizildi ve somut örnekler verildi. Yine menfaat grupları, iyi niyet gerekçeleri ile kanuna aykırı işlem yapma, yargı kararlarına karşı direnme, akrabalık, siyasi kayırmacılık gibi nedenlerle yolsuzlukların beslendiğinin altı çizildi.
YASA YETERSİZ KALIYOR!
İşin ilginç yanı komisyonun somut örneklerle bunu açıklamaya çalışmasıydı. Nüfuz casusluğu ile ilgili bölümde, bu şekilde yolsuzluk yapılmasının önlenmesi amacıyla 2531 sayılı kanunun çıkarıldığı anımsatılarak, "Kanuna göre kamu görevlilerinin kamu kuruluşlarındaki görevlerinden ayrıldıktan sonra 3 yıllık süre için daha evvel çalıştıkları kurumdaki faaliyet ve görev alanıyla ilgili olarak özel kuruluşlarda görev almaları yasaktır. Hazine Müsteşarlığı başta olmak üzere diğer kurullar ve kamu bankalarında yöneticilik yapan kişiler bu düzenlemeye aykırı olarak daha önce çalıştıkları kurumla ilişkili olarak özel kuruluşlarda görev almaktadırlar" deniliyor.
Sonra da bu yasa uygulamasında 1981 yılından bu yana hiçbir mahkumiyetin verilmediği anımsatılarak, "yasanın düzenlemesinin yetersiz kaldığı" belirtiliyor. Ardından da bir dönem Kamu Bankaları Ortak Yönetim Kurulu Başkanı olarak görev yapan Vural Akışık örneği veriliyor.
Raporda Akışık ile ilgili aynen şu ifadeler kullanılıyor
"A. Vural Akışık, Dışbank'taki görevinden ayrılarak Nisan 2001'de Kamu Bankaları Ortak Yönetim Kurulu Başkanlığı'na atanmış, bu görevi sırasında Halk Bankası'nın yüzde 30 iştiraki olan Demirhalk Bankası'nın TMSF tarafından devralınan yüzde 70'lik hissesi için "misyonumuza uygun değildir" görüşü ile rüçhan hakkını kullanmamış, bu hisseler daha sonra Cıngıllıoğlu ve Dışbank'ın hakim ortağı Aydın Doğan'a satılmıştır. Daha sonra Mart 2002 tarihinde görevinden istifa ederek Dışbank Yönetim Kurulu Başkanlığı ve ardından Doğan Holding ve İş-Doğan POAŞ şirketinin yönetim kurulu üyeliği görevlerine getirilmiştir. Nitekim adı geçen hakkında 2531 sayılı yasaya aykırılıktan Eyüp Cumhuriyet Savcılığı'na yapılan suç duyurusu sonucunda adı geçenin bu görevi geçici olarak üstlendiği ve görevinin bitmesi üzerine Dışbank'taki eski görevine döndüğünü savunması karşısında takipsizlik kararı verilmiştir."
Denetim yok, akrabalık hemşehrilik var
* Sağlıklı bir iç denetim yapısı yok. İç denetçilerin teminatı ve bağımsızlığı sağlanamamıştır. Bu nedenle siyasi baskılara açık durumda bulunan denetim elemanları yolsuzlukların ortaya çıkarılmasında güçlüklerle karşılaşılabiliyor.
* Bürokraside oluşan çeşitli gruplar bir yandan yolsuzlukların oluşmasına zemin hazırlamakta, diğer yadan da bu tür yolsuzlukların ortaya çıkarılmasını engellemekte.
* Okul, teftiş kurulları, çalışılan birimler, hemşehrilik, akrabalık, siyasi kayırmacılık ve devam edilen sosyal cemiyetler çerçevesinde menfaat grupları oluşturulmakta. Atamalarda, terfilerde ve soruşturmalara karşı korunmada bu dayanışma ortaya çıkmakta.
İyi niyet, yasa bile ihlal ettirmiş!
Komisyon'un raporunda iyi niyet gerekçeleri ile kanunlara aykırı işlemlerle ilgili de somut örnek veriliyor. Ardından da kasım ve şubat krizlerinin yaşandığı dönemde Hazine Müsteşarı olarak görev yapan Selçuk Demiralp'in "komisyona verdiği" bilgiler bire bir aktarılıyor. Raporda Demiralp ve bir uzman arasında geçen şu konuşmaya dikkat çekiliyor
Demiralp Biz 1.859 beklerken 1.150 ile karşı karşıya kaldık. Ne yaptık; Merkez Bankası'yla konuştuk, 'elimizde kalan 700 kağıdı sana satıyoruz' dedik. Merkez Bankası da 700 trilyonu bizim hesabımıza yazdı.
Uzman Merkez Bankası size bu parayı vermeye yetkili değil, o tarihteki kanun itibariyle.
Demiralp Açık piyasa işlemlerinden. Hani biliyorsunuz 90 günlük bir...
Uzman Ama bu kanunun dolanması anlamına geliyor.
Demiralp Siz artık batağın içine düşmüşsünüz. Neresi yaş neresi kuru onu düşünemezsiniz. Orada bu fonlamayı yapacaksınız...
Uzman Çok çok affedersiniz. Peki orada açık piyasa işlemlerinden bir aracı banka mı vardı, yoksa doğrudan APİ kapsamında Hazine'den mi aldı kağıtları Merkez Bankası?
Demiralp Orada net değilim.
Uzman Bellidir ama bu.
Demiralp Bunu çözdük Merkez Bankası yetkilileriyle...
Bakan talimatı mücbir sebep oldu
YolsuzluklarI Araştırma Komisyonu'nun hazırladığı raporun önemli bir bölümü enerjiyle ilgili son dönemde yaşanan gelişmeleri içeriyor. Bunlar arasında belki de en ilginci "mücbir sebep" kavramına "bakanlık talimatı"nın da dahil edilmesi.
Elektrik Enerjisi Fonu'ndan yap-işlet-devret santrallerine yapılan 125 milyon 897 bin dolarlık yedek yakıt telafi ödemesi sırasında gündeme gelen bu mücbir sebep değişikliğinin öyküsü şöyle
1999 Aralık-2000 Mart tarihleri arasındaki dönemde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı (Cumhur Ersümer dönemi) Marmara Bölgesi'nde YİD modeliyle çalışan 3 doğalgaz santralinden (Uni-mar, Trakya Elektrik ve Doğa Enerji) gaz arzında yapılan kesinti nedeniyle yedek yakıt kullanarak enerji üretmesini istedi. Ardından şirketler bu sırada ortaya çıkan maliyet nedeniyle Enerji Bakanlığı'na başvurdu. Bakanlık BOTAŞ'ı adres olarak gösterdi. BOTAŞ ise gaz arzındaki kesintinin bir temerrüd sonucu değil, bir mucbir sebep hali sonucu ortaya çıktığını, kendilerinin hiçbir ödeme yükümlülüğü bulunmadığını ileri sürdü.
Aylarca süren yazışma ve yapılan toplantılar sonucunda Enerji Bakanlığı'nın 21 Haziran 2000 tarih ve 12228 sayılı yazısı üzerine Bakanlar Kurulu Kararı ile "Elektrik Enerjisi Fonu Yönetmeliği"nin 12. maddesinin B bendi 23 Ağustos 2000'de değiştirildi. Bu değişiklikle birlikte 1 Ocak 2000'den geçerli olmak üzere "sel, yangın, deprem, sıcak savaş halleri olarak sayılan mücbir sebepler arasına "doğalgaz santrallerine ikincil yakıta geçmeleri için bakanlıkça talimat verilmesi" konusu da ilave edildi.
Haberleri gazete sayfası görüntüsünde okumak için
SABAH e-Medya"ya
tıklayın
|
|
|
|
