PARAYI AL REPO YAP
Devletin özellikle Ziraat Bankası aracılığıyla kullandırdığı krediler tarım sübvansiyonlarının önemli bir kısmını oluşturuyor. Ancak bu krediler piyasa faizinin oldukça altında kullandırıldığı için Ziraat Bankası'nı pahalıya patlıyor. Örneğin 1998 yılında banka ortalama yüzde 101 maliyetle topladığı parayı yüzde 66 faizle çiftçiye kredi olarak kullandırdı. Bu yöntem nedeniyle 1998 yılında 378 milyon dolar zarar eden bankanın kullandırdığı krediler de amacına ulaşmadı. Piyasada faizler yüzde 100'ler seviyesindeyken, krediyi alan çitfçi bunu tarımda kullanmak yerine repo yapmayı tercih etti. İşte bu sistem geçen yıl 9 milyar dolar kayba neden oldu. Aralık ayında yapılan anlaşma ile IMF bu gidişe dur dedi. İmzalanan stand-by anlaşması tarım kredilerine sınırlama getirildi.

Reforma üç adım
Tarımda Yeniden Yapılandırma ve Destekleme Kurulu'nun yaptığı toplantıda, üç önemli karar alındı. Tümü IMF ile yapılan stand-by anlaşmasında belirtilen, tarımda doğrudan gelir desteği, telafi edici gelir desteği ve kayıt sistemine geçilmesi kararlaştırıldı.

Doğrudan gelir desteği için pilot bölge seçilen yerlerde, çiftçilere 200 dönüme kadar arazi için dönüm başına 5 dolar ödenmesi uygun bulundu. Projenin giderleri için daha önce bütçede toplam 200 trilyonluk ödenek ayrılmıştı. Ödeneğin yetmemesi halinde, ihtiyaç duyulan tutar, Dünya Bankası'ndan yapısal uyum kredisi kapsamında sağlanacak. Bakanlar Kurulu Kararı ile Ankara-Polatlı, Antalya-Serik ve Manavgat, Adıyaman-Merkez ve Kahta ile Trabzon-Akçaabat ve Sümene ilçeleri doğrudan gelir desteği sistemi için pilot bölge seçilmişti. Bu yörelerdeki 5-8 bin arasındaki çiftçiye doğrudan ödeme yapılması öngörülüyor.

Fazla üretime alternatif
AlInan bir başka kararla fazla üretim olan tütün, fındık, şekerpancarı ve çay için çok sayıda alternatif ürün önerilecek. Çiftçinin uğrayacağı gelir kaybı 'telafi edici ödeme' olarak çiftçiye verilecek. Böylece hem üretici gelir kaybına uğramayacak hem de fazla üretim nedeniyle devlet alım finansmanı ve stok sorunu ile karşılaşmayacak, ülke ekonomisinin ihtiyaç duyduğu ürünler yetiştirilmiş olacak. Proje için 295 trilyon lira ayrılacak.Kurul üçüncü kararı yine stand-by anlaşması çerçevesinde aldı ve çiftçi kayıt sistemine geçilmesini kararlaştırdı. Çiftçi kayıt sisteminin oluşturulmasına ilişkin esaslar da belirlenerek kabul edildi. Çiftçi kayıt sistemiyle ülke çapında bilgisayar ortamında ve devamlı güncelleştirilebilme imkanına sahip olunacak.