Nasıl karışmasın ki, tam altı ayda, prim hesaplama şekli dört kez değişti. Önceden ilan edilse hadi neyse, vatandaş neyin nasıl olacağını öğrenir ve gelecek ay ücretleri öderken ona göre vergi ve sigorta primi keser ve beyanda bulunurdu.
Altı aydır yapılan "tam bir Çin işkencesi"... Milyonlarca işçinin ücreti, SSK primi ve vergi kesintisi yapılıp ödenmiş. Vergi dairesine ve SSK'ya beyan edilmiş, ardından bir yasa "Resmi Gazete'de yayım tarihinden 60 gün önce" yürürlüğe giriyor. Hadi bakalım, ayıkla pirincin taşını işveren de şaşkın, işçi de...
13 Temmuz 2000'de, kararname ile yapılan dördüncü değişiklik de, Çin işkencesinin devamı. Hemen izleyen gün Sabah'ta ayrıntılı olarak açıkladığımız gibi, yine "iki ileri bir geri" yöntemiyle, herşey silbaştan. İşverenler ve işçiler şaşkın, muhasebeci ise daha çok şaşkın durumda...
Şimdi ne olacak?
Ücret bordroları değişecek, işçiler çağırılıp "Senden eksik sigorta primi kesmişiz, şu kadar lira iade edeksin" denilecek.
Fazla hesaplanan vergiler değişecek, yürürlükteki yasaya göre hareket edip, beyannamesini biran önce verenler, olayı nasıl düzelteceğini araştıracak, ücret bordroları ve sigorta bildirgeleri değişecek, bazıları ek bildirge verecekler. Nasıl tam bir Çin işkencesi değil mi?
Oysa 1 Haziran'da, neyin nasıl olacağı 13 Temmuz yerine, Haziran'dan önce ilan edilse daha iyi olmaz mıydı? Gerçi bu konuda yine de bir gelişme (!) var. Daha önce, 1 Nisan 2000'de yürürlüğe giren prim hesaplaması, 60 gün sonra yani 31 Mayıs 2000'de ilan edilmişti. Şimdi ise, 1 Haziran 2000'de yürürlüğe giren kararname 43 gün sonra yani 13 Temmuz 2000'de açıklandı. İkisi de geriye dönük ama yine de işkencenin dozajı hafifletilmiş!..
Herşey silbaştan
Yeni belirlemeye göre, tüm hesaplamalar silbaştan yapılacak. SSK tavanı üzerinden kesinti yapılan işçilerden de, 21 milyon lira fazla ödeme geri alınacak. Sigortasız işçi çalıştırma ve sigorta primindeki kaçak daha çok artacak... Son düzenlemeye göre, SSK primleri, bordro ayrıntıları da belirtmek suretiyle, tabloda gösterildiği gibi olacak.
Kararnamenin yürürlük tarihi 1 Temmuz 2000 olsaydı bu kadar gürültü kopmayacaktı. İlk yazımız üzerine yüzlerce faks geldi, hepsi de yetkililere şiddetli tepki gösteren, ağır suçlamalarda bulunan yazılar. Vatandaştan saygı bekleyenler, bu saygıyı öncelikle kendilerinin göstermesi gerektiğini artık öğrenmeliler...
