Yolsuzluğa sıkılan kurşun
Cheng Kejie, başbakan yardımcısı düzeyindeydi. 5 milyon dolar karşılığı, ihalelerin bazı firmalara verilmesini sağlamak suçundan, yüzü maskeli bir askerin beynine sıktığı tek kurşunla idam edildi
Yolsuzluk her rejimde, her ülkede var.
"Kiminde" az, "kiminde" çok.
Çin bu konuda "birinci."
Tabii ki, yolsuzluğun "cezası" da var.
Çin "bu konuda da birinci."
Ceza "beyne sıkılan tek kurşun ile idam."
VCD ÇETESİ
Biz Çin'de iken bir "VCD çetesi" yakalandı.
Kaçak olarak yapılan "16 milyon VCD imha edildi."
"Sanıklar" gözaltında.
TV'de "bu haberi" izlerken, yanımızdaki Çinliler'e sorduk:
- Cezası nedir?
İçlerinden biri, sağ eliyle "tabanca işareti" yaptı.
Ve parmağını şakağına dayadı:
- Bam!..
TEK KURŞUN
Cheng Kejie "Ulusal Meclis Başkan Yardımcısı" idi.
Bu statü, "Başbakan Yardımcılığı" düzeyi.
Suçu:
"Bazı ihaleleri, bazı firmaların kazanması için, kamu kuruluşlarına baskı yapmak."
Ve karşılığında da...
"Beş milyon dolar komisyon almak."
Cheng Kejie "yüzü maskeli bir askerin" beynine sıktığı tek kurşunla idam edildi.
YOLSUZLUK DAVASI
Geçen yıl ortaya çıkarılan... Üç bakan yardımcısı... Otuzdan fazla genel müdür ve yardımcısı... Yetmişin üzerinde daire başkanının adının karıştığı yolsuzluk davası sürüyor.
Ancak, dava aşamasında bazı gümrük müdürleri idam edildi bile.
Bazı belediye başkan yardımcıları... Genel müdürler de.
Olayın baş suçlusu olan Lai Changxing ise, Kanada'ya kaçtı.
Çin hükümeti ile Kanada arasında "iade görüşmeleri" sürüyor.
ÖLÜNÜN HAKKI
Çin'de, ölen insanın cesedi, genelde yakılıyor.
"Gömülme" çok nadir.
Ölenin yakınları, cesedin külünden "bir miktar" alıyorlar.
Bunun için "özel kutular" var.
"Anı olarak" bir süre saklıyorlar.
Sonra da...
Dağa... Denize... Ormana döküyorlar.
İdam edilen kişinin ailesi ise, genelde, "külünü bile almak istemiyor."
SIRADAKİLER
Pekin'in "varoşlarında" bir ceset yakma yeri var.
Ama Pekin büyüyünce...
Varoştaki "yakma yeri", sanki başkentin içinde kalmış.
Bu nedenle, biraz daha ileriye... Dağın eteğine "yeni bir ceset yakma yeri" yapılıyor.
Bize denildi ki:
- Yeni yer, eskisinden çok daha büyük olacak.
"Neden" diye sorduk.
Aldığımız yanıt aynen şöyle oldu:
- Cumhurbaşkanı Jiang Zemin ile Başbakan Chu Rongji, yolsuzlukla mücadelede kesin kararlı... Bu demektir ki, çok ceset yakılacak.
İLKELER VE HEDEF
Seneler önce General De Gaulle, bir Bakanlar Kurulu toplantısında der ki:
- Çin'i, Çin Seddi'nin arkasında kaynayıp, dursun diye bırakırsak, sonunda patlar... Pencerelerini açmada onlara yardımcı olmalıyız.
Da Gaulle, geçen yüzyılın "önemli liderlerinden."
"İleriyi" çok iyi görmüş.
Penceresini "aralayan" Çin, bin yıllık derin uykusundan uyanıyor.
Dışa açılıyor.
Açıldıkça da...
Dev bir ahtapot gibi, kolları ile, her yeri kucaklıyor.
Her yere uzanıyor.
Pekin'de bir devlet görevlisi "Çin'in ihracat kalemleri" konusunda bilgi verirken dedi ki:
- Biliyor musunuz, her Amerikalı'nın iki ayakkabısından biri Çin malıdır.
Ayakkabı "Gucci" olabilir.
Veya "Bally... Pierre Carden... Nike."
Ama "üretildiği yer" Çin.
ÇİN FARKI
Pekin'deki ilk günümüzde "iki üst düzey görevli" bize bilgi verdi.
Biri "Komünist Parti"den.
Diğeri "Hükümet"ten.
Biri, otelimize geldi.
Diğeri, yemeğe davet etti.
"Parti yetkilisi" Çin ve Rusya reformları arasındaki farkı anlattı:
- Dört ana ilke belirledik ve tavizsiz uyguladık... Siyasi istikrar... Sosyal gelişme... Yabancı sermaye girişi... Planlı ekonomiden, piyasa ekonomisine geçiş... Rusya bunu yapamadı.
İKİ ENGEL
"Hükümet görevlisinin" anlattıklarına gelince:
- Hedefimiz gelişme... Bunun aracı da, reform... Reformun zemini ise istikrar.
İlkelerine özen gösteren ve hedefinden şaşmayan Çin giderek gelişiyor.
"Eskiden" bisiklet ile otomobil "aynı yoldan" giderdi.
Şimdi ise "bisiklet yolu ayrılmış."
Eskiden yollar "bisiklet tarlasıydı." Şimdi yine bisiklet var ama...
"Otomobil sayısında da" inanılmaz artış var. Gazeteler, "otomobil ilanları" ile dolu.
"İki görevliye" de sorduk:
- Karşılaştığınız engeller?
İkisinden de "aynı yanıtı" aldık:
- Yolsuzluk ve bürokrasi.
İşte bu konuda Çin ile benzerliğimiz, moda deyimle, "tıpkısının aynı."
ÇİN'DE 28 ŞUBAT
Çin hükümeti, 28 Şubat'ta "olağanüstü" toplanmış.
Toplantının gündemi "tek madde" imiş:
- Verimliliğin artırılması ve yatırımların gelişmesi.
Toplantı çok uzun sürmüş.
Ve "tek maddelik" bir karar alınmış:
- Bürokrasi yüzde kırk azalacaktır.
Magazin
