Yurtdışına çıkana vergi

Hayat Standardı Esası'na göre esnaf ve serbest meslek sahipleri, yurtdışında turistik geziye çıkarlarsa vergi matrahları 900 milyon artacak

Eş ve çocukları da kapsayan uygulama, 2001 Mart ayında verilecek beyannamelerle başlıyor. Dolayısıyla bu yıl yapılan gezilere de 'vergi' var

Yeni çıkan "Hayat Standardı Esası, yurtdışına çıkıştan da vergi alınmasını öngörüyor. "Turistik amaçlı" yurtdışı seyahatlerde, seyahate katılan mükellefin kendisi, eşi, çocukları ve bakmakla yükümlü olduğu diğer kişilerden "her birinin, her seyahati için" 900 milyon lira kazanç beyan edilmesi isteniyor.

Buna göre örneğin, serbest çalışan bir doktor, eşi ve iki çocuğuyla, 2000 yılında, iki kez yurtdışına çıkmışsa, her bir aile bireyi için 900 milyon lira üzerinden, bir yurtdışı seyahat için 4 x 900 = 3 milyar 600 milyon TL. iki kez yurtdışına çıktıkları için de, 7 milyar 200 milyon lira kazanç göstermek zorunda.

Yurtdışı seyahatler nedeniyle, yurtdışına her çıkışta aile bireylerinin her biri için aranılan 900 milyon lira kazanç, mükellefin yurtdışına çıktığını, 2001 yılı Mart ayında kendiliğinden yıllık beyannamesinde bildirmesine bağlı. Aksi halde yani mükellefin vergi dairesine vereceği beyannamede, yurtdışına çıktığını göstermemesi halinde, vergi dairesinin bu yurtdışı çıkışları tespit etmesi imkansız gibi bir şey...

Hemen belirtelim, "ticari amaçla" yurtdışına çıkanlar ile "tedavi amacıyla" yapılan seyahatler ve bir defaya özgü olmak üzere "hac seyahatleri" hayat standardı esasına göre vergiye tabi değil.

Vergiden muaf olanlar
Yurtdışına sık sık çıktığı halde, hayat standardı vergisine tabi olmayanlar da var. Örneğin şirketin yönetim kurulu başkan ve üyeleri, genel müdürleri, kira, faiz ve repo geliri elde edenler, şirket ortağı olup da, limited şirketten "kâr payı", anonim şirketten "temettü" geliri elde edenler ve ücretliler, yurt dışına kaç kez çıkarlarsa çıksınlar, hayat standardı esasına göre alınan verginin kapsamı dışında kalıyorlar...

Olaya bu yönüyle baktığımızda, sanki Anayasa'nın "eşitlik" ilkesine aykırı düşen ve "seyahat hürriyetini kısıtlayan" bir yasa uygulaması ortaya çıkıyor...

NASIL KAZANDIN?

Ankaralı avukat
ÖRNEK-1 : Ankara Büyükşehir Belediye sınırları içerisinde, serbest meslek faaliyetinde bulunan avukat (A) eşi ve bir çocuğu ile birlikte 2000 yılında bir kez turistik amaçlı olarak yurtdışına çıkmıştır. Avukat (A)'nın beyan ettiği serbest meslek kazancı 3 milyar 500 milyon liradır. Hayat standardı esasına göre hesaplama yapıldığında; temel gösterge tutarı 4 milyar lira, her bir aile bireyi için 900 milyon lira üzerinden, bir yurtdışı seyahati için 900x3=2 milyar 700 milyon lira ilave gösterge tutarı olmak üzere toplam 6 milyar 700 milyon lira kazanç göstermek zorundadır. Buna göre avukat (A)'nın 3 milyar 500 milyon lira serbest meslek kazancı kabul edilmeyecek, hayat standardı esasına göre bulunan 6 milyar 700 milyon lira üzerinden 1 milyar 572 milyon 500 bin lira vergi ödeyecektir.

Samsunlu kuyumcu
ÖRNEK-2 : Samsun Büyükşehir Belediye sınırları içerisinde, kuyumculuk yapan ve bilanço usulüne göre defter tutan mükellef (B) eşi ve iki çocuğu ile birlikte 2000 yılında iki kez turistik amaçlı olarak yurtdışına çıkmıştır. Kuyumcu (B)'nin beyan ettiği ticari kazancı 4 milyar 200 milyon liradır. Hayat standardı esasına göre hesaplama yapıldığında; temel gösterge tutarı 3 milyar 281 milyon 250 bin lira, her bir aile bireyi için 900 milyon lira üzerinden, iki yurtdışı seyahati için 900 x 4 x 2 = 7 milyar 200 milyon lira ilave gösterge tutarı olmak üzere toplam 10 milyar 481 milyon 250 bin lira kazanç göstermek zorundadır. Buna göre kuyumcu (B)'nin 4 milyar 200 milyon lira ticari kazancı kabul edilmeyecek, hayat standardı esasına göre bulunan 10 milyar 481 milyon 250 bin lira üzerinden 2 milyar 706 milyon 875 bin lira vergi ödeyecektir.