Akaryakıt stokları devrede
Tüpraş'taki yangın Türk ekonomisini de kalbinden vurdu.
İşte ilk etkiler: Akaryakıt yok
Tüpraş'tan iki gündür sevkiyat yapılamadığı için Körfez bölgesinde akaryakıt sıkıntısı böşgösterdi. Benzin istasyonları önünde uzun kuyruklar oluşmaya başladı.
Stokta var ama
Petrol Ofisi stoklarında yeteri kadar akaryakıt bulunduğunu açıkladı. Ancak bu akaryakıt öncelikle resmi kuruluşlara ve sonra Petrol Ofisi bayilerine satılacak.
Sektör krizde
Tabaş, Shell, Mobil gibi özel dağıtım şirketlerinin üst düzey yöneticileri yangın nedeniyle dün toplantı üzerine toplantı yaptı. Sektörde tam bir kriz yaşanıyor.
2.5 milyar dolar
İzmit rafinerisi, Tüpraş'ın dört rafinerisinden en büyüğü. Yıllık 11 milyon ton ham petrol işleme kapasitesi var. Bu rafinerinin aynısını kurmak için 2.5 milyar dolar gerekiyor.
En büyük kuruluş
Tüpraş Türkiye'nin en büyük sanayi kuruluşu. İMKB'deki en son fiyatına göre şu an piyasada değeri 2.7 katrilyon (6.2 milyar dolar). Yangın, kuruluşun özelleştirmesini de geciktirecek.
Bütçeyi de vurdu
Hükümet yılın son çeyreğinde Tüpraş hisselerinin yüzde 15-17'lik kısmını satmayı planlıyordu. Bu satıştan 330 trilyon (726 milyon dolar) gelir bekleniyordu. Şimdi bütçe hedefleri de şaşacak.
Trilyonlar yanıyor
Kamu kuruluşları içinde en kârlısı olan Tüpraş, Türkiye'nin en büyük sanayi kuruluşu. Halka açık olan şirketin şu anki piyasa değeri 2.7 katrilyon (6.2 milyar dolar). Türk ekonomisi krizle boğuşurken, Tüpraş yılın ilk yarısını 1998'e göre yüzde 341 artışla 71 trilyon karla kapattı. İstanbul Sanayi Odası'nın gerçekleştirdiği ISO-500 araştırmasında 1.8 katrilyonluk ciro ile 1998 yılında Türkiye'nin en büyük sanayi kuruluşu ünvanını korudu.
Şirket 1998 Temmuz'unda akaryakıt fiyatlarının dünya borsalarına paralel olmasını sağlayan otomatik fiyat mekanizmasıyla kârını artırmıştı. Şirket Türkiye'nin akaryakıt ve akaryakıt ürünleri ihtiyacının yüzde 86'sını karşılıyor.
Petkim su ve köpük verdi
Petkim Genel Müdürü Turgut Bozkurt, Tüpraş'taki yangını söndürmek için Yarımca Tesisleri'nden 100 bin tonluk su ve köpük verdi. Bozkurt "Tüpraş'taki yangın endişe verici. 100 bin tonluk su rezervuarımız vardı. Soğutma suyu sistemleri vardı. Oradan destek veriyoruz. Köpük desteği de verdik" dedi. Bozkurt Petkim'deki durumu da şöyle özetledi:
"Can kaybımız yok. Lojmanlarda kayma var. Bir elektrik trafomuz yerinden oynamış, iki soğutma kulemiz hasarlı. Soğutma kulemizi yüzde 50-60 kapasiteyle, tabii tamirata başlayabilirsek 15 günde devreye sokarız. Böylece tesisin yüzde 40'ını devreye alırız. Zaten bazı ürünlerde de 2-3 ay götürecek stok vardı. Diğerlerini de piyasalardan ithalat yoluyla temin etmek mümkün."
Tüpraş'ın özel itfaiye teşkilatı yok mu?
Uzmanlar, dünyanın her yerinde Tüpraş benzeri kurumların özel itfaiye teşkilatları vardır, bunlar tesiste çıkacak bir yangını söndürme konusunda uzmanlaşmıştır, diyor. Ancak Tüpraş'ta yangın sonrası yapılan değerlendirme hataları, bu dev kurumun bu tür bir teşkilata sahip olmadığını veya sahip olsa bile bu teşkilatın zamanı geldiğinde faaliyete geçmek konusunda aciz olduğunu gösterdi.
|