Kurmayların bakışı
Ortak bir basın toplantısı düzenleyen ekonominin tepe yönetimi enflasyonu düşürecek programın kararlılıkla uygulanacağını vurguladı
Merkez Bankası Başkanı Gazi Erçel ve Hazine Müsteşarı Selçuk Demiralp, iç borç stokunda katrilyonluk azalma sağlayacak tarihi bir protokole imza attı. Merkez Bankası Başkanı Gazi Erçel, önümüzdeki dönemde ikincil piyasadan devlet iç borçlanma senedi alıp-satarak piyasalara faiz sinyali göndereceklerini söyledi. Merkez Bankası İdare Merekzi'nde ortak bir basın toplantısı düzenleyen Erçel ve Demiralp, iki kurum arasındaki ilişkilerin geldiği yeni boyutu düzenleyen bir protokolü imzaladılar ve uygulanan programın son durumunu anlattılar.
Merkez Bankası Başkanı Erçel, Hazine ile Merkez Bankası arasında; kısa vadeli avans, kamu senetleriyle ilgili portföy, değerleme hesabı, kar-zarar hesabı, Hazine'nin TL ve döviz hesabı olmak üzere 5 tür ilişki bulunduğunu hatırlattı ve iç borç stokunda 1.3 katrilyonluk azalmaya yolaçan protokol hakkında şu bilgileri verdi: "1999'da değerleme hesabımız 1 katrilyon 510 trilyon lira fazla verdi. Kur farkları düşüldükten sonra bu tutar 1 katrilyon 337 trilyon lira. Buna karşılık portföyümüzde Hazine'den aldığımız 1.3 katrilyonluk özel tertip devlet iç borçlanma senedi vardı. Değerleme hesabı farkına karşılık bu senetleri vermeyi kararlaştırdık. Böylece kamunun borçluluğu 1.3 katrilyon azaldı. Bu tutar iç borç stokunun yüzde 5.8'i, GSMH'nin yüzde 1.6'sıdır."
Protokolün sonucu
Erçel, Hazine ile yapılan protokolün sonuçlarını ise şöyle özetledi:
* Aktifimizde artık kamu senetleri olmayacak. Hazine, Merkez Bankası ilişkileri artık nakit baza oturacak.
* Merkez Bankası, devlet iç borçlanma senetlerini ikincil piyasaya girerek alma imkanına kavuşacak.
* 2000 yılında kademeli olarak genişleyen bant içinde kur politikasına geçildiğinde, para politikası doğrudan enflasyonu indirme hedefine yönelecek. Merkez Bankası kur hedeflemeyi yavaş yavaş bırakarak faizi kontrol altına alma yöntemine geçecek. Böylece, Merkez Bankası'nın ikincil piyasada devlet iç borçlanma senedi alıp satması aynı zamanda piyasaya bir sinyal olacak.
DEMİRALP'İN SÖZLERİ
Hazine Müsteşarı Selçuk Demiralp ise ekonomik istikrar ve enflasyonun indirilmesi programında kurumlar arasındaki koordinasyon ve uyumun önemine işaret etti, şu bilgileri verdi:
* Kamu bankaları: Ziraat ve Halkbankası'nın birikmiş görev zararlarının azaltılması için, görev zararı stokunun yüzde 15'i oranında özel tertip devlet tahvili verilmesi uygulamasına başlandı. Ziraat Bankası'na 918, Halkbank'a 624 trilyon liralık devlet tahvili verildi.
* Fonların tasfiyesi: Bütçeye bağlı 22 fondan 15'inin tasfiye edilmesi için Başbakanlık'tan izin aldık. 7 fonun tasfiyesi için özel yasa tasarısı hazırladık ve Başbakanlığa sunduk.
* Dış krediler: Yapısal nitelikteki kararların desteklenmesi için planlanan 750 milyon dolarlık Ekonomik Reform Kredisi. Bu tamamlandı. İkincisi, mali sektörde alınan kararların finansal açıdan desteklenmesi ile ilgili. 750 milyon dolarlık bu krediye ek olarak Japonya'dan da paralel kaynak sağlanması sözkonusu. Bu konudaki görüşmeler sürmektedir.
Petrolde umut 25 Mart'ta
Erçel ve Demiralp, toplantının ardından basın mensupları tarafından adeta soru bombardımanına tutuldular. Her iki bürokrat soruları şöyle yanıtladılar:
* İşçiler yüzde 25 zam önerisine karşı çıkıyor. Bu programı nasıl etkiler?
Demiralp: Biz, tüm hesaplarımızı yüzde 25 enflasyon hedefine göre yapıyoruz. Amacımız, bu enflasyon hedefinin tutturulmasıdır.
* Değerleme hesabının tasfiyesi iç borç programını değiştirecek mi?
Demiralp: Bu operasyonla sadece iç borç stokunun indirilmesi sözkonusudur. Bir nakit girişi olmayacak. Bu nedenle 2000 yılı borçlanma programı etkilenmeyecektir.
* Off-shore'zedelerin sorunlarını nasıl çözeceksiniz?
Erçel: Off shore'la ilgili çalışmalarımız devam ediyor. Sadece 2 bankada sorun var. Bu da off shore'ların bir banka ya da şube ilişkisinde değil ayrı bir tüzel kişilikte toplanmasından kaynaklanıyor.
* Kıyak emeklilik dolayısıyla gelecek 70 trilyonluk ek yük programı olumsuz etkiler mi?
Demiralp: Maliyet bunun çok altında olacaktır. Bunu da karşılayacak güce sahibiz.
* Akaryakıta yeni fiyat mekanizması kurulması hangi aşamada?
Erçel: Enerji fiyatlarının bu düzeyde artması programı olumsuz etkiliyor. Petrol 30 dolara yükseldi. Türkiye, bu nedenle enflasyon ithal ediyor.
Ancak 25 Mart'taki OPEC toplantısından sonra üretim kısıtlamasının değişeceğini düşünüyoruz.
Demiralp: Yeni düzenleme sayesinde, hampetrol fiyatlarındaki artışlar tüketiciye fazla yansımadı.
GSM ihalesi gecikecek enerjide iptal yok
Hazine Müsteşarı Demiralp, GSM lisans satışlarındaki son durum hakkında şunları söyledi: "Buradaki olumsuz bir gelişme programı da olumsuz etkiler. Burada, takvimde bir aylık kayma olabileceği yönünde duyumlarımız var. Bu nedenle, hedeflerimizi revize edeceğiz. GSM lisans satış gelirini 2. 3 aylık döneme yazacağız. Hazine olarak bu gecikmeden doğacak etkileri karşılayabilecek güçteyiz."
Demiralp, Dünya Bankası'nın, enerji projelerinin iptali veya devir işlemlerinin durdurulması yönünde bir görüş bildirmediğini açıkladı ve şu bilgiyi verdi:
"Dünya Bankası'nın, ihalelerin iptali yönünde görüş bildirmesi de eşyanın tabiatına aykırıdır. Dünya Bankası, Hazine ve Enerji Bakanlığı yakın bir diyalog içinde. Bu görüşmelerin sadece bir bölümünü alarak yorum yapmak doğru değil."
Fondaki bankalara 2 milyar dolar aktardık
Merkez Bankası Başkanı Erçel, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'na devredilen 5 bankada, bağımsız denetçiler fotoğraf çektiğini, tablonun 15 Mart'ta ortaya çıkacağını, resmin net olarak Nisan'da görülebileceğini bildirdi ve şöyle devam etti:
"Amacımız, bu bankaları elde tutmak değil elden çıkarmaktır. Dünya Bankası da satım işlemleri ile ilgili danışmanlık hizmeti verecek. Tabloyu aldıktan sonra ne türden satışa sunacağımız Nisan'da netleşecek. 2 bankayla, tanınmış bir yabancı grubun ilgisi ve çalışmaları sürüyor. Fon'a şimdiye kadar 2.5 milyar dolar prim sağladık ve bunun 2 milyar dolarını bu 8 bankayı ayakta tutmak için kullandık. Şu anda Fon'da 500 milyon dolarımız var. 2.5 milyar dolarlık primle bu işi halledebilirsek son derece büyük bir başarı olacaktır."
|