Gazetelerdeki eleman arama ilanlarında insanlara gelecek vaat eden Türkiye'nin en büyük şirketlerinden birisinin genel müdür yardımcısı görevden ayrılmış ve yerine geçmesi beklenen İnsan Kaynakları yöneticisi tayinini beklemeye başlamıştı.

Ama bir türlü tayini çıkmıyordu. Morali iyicene bozulmuştu artık. Uzun yıllar boyu bu günü beklemişti. Bir gün atama emrini masasında buldu. Ancak atanan kendisi değil, dışarıdan, bu işte deneyimi olmayan, kendisinden genç ve de genel müdürün yakını olduğu söylenen birisi idi.

Bir süre sonra kansere yakalandı ve vefat etti. Bu gerçek yaşam öyküsünü kulaktan duymuştum. Bir gün tesadüfen eşi ile karşılaştım ve kendisine, "Bu tayin işi hastalığında büyük rol oynadı diyormuşsunuz. Gerçekten öyle mi?" diye sordum. "Hayır Ulaş Bey, tek neden oydu. Onca yıl emekten sonra öyle koydu ki ona bilemezsiniz" yanıtını aldım hıçkırıkları ile beraber.

Geçen hafta bir şirket yöneticisi aradı. On sekiz yaşında girdiği şirkette on dokuz yıldır çalışıyordu. Kısa süre sonra emekli olacaktı. Genel müdür, "Bir dakika ofisime gelir misiniz lütfen?" demiş. "İşime son verildi. İki saat sonra evdeydim" diyordu.

Yine geçen hafta bir okurumuzdan e-mail aldım. Kendisinden önceki dönemin pisliklerini ortaya çıkaran bir kişi imiş. Ama onu, "Siz bu pozisyon için çok iyi niyetli ve dürüstsünüz. Bu nedenle sizinle çalışmayacağız" deyip işten çıkarmışlar.

İşten çıkarma yolları
Hani o kara camdan yapılmış, girişleri elektronik kartlarla yapılan dev şirket merkezleri var ya, bazen sabah işe geldiğinizde, giriş kartınızı iptal edilmiş buluyormuşsunuz ve içeri girip eşyalarınızı toplama imkanınız bile olmuyormuş.

Devlette de yaşanıyor ya bu günlerde. Müsteşar yardımcısı, üstelik fiilen müsteşarlığı vekaleten yürütüyor ama bir süre sonra müsteşarlığa onun yerine bir bankanın genel müdürünü tayin ediveriyorlar.

Şirketlerdeki insan sirkülasyonunun arttığını ve bunun pek çok nedeni olduğunu daha önce de yazmıştım. O zaman değindiğim neden şirket birleşmeleri idi. Bugün bir başkasına değinmek istedim: kötü yönetim.

Verdiğim örneklerde yönetimlerin haklı olması ihtimali vardır belki de. Ama niye tüm kariyer planlaması yaygaralarına rağmen bu tür örneklere çok aşırı sıklıkta rastlanıyor?

Cumbabamız, "Plan plandır, pilav değildir" demişti eski bir tarihte. Ama kariyer konusunda plan, pilav oldu bence. Neredeyse ismi var olup da cismi yok hale geldi meret.

Ben çareyi hep "birey"de buluyorum. İşinize son verilmesi veya mesleğinizdeki kariyerin sekteye uğraması bir son değil yeni bir başlangıçtır. Geleceğinizi siz, kendiniz yapacaksınız. Kırılacaksınız, tamam ama bence parçalarınızı toplayıp hayatla mücadeleye devam edin. Işıklar Holding kurucusu rahmetli Turgut Işık, "Hayat mücadele değil mücadele hayattır" derdi. Mücadeleniz size hayat verecektir.