Okan MÜDERRİSOĞLU

ANKARA- Ekonomi yönetimi, IMF Türkiye Masası Şefi Carlo Cottarelli ve ekibinin Ankara ziyareti öncesinde, tüm göstergeleri masaya yatırdı. Büyüme, enflasyon, dış ticaret ve bütçe açığı rakamları tümüyle revize ediliyor. Görüşmelerin seyrini, 10 Eylül'e kadar tamamlanması beklenen Dünya Bankası Deprem Hasar Tesbit Raporu belirleyecek.

Rakamlar nerden nereye?

* BÜYÜME: Ekonomik göstergelerin revize çalışmalarına önce büyüme rakamlarından başlandı. Yılın ilk 3 ayında yüzde 8.4, ikinci 3 ayında yüzde 3.4 oranında küçülme yaşanmasının ardından, yılbaşında planlanan yüzde 3'lük büyüme tamamen rafa kaldırıldı. Deprem felaketinin yolaçtığı üretim kayıplarına rağmen inşaat ve gıda sektörlerinde beklenen canlanma paralel olarak ekonomik büyümenin yüzde 0.5 civarında gerçekleşebileceği tahmin edildi. En iyimser senaryolarda büyüme yüzde 1.8, kötümser senaryolarda ise -1 olarak görüldü.

* ENFLASYON: 1999 yılı sonunda yüzde 35'e indirilmesi beklenen, ancak daha sonra yüzde 50 sınırına yükseltilen toptan eşya fiyatları artışının, yüzde 54-56 civarında gerçekleşeceği tahmin edildi. IMF ile Temmuz ayında yapılan görüşmelerde, tüketici fiyatlarındaki artış ise yüzde 58 olarak revize edildi. Deprem sonrası bazı sektörlerde gözlenen talep artışının eksik kapasite kullanılarak karşılanacağı ve enflasyonist baskısının yüksek olmayacağı belirtildi. Fiyatlar genel seviyesini etkileyecek temel unsurun akaryakıt ve elektrik zamlarından geleceği kesinleşti.

* DIŞ TİCARET: İthalatın genel daralma eğiliminin devam edeceği ve 1998 yılındaki 45.9 milyar dolarlık seviyeden 42 milyar dolara gerileyeceği hesaplandı. İhracattaki gerileme eğiliminin ise son aylarda durduğu gözlendi. 1998 yılındaki 27 milyar dolarlık ihracat hacminin korunması hedeflendi. Ancak, ihracatın 25.5-26 milyar dolara kadar gerileyebileceği de tahmin edildi.

* BÜTÇE DENGELERİ: Vergi gelirleri de olumsuz etkilendi. 14.2 katrilyon liraya indirilen vergi gelirlerinde, deprem kayıpları yüzünden ancak hedeflere ulaşılabilecek. Hedefe ulaşmak için önümüzdeki aylarda akaryakıt fiyatlarının yüzde 10'dan az olmamak üzere artması bekleniyor. Deprem için ödenek talebinin artması, özelleştirme gelirlerinin aksaması yüzünden 9.3 katrilyonluk başlangıç açığı 9.8-10 katrilyon sınırına kadar yükselebilecek.