Yurtdışına döviz çıkarma sınırı

Yurtdışına çıkarken, cebinizde ya da çantanızda ne kadar döviz çıkartabileceğinizi biliyor musunuz? Daha doğrusu bu konuda yasal bir sınırlama olduğunun ve bu sınırı aşan tutarın çıkartılırken yakalanması halinde "müsadere" edildiğini yani elkonulduğunu ve ayrıca "ağır para cezası" uygulandığını biliyor musunuz?

Bilmiyorsanız, bu yazıyı okumanızda yarar var.

Yasal sınır 5.000 ABD doları
Yolcu beraberinde, yurtdışına çıkartılabilecek döviz tutarı, 5.000 ABD doları ya da eşiti efektif para (yani banknot şeklindeki bütün yabancı ülke paraları) olarak belirlenmiştir. Bu tutarı aşan dövizin yurtdışına çıkartılması ise "suç" teşkil etmektedir.

Yakalanan dövizlerin müsadere edilmesinin yanısıra, dövizlerin rayiç bedeli kadar, teşebbüs halinde ise bu bedelin yarısı kadar "ağır para cezası" uygulanıyor.

Bazı durumlarda, 5.000 doları aşan dövizi de, yolcu beraberinde yurtdışına çıkartmak mümkün olabiliyor. Örneğin, dışarıda yerleşik kişiler ile Türkiye'de yerleşik sayılmakla birlikte, yurtdışında çalışan Türk uyruklu kişiler, yurda girişlerinde beyan etmiş olmak, Türkiye'de yerleşik kişiler ise, görünmeyen işlemler çerçevesinde bankalar ve özel finans kurumlarından döviz satın aldıklarını, belgelendirmek koşuluyla, 5.000 ABD doları aşan dövizi beraberinde yurtdışına serbestçe çıkarabilirler.

Dövizlerin "bankalar" ve "özel finans kurumları" kanalıyla yurtdışına transferi de mümkündür. Bu durumda 5.000 ABD dolarlık sınır da aranmaz. Örneğin, bir banka aracılığıyla Türkiye'den İngiltere'ye 40.000 ABD doları transfer edilmesine yasal bir engel yoktur. Ancak yolcu beraberinde götürülmesi yasaktır. Aynı şekilde, yurtdışında banka kredi kartı kullanılmak suretiyle, 5.000 ABD dolarının üzerinde harcama yapılmasında da yasal bir engel yoktur.

Merkez Bankası'na bildirim
Bankalar ve özel finans kurumları, ithalat, ihracat ve görünmeyen işlemler dışındaki yurtdışına yapılan 5.000 ABD doları ve eşiti dövizi aşan transferlere (döviz tevdiat hesaplarından yapılan transferler dahil) ilişkin bilgileri, transfer tarihinden itibaren 30 gün içinde. T.C. Merkez Bankası'na bildirmek zorundadırlar.

Bu bildirim, 50.000 ABD doları aşan transferlerin, yetkililerce soruşturulması anlamına gelmez. Yalnızca bildirim yapılmasıyla yetinilir.

Türkiye'de yerleşik kişiler, örneğin yurtdışında kurulan büro, temsilcilik ve acentalık ile ilgili " gider karşılığı" dövizleri, dışarıda yerleşik sigorta şirketlerine yaptıracakları hayat sigortası primlerini, yurtdışındaki mahkeme masrafları gibi dövizleri, bu giderlerin karşılığı olduğunun ve bankalar veya özel finans kurumlarından satın alındığının belgelendirilmesi koşuluyla, yolcu beraberinde serbestçe yurtdışına çıkarabilirler.

Yolcu beraberinde, yurtdışına çıkartılabilecek döviz sınırı olan 5.000 ABD dolarının, gözden geçirilmesinde yarar vardır. Özellikle, banka havalesi ya da kredi kartı kullanımı yolu ile 5.000 ABD doların üzerinde döviz çıkartılması mümkün iken, yolcu beraberinde 5.000 dolarlık bir sınırlama olması, hatta aşan kısmın müsadere edilmesi, çelişkili bir durumdur. Bu aşamada, hiç değilse 5.000 dolarlık tutar yükseltilmelidir.