Eksik halka
Türk Müşavir Mühendisler ve Mimarlar Birliği Başkanı Fatma Çölaşan'a göre de zincirin eksik olan halkası, müşavir mühendislik. Devlet, denetimi bağımsız müşavirlere vermesi gerekirken kendisi yaptığı için müteahhit ve kontroller arasında sorun çıktı. Çölaşan bu süreci şöyle anlattı:

"Dünya Müşavir Mühendisler Federasyonu(FİDİC) Dünya Bankası'nın inşaat ile ilgili bütün kurallarını belirleyen bir kurum. Türk Müşavir Mühendisler ve Mimarlar Birliği de 1980'de kuruldu ve 1987'de FİDİC'e üye oldu. Türkiye'de de 1980'den beri bağımsız teknik müşavirlik müessesesinin oluşturulması için çalışılıyor. ABD, Kanada ve İngiltere'de uygulanan bu sistem, inşaat yaptıracak işverenin bir müşavir ile anlaşarak, müteahhidin seçilme ve kontrol sorumluluğunu bu kişiye bırakıyor. Müşavirin, profesyonel sorumluluk sigortası kapsamına alınmasıyla sistem işliyor. Mühendis ve mimarlar için caydırıcı olan bu sistem uygulandığı ülkelerdeki müşavirleri inim inim inleten bir sigorta. Türkiye'de bir an önce bu sisteme geçilmesi gerek."

Türkiye'deki geçmişi birkaç yıl öncesine dayanan Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı şirketleri(GYO), sektör için örnek alınacak bir modeli uyguluyor. Deprem felaketinin ardından biraraya gelen 12 GYO temsilcisi, sektör olarak bir değişime girmenin tam zamanı olduğundan hareketle kendi rollerini tartıştılar. Yapı Kredi Koray GYO Genel Müdürü Hakan Kodal, GYO'ların çalışma sisteminin bir model oluşturabileceğini belirterek şunları söyledi:

"Sermaye Piyasası Kurulu'na vermek zorunda olduğumuz bilgiler, bir otokontrol mekanizmasını kendiliğinden kuruyor. Biz bir projemizi yapmadan önce 20 noktada sondaj ve gözlem çukuru açıldı. Jeolojik araştırmalar yapıldı.

GYO'ların yüzde 49'luk halka açık kısmı için küçük yatırımcılara hesap vermek zorundayız. Ayrıca SPK'nın denetimindeyiz, ekspertiz şirketlerine de her projemizin ekspertizini yaptırıyoruz. Sistemin önünü açacak alternatif çözümlerden bir tanesi bu."