Ankara 2002'de beklentilerin pozitif olacağından hareketle ekonominin büyüyeceğini öngörüyor. Dış yardım alınması ve bütçe açığının tutması için 4 milyar dolarlık kamu tasarrufunun nasıl yapılacağı belirleyici olacak.
Yüksek Planlama Kurulu'nda ekonominin gelecek yılki genel çerçevesi belirlendi. Ekonominin gelecek yıl büyümeye geçmesi, yeni dış borç alarak kamu borçlarının çevrilmesi ve devletin küçültülmesi hedefleniyor.
2002 yılına ilişkin açıklanan ekonomik hedefler ve bütçe rakamları, bekleyişlerin olumluya doğru değişeceğinden hareket ediyor. Dün açıklanan rakamlarla Ankara'nın Türkiye ekonomisine çizdiği 2002 senaryosu şöyle özetlenebilir:
* Faiz-kur makası oluşacak- Gelecek yıl için tahmin edilen ortalama dolar kuru 1 milyon 760 bin lira. Bu yıl sonundaki yüzde 136.5 artışın yüzde 24.1'e düşeceği tahmin ediliyor. Büyük devalüasyonun yaşandığı bir yılın ardından ikinci yılda yerli paranın bir miktar değerlenmesi öngörülüyor. Hazine'nin yıllık ortalama ağırlıklı faizinin yüzde 71 olacağı, toptan fiyatların yüzde 46, dolar kurunun yüzde 24 arttığı dikkate alınırsa reel faize dönüş yapılacağı ortaya çıkar.
* 13.7 milyar dolarlık dış kredi desteği- 2002 için öngörülen hedeflerin tutabilmesi için 13.7 milyar dolarlık dış kredi sağlanması gerekiyor. Bunun 3 milyar dolarlık kısmı uluslararası piyasalardan borçlanma, 9 milyar dolarlık kısmı G-7 ülkelerinin IMF üzerinden kullandıracakları kredi ve geri kalanı da Dünya Bankası kredilerinin dilimleri şeklinde olacak. Eğer G-7 ülkelerinden sağlanacak kredinin miktarı 9 milyar doların altında kalırsa, borçların çevrilmesinde zorluk yaşanabilecek, programın hedeflerinde sapma olacak. Yani 2002'nin başarısı dışardan gelecek kredi desteğine çok yakından bağlı.
* Ekonomi ikinci çeyrekte dönecek- Bu yıl yüzde 8.5 daralacağı ve 150 milyar dolarlık bir büyüklüğe ineceği tahmin edilen milli gelirin gelecek yılın ilk çeyreğini küçülerek geçirmeye devam edeceği, ilkbaharla birlikte ikinci çeyrekte büyümenin başlayacağı tahmin ediliyor. Devlet sektöründe kemerlerin bu yıl sıkılacağı ve bunun miktarının GSMH'nın yüzde 2.5'i kadar olacağı dikkate alınırsa, büyümenin özel sektör üzerinden gerçekleşeceği anlaşılır. Büyüme tahmininin tutması için devlet küçülürken özel sektörün kayda değer bir şekilde canlanması gerekiyor. Bugünden görünen yüzde 4'lük büyümenin bir hayli iddialı olduğu. Rakkam biraz da politikacıları ikna etmek amacıyla yüksek tutulmuş olabilir.
* 4 milyar dolarlık tasarruf belirleyici olacak- Hedeflerin tutabilmesi ve dış mali yardımın alınabilmesi devletin küçülmesine bağlı. Burada ortaya konulacak eylem planı IMF ve G-7 ülkelerini tatmin ederse istenen dış kredi sağlanabilecek. Bunun için faiz dışı bütçe harcamalarında tasarruf edilecek miktar GSMH'nın yüzde 2.5'i kadar. 155.7 milyar dolarlık GSMH'nın içinde bu rakam 3.892 milyon dolar ediyor.
Hem dış krediyi sağlaması hem de bizzat bütçe açığını küçülteceği için işte bu tasarrufun nasıl sağlanacağı, 2002'nin kaderini belirleyecek en önemli nokta.
* Sonuç- "Acı patlıcanı kırağı çalmaz" Türk Atasözü
Magazin
