İlanlardaki gizli tüyolara dikkat!

Paranız hazır, model ve renkte de karar kıldınız sayılır. İş bitti sanmayın. Özellikleri uzun uzun anlatılan otomobillere biraz 'şüpheci' yaklaşmazsanız, yanılmanız işten bile değil
Piyangodan büyük ikramiye size çıktı ve otomobil almaya karar verdiniz. En yakın bayiye gidip bir model beğendiniz. Otomobil pırıl pırıldı ve lastikleri de sağlam görünüyordu. Ne yaparsınız, hemen alır mısınız? Eğer markete gidip 'domates alır gibi' rengine ve görünüşüne bakarak araç alıyorsanız vay halinize. Öğrenmeniz gereken ilk kural, bir otomobilin renginin ve görüntüsünün asla yeterli olmadığı. Eğer almak istediğiniz aracın gerçekten kusursuz olduğunu anlamak istiyorsanız bir çok detaya dikkat etmeniz gerekiyor. Peki nedir bu detaylar? İşte size bazı ipuçları...

* Aracın dış görünüşü dışında diğer yönlerini de inceleyin.

* Satış görevlilerinin ifade ettiği fiyatın anahtar teslim fiyatı olup olmadığını mutlaka kontrol edin.

* Aracın garantisinin olup olmadığına ve garanti süresinin ne zamana kadar geçerli olduğuna bakın.

* Otomobilin birçok özelliğini anlatan kullanım kılavuzunu mutlaka alın.

* Yedek anahtarları almayı unutmayın.

* Satın alırken en az yarım saat vakit ayırarak otomobili iyice bir tanıyın. Aracın her tarafını çekinmeden kurcalayın!

* Teslim sırasında gördüğünüz hata, eksik, arıza ve çizik gibi kusurların teslimat tutanağına mutlaka not düşülmesini sağlayın.

VERGİLERİ ÖDENMİŞ Mİ?
* Satış tamamlanıp plaka işlemleri bittiğinde; fatura, karayolları uygunluk belgesi, Taşıt Alım Vergisi, Ek Taşıt Alım Vergisi, Çevre Koruma Fonu, harç ve bandrol ile vergi dairesinden alınan ödeme makbuzunun tüketiciye bir dosya halinde verilmesi gerekiyor.

* Nakil Vasıtaları Vergi Dairesi'nde otomobili adınıza bilgisayarda tescil ettirin.

* Aldığınız ürünün Tüketici Koruma Yasası'na göre ayıplı mal olmamasına dikkat edin.

* Satılan otomobilin ayıplı mal olması halinde bunun, 15 gün içinde satın alınan şirketin bir yetkili servis raporu ile tespit ettirilip değiştirilmesi, hatanın telafisi ve eksiğin düzeltilmesi şart.

* Ruhsat ve kasko sigortası yaptırılmadan trafiğe çıkmayın.

* Teslim anından sonra görülen arızalarda yetkili olmayan hiçbir servise başvurmayın.

SİPARİŞ VERDİYSENİZ...
* Satışı yapan şirketle verilen sipariş mutlaka yazılı bir sözleşmeye dökülmeli.

* Bu sözleşmede tüm istenen ekstra aksesuvarlar, ödeme koşulları ve teslim zamanı yer almalı.

* Verilen kapora eldense makbuz, banka hesabına ise dekont alınmalı.

* Yapılan sözleşmede "teslim anındaki fiyatlar geçerlidir" notu yazmalı ya da döviz bazında fiyatlar fikslenmişse bu, sözleşmede yer almalı. Yıl değişim zamanındaki belirsizlikler belirtilmeli. Araç tesliminden önce devletin yaptığı vergi ve fon artışı aksine bir madde yoksa tüketiciye aittir. Gazete ilanlarındaki '*' ile belirtilen dip notlar iyi incelenmeli. Burada tüketiciler lehine önemli tüyolar olabilir.

ACİL SERVİSE DİKKAT
* Otomobil yetkili distribütör, satıcı veya bayiinden satın alınmalı.

* Bakım servisi, satış sonrası hizmetleri ve yedek parça ağı tüketiciyi memnun etmeli.

* Yolda kalanları kurtaracak acil servis imkanlarının olup olmadığına dikkat edilmeli.

* İkinci el satışı aşırı değer kaybetmeyecek ve kolay satılabilecek bir araç seçilmeli.

Dudullu'daki ikinci el otomobil borsası
Japonya'da büyük ilgi gören ikinci el otomobil için uygulanan özel açık artırma yöntemi Türkiye'de uygulanıyor. Borusan, Mitsubishi ve USS ortaklığı ile İstanbul Dudulla'da 10 bin metrekarelik alan üzerinde kurulu Oto Exchange Kurumsal Otomobil Borsası'ndan galeri, yetkili satıcı ve filo sahibi şirketler yararlanabiliyor.

Oto Exchange, üyelik sistemi üzerine kurulu. Sisteme göre, önce açık artırmaya katılmak isteyenler Oto Exchange Kurumsal Otomobil Borsası'na üyelik sözleşmesi imzalıyor. Satıcı üye aracını Oto Exchage'e bildiriyor. Şirket formlar üzerinde araç ekspertizini yaparak satıcı üye ile mutabakata varıyor. Lojistik firmaya aracı belgeleriyle teslim ediyor. Teslimattan sonra uzmanlar, aracın başlangıç fiyatını belirliyor. Belirlenen fiyat üzerinden satıcıyla anlaşmak üzere görüşülüyor. Daha sonra sıra numarası alıyor. Açık artırmaya katılan üyelere tüm teknik ve özel bilgileri içeren bilgi katalogları veriliyor. Artırma sırasında da en yüksek fiyatı teklif eden alıcı otomobili alıyor.

Günde 15 bin kez ziyaret edilen site!
Türkiye'de son dönemde ikinci el araç alım satımının yeni adresi de internet siteleri oldu. İnternette kullanılmış araç alım-satım hizmeti veren siteler binlerce araçlık portföye ve yüzbinlerce ziyaretçiye ulaştı. Bu sitelerde otomobil alıp-satmanın dışında araçları karşılaştırabilir, tüketici finasman seçeneklerinden faydalanabilir ve otomotiv dünyasında gelişen son bilgilere ulaşabilirsiniz. Fotoğraflarla da desteklenen ilanlar arasında istenilen model, özellik ve fiyat gibi kriterlere göre de arama yapabilirsiniz. Ağırlıklı olarak ücretsiz hizmet veren siteler arasında günde 15 bin kez ziyaret edilenler bile var.

Arabam.com Editörü Hakan Cingi, "Şu ana kadar yaklaşık 5 binin üzerinde otomobil ilanı ve 500 bine yakın da ikinci el kullanıcımız var" diyor. Otomax.com Pazarlama Müdürü Burcu Arıkan da bugüne kadar sitede 13 binden fazla araca ait bilginin yayınlandığını belirtiyor. Sahibinden.com sitesinde ise 3 bine yakın otomobil ilanı bulunuyor. Otoalsat.com'da aynı şekilde tüketicilere finansman seçenekleri, fiyat karşılaştırmaları gibi hizmetler vererek ilgi çeken sitelerden biri. Askinjeep.com ise lüks dört çekerli araçların sergilendiği bir site. Dodge RAM'den Opel Frontera'ya bir çok seçeneği bu sitede bulabilirsiniz.

1999 model otomobilin fiyatı nasıl hesaplanır?

Örnek veriler:
* Ruhsatta yazılı model yılı 1999

* 30.000 km'de

* Kazasız ve kasa değişikliği yok

* Aynı marka ve aynı tip araç sıfır km anahtar teslim fiyatı: 15 milyar lira

Nasıl hesaplanıyor?
* Anahtar teslim fiyatı 15 milyar

* Taşıt alım vergi, masraf indirimi yüzde 20.3 milyar

* 2 yıllık yıpranma payı % 0(Yıllık yıpranma payı % 0) 2.4 milyar

* 2. el değeri 9.5 milyar

Not: Eğer kasa değişimi varsa yüzde 5, kazası varsa durumuna göre yüzde 5-10 daha indirim uygulanır. Masraf indirimi büyük hacimli ağır araçlarda yüzde 25 alınır. Ayrıca km çok yüksekse, onun için de değer düşürülür.

Deneme sürüşü için on-line rezervasyon
Dünya otomotiv devleri, son yıllarda maliyetleri düşürmek için satışlarını sanal ortama taşıdı. Türkiye'de de yaklaşık son 1 yıldır otomobil satışları internet üzerinden gerçekleşiyor. Tabii ekonomik kriz satış yapan siteleri vursa da, otomotivciler gelecekten umutlu görünüyor. Şimdilik Tofaş, Renault ve Lupo, internet üzerinden satış yapıyor. Volkswagen Lupo ise sadece internet üzerinden satılıyor. İsteyen tüketiciler on-line test sürüşü rezervasyonu da yapabiliyor. Ford Otosan Pazarlama Stratejileri Uzmanı Hakan Arabacıoğlu, tüm ürünlerinin test sürüşü rezarvasyonlarının internet üzerinden yapıldığını söylüyor.

Mete TANSU