İki bin yılı Mayıs ayında yapılacak Cumhurbaşkanlığı seçimi için Başkent ikiye ayrıldı. Cumhurbaşkanı Demirel'in, Meclis'in açılışında yaptığı konuşma, bütün partilerin Çankaya hesaplarını altüst etti. Meclis'te temsil edilen 5 parti, Demirel'in atacağı adımları da dikkate alarak adeta bir satranç oyunu gibi Çankaya senaryosu geliştiriyor. ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz'ın dediği gibi, bu konu, 6-7 ay boyunca siyasetin en sıcak konusu olacak.
Tartışmalar, şimdilik Demirel'in önerileri üzerinde yoğunlaşıyor. Demirel'in siyasilerden üç önemli isteği var:
1. Cumhurbaşkanı 2 turla ve halkoyuyla seçilsin.
2. Cumhurbaşkanı'na gerektiğinde Meclis'i fesih yetkisi verilsin.
3. Cumhurbaşkanı'nın görev süresi 5 yıl olsun ve iki dönem seçilebilsin.
Cumhurbaşkanı'nın halkoyuyla seçilmesi, parlamenter rejimden başkanlık sistemine geçişin ilk adımı olarak kabul ediliyor.
Demirel'in önerileri, iktidar partilerinde tepki yarattı. Daha önce Demirel'in görev süresinin uzatılmasını öneren Başbakan Ecevit ve ANAP lideri Yılmaz Demirel'in önerilerine karşı tavır aldı.
Ortaklar, Türkiye'nin henüz köklü sistem değişikliklerine hazır olmadığını, 28 Şubat sürecindeki ülkede Cumhurbaşkanlığı için halkoylamasına gidilmesinin toplumdaki kutuplaşmaları arttıracağını savunuyor. Ecevit, Cumhurbaşkanı'nın görev süresinin uzatılmasına sıcak bakarken, halkoyuyla seçilmesine şiddetle karşı çıkıyor. Ecevit, önceki gün Çankaya Köşkü'nden ayrılırken gazetecilerin sorusu üzerine, "Cumhurbaşkanı'nın pek çok konuda görüşlerini paylaşıyorum. Ama doğrudan seçimle belirlenmesi konusunda farklı düşünüyoruz" dedi. ANAP lideri Yılmaz da Demirel'in görev süresinin 3 yıl uzatılmasını, Demirel'den sonra Cumhurbaşkanlarının görev süresinin 5 yıla indirilmesini ve iki dönem Cumhurbaşkanı olabilmesini önermişti. Yılaz, Demirel'in gündeme getirdiği halk tarafından seçilme fikrine ise karşı çıktı. Dün Başkanlık Divanı toplantısından sonra yaptığı açıklamada Cumhurbaşkanı'nın önerdiği modelin "Başkanlık veya yarı başkanlık" olmadığını söyleyen Yılmaz, "Kendine özgü bir öneri" değerlendirmesi yaptı. MHP ise bu konuda temkinli hareket ediyor. Ancak, MHP lideri Bahçeli'nin de ortakları gibi Cumhurbaşkanı'nın Meclis'te seçilmesine daha sıcak baktığı, görev süresinin uzatılması konusunu ise "tartışılabilir" bulduğu ifade ediliyor. MHP'liler, Başkanlık sistemine geçiş adımı olarak görüldüğü için halk tarafından seçilmeye sıcak bakmıyor.