Reha Muhtar: O haberin ta kendisi Ali Kırca: Bir habercilik klasiği

Öylesine bir not: Yıllardır bulmaca dergilerinde gördüğümüz "İki resim arasındaki yedi fark" oyunu meğer Leman dergisinden bir arkadaşımızın taze buluşuymuş.. Yeni öğrendim, ilham kaynağımı bu hakkı teslim etmek için açıklamayı borç bilirim..

Yayın anlayışı
Reha Muhtar: O'na göre ülkenin özgün bir haber gündemi yoktur, gündem bizzat kendisidir.. Yardımcısı gazeteci yazar Bekir Hazar'dan çok etkilenir.. Bekir'in önüne getirdiği konuların ana gündem maddesi olduğunda ısrar eder.. Direnenleri canlı yayına çıkarıp, bunaltır.. Hala direnmekte ısrar ederlerse özgün esprileri ile hırpalar.. Aktardığı olaya yaptığı son yorum ise genellikle beyin hücrelerini öldürücü ağırlıktadır..

Ali Kırca: Habere TRT tadında takılır ama onu özel yayıncılığın imkanları ile mümkün olduğu kadar esnetir.. Haberin ana ekseni kendisidir, kendisi de duygusallığın zirvesidir.. Haber sunarken izleyene bu titreşimleri vermeye çalışır.. Ali Kırca haberlerini izleyen biri, hayatında hiç görmediği deniz tosbağasının üreme sorunlarını kendine dert edinip stres yapar.. Ali'nin Güney Afrika Cumhuriyeti'ndeki altın üretiminin düşmesini neden dert edindiğini anlamadan hislenir..

Teknik kullanma
Reha Muhtar: Bol bol anons kullanır.. Çalıştığı kurumda kendi anonsunu yayınlatarak tecavüz etmediği tek bir program bile yoktur.. Ya alttan bant geçer, ya üste görüntü bindirir.. Kendi bülteninde sunulan haberlerin anonsunu bile "Az sonra.." anonsu ile yeniden hatırlatır.. Haber metinlerinde her cümleyi en az üç kere tekrarlatıp, anlama zorluğu çeken vatandaşlara imkan sağlar.. Kullandığı görüntülerin haberle ilgisi olması şart değildir.. Görüntü olması yeterlidir..

Ali Kırca: Yardımcıları tarafından hazırlanan görüntüleri ilk kez görüyormuş gibi bakması, haberin inandırıcılığını arttırır.. Haberde duygusallığı yakalamakta ısrarlı olduğundan bolca fon müziği kullanır.. Eğer bankacılık sektöründe durgunluk haberi veriyorsa, görüntüleri "Kımıldan, kımıldan, kımıldanıver.. Hah şöyle aslanım kımıldanıver.." türküsüyle destekler..

Sesini kullanma
Reha Muhtar: En büyük silahıdır.. Reha'nın haber okuma sesine yakalanan izleyici, ışığa tutulmuş tavşan gibi donup kaldığından elindeki kumanda aletiyle zap yapmayı akıl edemez.. Haberin sonuna kadar izler.. Reha'nın sesini ilk kez Atina muhabirliği yaptığı sırada Yunanlılar keşfetti.. Hatta, Reha'nın Türkiye'ye geri gönderilmesine karşılık Güney Kıbrıs'ı teklif ettiler ancak o günlerde yönetim bu fırsatı değerlendiremedi..

Ali Kırca: Sesinde yarattığı romantik titreşimler en büyük silahıdır ancak bunu bültenin sonuna sakladığı romantik hikayelerde kullanır.. Haber sırasında ise genellikle boynunu büker, kendisine "hayatın duygusal yükü karşısında ezilmiş bir enkırmen" süsü verir.. Kadınlar tarafından çok izlenmesinin, Ali Kırca'yı izleyen kadınların da o gün dünyada nelerin olup bittiğini anlayamamasının sebebi budur..

Haber yakalama
Reha Muhtar: Bültenini hazırlarken olay çıkmasını beklemez, olayı kendisi yaratır.. O gün kime yakalaşıp, stüdyoya tıkmışsa haber odur.. Hatta Türkiye'nin başına gelen musibetlerin tek sorumlusudur.. Genellikle yakaladığı kişileri ekran başında ikna eder.. Stüdyosuna düşen herkese bir faili meçhul cinayeti kabul ettirebilecek kadar ikna yeteneği vardır..

Ali Kırca: Genellikle "Kısmetimde olan, kaşığımda çıksın.." siyeseti güder.. Haber seçmez.. Habersiz kaldığında "uzman görüşüne" başvurup bülteni kurtarır.. Elinin altında bolca yorumcu bulundurur, sıkıştığı her yerde "Şimdi filancaya bağlanıyoruz.." diyerek topu taca atar..

Halkla ilişki
Reha Muhtar: Ateş Hattı programı sayesinde toplumun her kesimi ile ilişki kurar.. Konuklar genellikle oraya neden çağrıldıklarını bilmediklerinden ortaya; kurgusuz, saf, damıtılmış bir program çıkar.. Kendine mantıklı gelen her cümlesinden sonra "Hani bana alkış.." diyerek, seyircisini canlı tutar..

Ali Kırca: Ahaliyle ilişkisini Siyaset Meydanı programı marifetiyle kurar.. Genellikle programın sonunda türkü söyleyebileceği konuları tartıştırır.. Programına katılanları "Çökertmeden çıktın da Halilim.. Allahına emanet.." türküsünü dinlettirmeden bırakmaz.. Şükrüye Tutkun'dan Musa Eroğlu'na kadar birçok sanatçının ekrana tövbe etmesinin sebebi budur..

Kadınlara bakış
Reha Muhtar: Eğer kadın haber konusu ise karşısına dikilip gözünün içine dik dik bakar.. Onlara "Düşürdüğünüz bebek ölü müydü?" türünden zihin açıcı sorular sorar.. O kadınlar için bir sırdır.. Hayatına giren son kadın olan Nilüfer'in kendisini bu sırrı çözmeye adadığı söylenir..

Ali Kırca: Her türlü kadına, her mesafeden ve her pozisyondan alıcı gözle bakar.. İzleyici kitlesi içinde kadınların büyük yer tuttuğuna inandığından haber bültenlerini pembe roman tadında hikayelerle bitirmeyi adet edinmiştir..

Ödül durumları
Reha Muhtar: Her yıl en azından birkaç kuruluş kendisini Reha Muhtar'a "yılın habercisi" ödülünü vermeye mecbur hisseder.. O da bu ödüllerin verilme törenlerini büyük bir tarafsızlık içinde; bir hafta öncesinden başlayan anonslarla yayınlar.. Ödülün verilme anı ise ağırlaştırılmış çekimle defalarca verilerek, Reha'nın seyircisine ne kadar şanslı oldukları hissettirilir..

Ali Kırca: O bir ödül bağımılısıdır.. Emniyet Genel Müdürlüğü Dernekler Masası'na kayıtlı ne kadar kuruluş varsa hepsinden en az bir ödül almıştır.. Bülbül Ötüşlü Kanarya Yetiştirenler Derneği'nin verdiği ödül en anlamlısıdır ama Dereçine Kiraz Festivali'nin habercilik ödülünün anılarında ayrı bir yeri vardır.. Evinde metrekareye kırkbeş "yılın habercisi" ödülü düşmektedir.. Ödül alamadığı haftalarda bunalım geçirir.. Evinin asansör boşluğuna düşüp kolunu kırdığı yalandır.. Ödül alamadığı için kendisini asansör boşluğuna fırlatmıştır..