|
Türkiye'yi Kayserililer uyutuyor
Kayserililer 7 fabrikayla ve ürettikleri 3.5 milyon yatak sayısıyla, Türkiye yatak pazarının yüzde 80'ini elinde bulunduruyor.
Ticari zekaları ile ünlü Kayserililer, artık sadece pastırma ve mantıda değil, yatak üretiminde de birinci sırada. Türkiye'nin ilk hazır yatak üreticisi Yataş'la başlayan "uyutma" merakı, bugün yılda 3.5 milyon adede yakın yatak üretimi ile yaklaşık 20 trilyon liralık bir sektör yarattı. Mobilya ve kanepe üretiminde de önemli bir yere sahip Kayserili firmalar, Türkiye hazır yatak pazarının da yüzde 80'ini ellerinde bulunduruyorlar.
Demir madenlerine yakınlığı nedeniyle ev eşyası yapımına demir karyola ile başlayan, zamanla ahşap eşya ve mobilyaya geçiş yapan Kayseri, bugün Türkiye'nin yatak deposu haline geldi. Hammaddesinin çoğunu il dışından almasına rağmen Yataş, İstikbal, İpek, Cennet, Meşe, Mondi ve Poli gibi markaları yaratan Kayseri'de, irili ufaklı 450'ye yakın mobilya ve kanepe atölyesi ile bu sektöre çalışan yan sanayici bulunuyor.
GÜNDE 10 BİN YATAK
Kayseri'nin önemli geçim kaynaklarından biri haline gelen mobilya sektöründe yatak üretenlerin sayısı ise 10'u geçmiyor. Sektörde en büyük kapasite günlük 3 biner adet ile Yataş ve İstikbal Mobilya'nın. Cennet, Meşe, İpek, Mondi'nin toplam üretimleri ise günlük 3 bin-3 bin 500 civarında. Kayserili üreticilere tek önemli rakip, merkezi İstanbul'da bulunan İdaş. İdaş'ın günlük kapasitesi de bin 500 civarında bulunuyor.
Yatak üretiminin diğer mobilyaları üretmekten daha zor olduğuna işaret eden Meşe Mobilya Yönetim Kurulu Başkanı Hacı Ali Kilci, bu nedenle üretimin 5-10 firma arasında paylaştırıldığını söylüyor. Mobilya boyacılığı yaparken 1992 yılında Meşe Mobilya'yı kuran Kilci, şu anda ilk 5 üretici arasında yer aldıklarını söylüyor. Modüler dahil her türlü mobilya ile birlikte günlük 250 adet yatak ürettiklerini dile getiren Kilci, sipariş usulü çalıştıklarını dile getiriyor. Ürünlerinin Türkiye çapında bine yakın satış noktasında bulunduğunu kaydeden Kilci, 450'nin üzerinde de showroomlarının bulunduğunu belirtiyor.
Yatak üretim malzemelerinin pahalı olması nedeni ile her mobilya üreticisinin sektöre giremediğini hatırlatan Kilci, şöyle devam ediyor
ENTEGRASYON ŞART
"Kayseri'de mobilya sektöründen ekmek yiyen yüzlerce aile var. Ama yatak üretimi kanepe ya da mobilya üretimi ile kıyaslanamayacak kadar zor. Özellikle yay makinaları çok pahalı. Bu nedenle fason üretilecek bir ürün değil."
Kayserili'nin uçak sevdası
TÜrkİye'nİn ilk uçak fabrikasının kurulduğu Kayseri'de uçak sevdası hala sürüyor. Süt sağma makinası üreten bir tesiste metal kullanılmayan, Türkiye'nin ilk kompozit uçağı yapılıyor. Aynı zamanda Kayseri Sanayi Odası Başkanlığı da yapan Mustafa Çapar, Erciyes Üniversitesi öğrencilerinin ortaya attığı uçak yapma fikrine sponsor oldu. Daha sonra üniversitenin projeyi bırakmasına rağmen çalışmaları sürdüren Çapar, üç kişilik uçağını Haziran'da İstanbul'da düzenlenecek olan Uluslarası Havacılık Fuarı'nda sergileyecek. Çapar, fuarda sipariş almaları halinde model üretimi seri üretime geçirebileceklerini ifade etti. Yaklaşık 100 bin dolara malolacak uçağı Ağustos'ta uçurmayı düşündüklerini söyleyen Çapar, Türkiye'de ilk full kompozit bir uçağın yapıldığını kayderek şunları söyledi: "Biz bir uçak endüstrisi değiliz. Ama mühendislerimiz bu uçağı yapacak bilgiye sahip. Bu zor bir uçak. Çok daha basitlerini yapabiliriz. Uçağın en büyük özelliği küçük uçaklar arasında hızlı olmaları. Uçağın modeli Cosy Classic. Benzerleri saatte 225 kilometre hız yaparken bu uçak 300 kilometreye çıkabiliyor. Uçak 2 saat durmadan havada kalabiliyor."
Pastırmayı kaptırdılar
1980 yılında pastırma 500, sucuk ise 300 lira idi
Kayserİ ile özdeşleşen pastırmanın fiyatının yüksekliği yeni pastırma merkezleri yaratmaya başladı. 1980'li yıllarda pazarın yüzde 80'inden fazlasını elinde bulunduran Kayserili üreticinin pazar payı bugün yüzde 40'lara kadar düştü. Yaklaşık 10-15 trilyon lira bir büyüklüğe sahip olan pastırma ve sucuk pazarında Kayserili firmaların sayısı 15 civarında. Kayseri'nin en eski pastırma üreticilerinden Başyazıcı Et Mamulleri Üretim Müdürü Mehmet Salcıoğlu, fiyatın yüksekliği nedeniyle Sivas, Afyon gibi illerle birlikte Pınar, Maret gibi büyük üreticilerin de sektöre girdiğini belirtiyor. Kayseri'nin pastırma pazarındaki payının gittikçe azaldığını kaydeden Salcıoğlu, bu nedenle ildeki üreticilerin sucuk, salam, sosis gibi tamamlayıcı ürünlere daha fazla ağırlık vermeye başladığını söylüyor. Kayseri'de yılda 25 bin baş hayvanın pastırma ve sucuk yapımı için kesildiğini belirten Salcıoğlu, bundan da 1 milyon 250 bin kilogram pastırma, 3 milyon kg da sucuk elde edildiğini vurguluyor.
Leyla ŞEN
|
Copyright © 2000, MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş. - Tüm hakları saklıdır
|