ATILAY, Alman yapımı bir denizaltı. Donanmamıza 1976'da katıldı. Atatürk'ün "Adı Atılay olsun" dediği ilk denizaltı hurdaya çıkınca, onun adı ve görevini devralmış.

En değerli şey su
Denizaltıda yaşam, ortalama 25-30 metrekarelik bir alana sıkışıyor. Bataryaları şarj etmek için çalışan motorlar yüzünden denizaltı içinde hafif bir motorin kokusu var.

Bir denizaltıda en kıymetli şey, su. Atılay 30 ton suyla göreve çıkıyor. En çok 50 gün su altında kalabildiği için su ve gıda tüketimi buna göre planlanıyor. Gemi personeli görev süresince duş almıyor, traş olmuyor. Mutfak dahil günlük su tüketimini 600 litre civarında tutuluyor.

Denizaltı fanlarla havalandırılıyor. Temiz hava ve bataryaları şarj etmek için 1-2 baat "Şinorkel Seyri" yetiyor. Yani gemi 15 metre derinlikte seyrederken gerekli hava depolanıyor.

Personel üç vardiya halinde, dörder saat çalışıyor. Bir vardiya iş yaparken iki vardiya istirahat ediyor. Gemideki favori yemekler, denizci usulü çatalla yenen kuru fasülye ve et. Uzun süreli seyirlerde gece-gündüz kavramı iki gün sonra ortadan kalkıyor.

Denizaltıda koşu
Peki denizaltıda sosyal hayat nasıl? Atılay personeli "Gayet canlı" diyor ve anlatıyor: "Satranç, briç, bezik, tavla, handle (uzun süre havada asılı kalma) ve koşu yarışmaları düzenliyoruz." Uzunluğu 56 ve eni 6 metre olan denizaltıda sağa sola çarpmadan biz zor ilerliyoruz. Bunu hatırlatıp, "Siz nasıl koşuyorsunuz" diye soruyoruz. Yanıt Binbaşı Karabel'den geliyor: "Geminin bir ucundan diğerine yaklaşık 40 metre. Şampiyonumuz Astsubay Sever bu mesafeyi sağa sola çarpmadan 9 saniyede koşuyor."

Mahmut BULUT