Topuz

AKSARAY'daki Valde Camii'nin önünden ne zaman geçsem içimde derin hayranlık duyguları uyanır. Bu cami benim için, seyrine doyum olmayan bir "klasik dönem tablosu"dur. Yapıyı kaplayan zarif, incecik, nakış nakış işlemeler, Valde Camii'ne tarifsiz bir güzellik verir. Batı'nın gotik sanat unsurları ve Türk süslemeciliğinin en has örnekleri, Valde Camii'nde inanılmaz bir uyumla kucaklaşır. Küçük ölçekli bir cami olmasına rağmen Valde Camii, bu özellikleriyle bence, ayrıcalıklı bir konuma sahip. Tarihsel ve kültürel değerler konusunda duyarlılığını çok takdir ettiğim bir dostum geçenlerde anlattı:

"VALDE Camii'ni çevreleyen ve gerçek bir sanat eseri olan parmaklıklarda aralıklı yükseltiler vardır. Bunların üzerlerine her biri özenle yapılmış şirin sarı topuzlar geçirilmiştir. Her bir büyük sarı topuzun çevresinde de birkaç minik topuzcuk vardır. Daha doğrusu var idi. Şimdi sadece camiin ana caddeye bakan yüzündeki parmaklıklarda topuzlar duruyor. Yan ve arka cephedekiler sökülüp götürülmüş. O cephelerde parmaklık yükseltileri çıplak ve mahzun kalmış. Böyle bir yıkıcılık hangi mantığa ve vicdana sığar?"

TOPUZLARIN tek başlarına antika değeri taşıdığını sanmıyorum. Hırsızlar olsa olsa, bunları içerdikleri birkaç gram pirinç madenini hurdacıya satmak için sökmüş olabilir. Kültür tarih mirasının "kara cehalet"e kurban gitmesi İstanbul'da ne yazık ki sık rastlanan bir trajedi. Valde Camii'nin topuzları çalınalı aylar olmuş. Dikkatli bir göz farketmese kimsenin, hiçbir yetkilinin umurunda bile olmayacak. İşin bu tarafı, bu ilgisizlik daha da hazin ve düşündürücü.