|
|
BM'de 1483 kavgası
Irak savaşı öncesi BM'yi dinlemeyen Bush, 2004 seçimleri zora girince Irak'ta güvenliği sağlamak için yüzünü BM'ye çevirdi. Savaşın yolunu açan 1483 sayılı tasarıda "küçük" düzeltmeler yaparak Irak'ta güvenliği BM'ye bırakmak istiyor
Genel seçimleri kaybetme endişesi, her ay 4 milyar doları bulan masraf, ardı arkası kesilmeyen gerilla tipi saldırılar, artan anti-Amerikan hisleri, evlerinden en az 2 yılı uzakta geçirecek askerler... İşte Irak savaşı sonrası ortaya çıkan bu manzara, Amerika Başkanı George W. Bush'u 8 ay sonra yeniden Birleşmiş Milletler'in kapısına götürüyor. BM yetkilileriyle "flört" etmeye başlayan ABD, Irak'a askeri ve ekonomik anlamda uluslararası destek verilmesini sağlamaya çalışıyor. Ancak Bush'un önünde yine "eski" engeller var.
'FRANSALMANYA' ENGELİ
Fransız gazetesi Le Monde'un yorumuna göre Bush'un önündeki ikilem, aylar önce resti çekip ters düştüğü BM'nin kapısına gitmek ya da gelecek yılki başkanlık seçimlerini kaybetmek... Ancak Fransa ve Almanya, Irak'ta yönetimin tamamen BM'ye devredilmesini şart koşuyor. Rusya da idari yönetim anlamında yetkinin BM'de olmasını istiyor. Bu noktada Bush yönetimi savaş döneminde olduğu gibi bölünmeler yaşıyor. Dışişleri Bakanı Colin Powell, BM'yle anlaşma yapılması gerektiğini savunuyor. Başkan Yardımcısı Dick Cheney ve Savunma Bakanı Donald Rumsfeld ise buna karşı çıkıyor. Bush yönetimi, Irak savaşına imkan tanıyan 1483 sayılı BM tasarısının "küçük" düzenlemelerle kabul edilmesi halinde Irak'a BM desteğinin önünün açılacağını söylüyor. Ancak Fransa ve Almanya, tüm yetkiyi BM'ye aktaracak yeni bir tasarı olmazsa ABD'ye yine "hayır" diyecek.
"BM'NİN KOLLARINDA"
Amerikan New York Times gazetesi de "Saddam'ı devirmek için BM'ye dirsek çeviren Bush yönetimi, teklif götürdüğü bütün ülkelerin barış gücü ve ekonomik yardım konularında işbirliğini reddetmesi üzerine kendini yeniden BM'nin kollarında buldu" yorumunu yaptı. Gazete, Saddam yanlılarının saldırılarında askerlerinin ölmeye devam etmesi, halkın kendilerine olan öfke ve nefretinin artması nedeniyle ABD'nin stratejisini yeniden ele aldığını yazdı.
Haberde, ABD yönetiminde bazı kişilerin BM'ye dönmeyi utandırıcı gördüğü belirtildi. BM'yle flört kapsamında Bush Annan'la, Ulusal Güvenlik Danışmanı Rice Güvenlik Konseyi diplomatlarıyla, Powell da Alman meslektaşı Josckha Fischer'le görüştü. Ancak 17 bin asker talep ettikleri Hindistan dahi "BM olmadan olmaz" yanıtı verdi...
Annan, 10 önemli noktaya değindi
Annan'ın dün Güvenlik Konseyi'ne sunduğu, 22 sayfalık Irak raporu 10 önemli madde içeriyordu.
1. Iraklılar'ın talepleri dikkate alınmalı.
2. Halkın özgürlüğü ve demokrasi dışarıdan dayatılmamalı.
3. Halkın hayat koşulları iyileşmedi. Özellikle güvensizlik konusunda derin endişeler var. Güvenlik durumu kötüleşiyor.
4. Bu görüşmelerde ortaya çıkan ortak konu, demokrasinin içeriden gelmesi gerektiği noktasıdır.
5. Bütün Iraklılar'ın öncelikli ortak endişesi güvenliktir.
6. İnsan haklarının durumu, temel endişe kaynaklarından biridir. Bu endişelerden bazılanı Irak'taki yöneticilere iletildi ve 1483 sayılı kararın 5'inci paragrafında olduğu gibi, başta 1949 Cenevre ve 1907 Lahey Sözleşmesi olmak üzere uluslararası hukuka tamamen uyulması zorunluluğu hatırlatıldı.
7. Bir başka endişe kaynağı da savaş sırasında ya da savaştan sonra ölen, yaralanan, gözaltına alınan sivillerle ilgili. Bu konuda güvenilir rakamlar bulunmamaktadır.
8. Şu anda Irak'ta düzeni sağlamak, 1483 sayılı karar tasarısı ve uluslararası hukuk uyarınca, buradaki otoritenin sorumluluğu altında bulunuyor.
9. Kendi geleceğini oluşturmak her şeyden önce Irak halkına düşüyor. Irak'ta acilen temsili bir kurum oluşturulmalı. Bu sayede Iraklılar ülkelerindeki sorunlarla bizzat ilgilenmeye başlayabilecektir.
10. Geçici hükümet konseyinin kurulmasını tebrik ediyorum. Bu organ, BM ve uluslararası toplumun görüşebileceği geniş ölçüde temsili bir ortak olarak görülmektedir.
Haberleri gazete sayfası görüntüsünde okumak için
SABAH e-Medya"ya
tıklayın
|
|
|
|