KREDİ KARTLARI
Sanal mağaza dediğimiz yer aslında internet sayfalarından ibaret. Ürünün resmi, açıklaması ve fiyatı bu sayfalarda yer alıyor. Bu ürünler arasında seçim yapıp, form dolduruyorsunuz. Formun ilk bölümünde, almak istediğiniz ürün ile ilgili bilgiler yer alıyor. Formun son bölümünde ise kredi kartınızın ile ilgili detayları girmeniz gerekiyor. Web sayfaları aracılığıyla alışveriş yapmaya, e-ticaret deniliyor.

İnternet üzerinden alışveriş yapmak gerçekten çok kolay. Almak istediğiniz ürün ile ilgili özellikleri birkaç saniye içinde inceleyerek sipariş verebilirsiniz. Elektronik ticaretin belki de en büyük dezavantajı, ürünü elinize alıp inceleyememeniz. Ancak, ürünü daha önce kullandıysanız veya daha önce inceleme fırsatı bulduysanız bu sorun ortadan kalkmış oluyor. Yok eğer o ürünü sadece resmine ve özelliklerine bakarak sipariş ediyorsanız, bu alışverişte bir parça riske girmiş oluyorsunuz. Elektronik ticaretin daha çok büyük kentlerde yaygın olması ise, bu alandaki ikinci dezavantaj. Zira, ulaşım nedeniyle firmaların büyük bir bölümü şimdilik büyük kentler dışındaki illere hizmet vermiyor.

İLK AŞAMADASINIZ
İsterseniz, sanal bir mağazadan, sanal bir alışveriş yapalım... Kendinize mont almak istiyorsunuz.

Giyim mağazalarından birinin sayfasına girerek, istediğiniz model, renk ve bedendeki montu bulduktan sonra 'sepete at' tuşuna basıyorsunuz. Karşınıza bir form sayfası geliyor. Sipariş bilgilerinden sonra, adres ve telefon numaralarınızı girdikten sonra kredi kartınızın numarasını ve son kullanma tarihini yazıyorsunuz. Kartınız geçerliyse, işleminiz onaylanıyor ve 'Şu kadar saat sonra ürün elinize ulaşacak' mesajını alıyorsunuz. Ve bütün bu işlemler sadece birkaç dakikanızı alıyor... Peki, kredi kartı ile alışveriş ne kadar güvenli?

İnternet herkese açık bir dünya. Ucu bucağı yok. Bu nedenle, internette güvenlik sorunu da elektronik ticaretin ençok tartışılan ve kafalarda soru işareti bırakan konusu. Geçtiğimiz yıllarda, internet üzerinde yapılan kredi kartı hırsızlığı gibi olaylar ise bir çok kişiyi bu konuda temkinli olmaya itiyor.

Buradaki sorun aslında bir değil iki tane. Birincisi 'Acaba kredi kartı numaram başkalarının eline geçer mi" endişesi. Diğeri de alışveriş yapılan kredi kartından, firmanın fazla veya sürekli para çekmesi ya da kart numarasının amaç dışı kullanılması tehlikesi. İkinci sorunun çözümü kolay. Öncelikle büyük ve güvenilir firmalarla alışveriş yapmak ve hesap ekstrelerini sürekli kontrol etmek...

VE ŞİFRELER
İlk ve önemli sorunun çözümüne gelince. İnternet üzerinden kredi kartı bilgilerini verirken endişe duymanıza artık gerek yok. Alışveriş yaptığınız sitenin güvenlik sistemi kullanıp kullanmadığını bilin, yeter...

Sanal mağazalarda, hangi sistemle çalıştıkları yazıyordur. Bunlardan biri SSL şifrelemesi... SSL şifreleme yöntemi kullanılarak gönderilen bilgiler kötü niyetli kişilerin eline geçse bile, bu şifre ancak yıllar sonra çözülebilir. Bu da bir işlerine yaramaz. Visa ve Mastercard tarafından desteklenen SET teknolojisi ise, temel olarak kredi kartı bilgilerinin Internet üzerinden gönderilmemesi üzerine kurulu. Siz Internet üzerinden alışveriş yapmak istediğinizde, SET uyumlu yapı, bilgisayarınızdaki elektronik cüzdan bilgilerini alıyor ve şifreli olarak satıcı mağaza ile irtibat kurmadan direkt olarak mağazanın çalıştığı bankaya iletiyor. Banka bu bilgileri ve kredi kartı detaylarını araştırdıktan sonra, işlemin onayını veriyor. Bu sistemin en güzel yanı, kredi kartı bilgilerinin satıcı firmaya değil, direkt bankaya aktarılması...

Elektronik ticarette, çek veya banka hesabına ödeme yöntemleri de kullanlıyor, ancak fazla yaygın değil.

İnternet üzerinden, günde yüzbinlerce dolar el değiştiriyor. Amerika ve Avrupa'da yoğun olarak kullanılan elektronik ticaret, Türkiye'de de yerleşiyor.

FİGEN ONUR ERTAN

ELEKTRONİK TİCARETİ ÖZETLERSEK

Avantajları:
* Pratik

* Alışverişte zaman kaybı yok

* Birçok seçenek arasından uygun olanı kısa süre içinde seçebilme şansı var

* Ulaşımı kolay

Dezavantajlar:
* Ürünü daha önce görmediyseniz, umduğunuzu bulamayabilirsiniz.

* Büyük kentte yaşamıyorsanız, daha kısıtlı alışveriş olanaklarına sahipsiniz.

* Kredi kartı kullanacağınız için büyük ve isim yapmış firmalar dışındaki firmalardan alışveriş yapmak da riskli.

RAKAMLARLA ELEKTRONİK TİCARET
* ABD'de, firmaların internet üzerinden yaptığı ticaret hacminin bu yıl, yüzde 67 artarak, 500 milyar doları geçeceği tahmin ediliyor.

* Dünya Bankası'nın araştırmasına göre ise, elektronik ticarette işlem hacmi 2000 yılında 220 milyar dolara ulaşacak.

* OECD' ye göre e-ticaret 2001 yılında 330 milyar dolara, 2003-2005 yılında ise 1 trilyon dolara ulaşacak.

* ABD'li firmalar geçen yıl internet bağlantılı ticaret için 394 bin yeni iş alanı yaratırken, bu alanda istihdam edilenlerin sayısı 901 bine ulaştı.