Yaz pazarları Kandilli sahilindeki balıkçının tadına doyum olmaz. Püfür püfür taze boğaz balığı, ah bir de masanızı yalayıp da geçen tankerler olmasa. İskele meydanında gün boyu otursanız 150 gemi geçer gider önünüzden ortalama, bunlardan 16'sı tehlikeli yük taşımakta.
Boğaz'ı trafiğe kapamak mümkün olamayacağına göre ne yapmalı? İstihap haddini çoktan dolduran Boğaz'ı nasıl güvenli hale getirmeli?
Bu devirde insanoğlu sabırsız. Düşünüp taşınmak için vakit yok. Bilgi değil takıntılar konuşuyor. Böyle olunca da bazı şeyleri iyi anlaşılsın diye yüz kere tekrarlamalı.
Geçenlerde yine Boğaz'ı yazmıştım, hani şu İstanbul 3 Sayılı Anıtlar ve Koruma Kurulu'nun reddettiği radar sistemi yüzünden. Kurul, Boğaz'a radar direği dikilmesini uygun bulmuyor. Bu kadarla kalsa iyi, ama Kurul'a göre bu proje uygulanırsa Boğaz'dan daha fazla tanker geçer, o zaman da Bakü-Ceyhan petrol boru hattı -hoppala- suya düşer!
Koruma Kurulu ile resmi adı Türk Boğazları Gemi Trafik Yönetim ve Bilgi Sistemi olan projeyi gerçekleştiren Türk Boğazları Proje Ofisi TURBO birbirine karşıt şeyler söylüyorlar.
Bu durumda en iyisi aynı konuyla doğrudan ilgili bir üçüncü grubun görüşüne yer vermek. Türk Kılavuz Kaptanlar Derneği'ni dinleyelim bugün de. Bu dernek uluslararası planda Boğazlar'ın güvenliği için etkinlik gösterir. Üstelik TURBO ile de projenin hazırlanma sürecine alınmadığı için arası pek yok!
Derneğin Yönetim Kurulu adına görüş bildiren Kaptan Cahit İstikbal, kurulacak güvenlik sisteminin Boğazlar'dan tanker geçişlerini meşru ve devamlı kılıp Bakü-Ceyhan'ı tehlikeye sokacağı tezini talihsiz bir yanılgı olarak nitelendirmekte.
Kaptanların temsilcilerine göre bu tezi ileri sürenler, Türk Boğazları'nın statüsünü hiç bilmemekteler. Bilmedikleri gibi konuyu bilen uzman kurumlarla hiçbir bilgi alışverişine girmedikleri de söylediklerinden anlaşılmakta.
Gerçekten de sormak gerekir: Türk Boğazları'ndan tanker geçişleri yasaklanmış mıdır ki Gemi Trafik Yönetim ve Bilgi sistemi kurulunca projeye karşı çıkan kimi Kurul üyelerinin söylediği gibi bu geçişler serbestlik kazanacak olsun?
Yeni sistem, günlük geçişlerin tamamının ve yerel trafiğin seyir güvenliğini artıracak, hepsi bu.
Kılavuz kaptanlar diyorlar ki Türk Boğazları ile Bakü-Ceyhan birlikte anılmamalıdır: İkisi birbirinin alternatifi olamaz...
Bakü'den Ceyhan'e boru hattı döşendi diye Türk Boğazları'ndan tanker geçişi duracak değil, zira Karadeniz'e kıyı ülkelerin deniz ticaretini durdurmak mümkün değil.
Fakat; Bakü-Ceyhan yapılmasa bile Türk Boğazları'ndan geçen tanker sayısını arttırmak mümkün olamaz, çünkü en yüksek kapasiteye zaten ulaşılmış. Türk Boğazları'nın fiziki kapasitesinin daha fazla geçişe izin vermeyeceğini biliyoruz. Bakü-Ceyhan'ın destek bulması asıl bu yüzden.
İtiraf edeyim ki bu anlattıklarım bile Boğaz kıyısında yenen balığın tadını kaçırmaya yetmiyor.
