Hükümet kararlı...
Şimdi sayın Okuyan bu sorunu çözmeye kararlı bir tavır sergiledi. Çünkü Türkiye'nin artık daha fazla beklemeye tahammülü yoktu. Bu açıdan sayın Bakanı kutlarız. Ancak sayın Bakanın büyük eleştirilere uğrayacağı da bir başka gerçek. Çünkü sendikalaşma 1980'lerden bu yana kan kaybediyor. İstihdam alanındaki en büyük taşeron da devletin kendisi. Sosyal güvenlikte reform yapma kararlılığını gösteren bir hükümetin, bu sorunlara ilgisiz kalmaması gerek. En azından eleştirilerin dozunu hafifletmesi için...

YENİ TASARIYA YÖNELİK SORULAR VE CEVAPLAR
Sosyal güvenlik reformu ne getiriyor? Bu soru aslında tümümüzü ilgilendiriyor. Çünkü yapılması için düğmeye basılan reform, sadece işçileri değil, memur ve bağ-Kur'luları da kapsıyor. Reformun sizi nasıl etkilediğini merak ediyorsanız, sorularınızı bekliyoruz.

Denetim yetkisi genişliyor...
SORU: Bir işyerinde sigortasız olarak çalışıyorum. Ama buraya diğer denetim elemanları geldiği halde sigorta müfettişleri gelmedi. Bu tür işyerleri nasıl denetlenecek.

CEVAP: Yeni tasarı işyerlerinde denetimi etkili kılacak hükümetler taşıyor. Örneğin, bugün sigortasız çalışanların denetimini sadece sigorta müfettişleri yaparken, yeni tasarıyla bu yetkinin kapsamı genişletiliyor. Tasarı yasalaştığında, işyerlerinde sigortasız işçi çalıştırıp, çalıştırılmadığını sigorta müfettişleri yanında ayrıca;

* SSK Yönetim Kurulu'nun görevlendireceği memurlar,

* Bütün bakanlıkların müfettiş, uzman, kontrolör ve denetçileri,

* Bütün katma bütçeli kuruluşların denetim elemanları

İşyerlerinde konularıyla ilgili denetim yaparken, o işyerinde sigortasız işçi çalıştırılıp, çalıştırılmadığını denetlemek zorunda olacaklar. Bunun anlamı, bu tasarı yasalaştığında, sigorta müfettişleri dışında en az 10.000 kişilik bir denetim ordusu daha, kaçak işçilikle mücadele edecek demektir. Sigorta müfettişleri dışındaki diğer denetim elemanlarının tuttukları tutanaklar da, başkaca bir işleme gerek kalmaksızın, SSK müdürlüklerince doğrudan işleme konacak ve gerekli yaptırımlar uygulanacaktır.

İşe başlamadan bildirim...
SORU: Bir işyerinde çalışıyorum. Ancak sigortalı olup, olmadığımı bilmiyorum. Ben kendim, SSK'ya başvurup sigortalılığını sağlayabilir miyim?

CEVAP: Yürürlükteki yasalara göre işçinin böyle bir bildirim hakkı yok. Ancak gündemdeki tasarı yasalaşırsa, işçi açısından bazı güvenceler getirilmektedir. Örneğin, bugün işveren yanında çalıştırdığı işçiyi sigortaya bir ay içinde bildirirken, tasarının yasalaşmasından sonra, işveren yanında çalıştıracağı işçiyi işe başlamadan önce sigortaya bildirme zorunda olacaktır. Bu düzenleme denetimlerde etkinliği sağlayacaktır.

Öte yandan tasarıya eklenen bir başka hükümle de işçiye, sigortalılığı ile ilgili bildirim hakkı getirilmektedir. Bir başka anlatımla, tasarı yasalaştığında, SSK'ya başvurup, sigortalılığınızı sağlayabilirsiniz.

10 yıl prim ödeyenler de

emekli olabilecek...
SORU: Yeni tasarı ile prim ödeme gün sayısı 5000 günden, 8300 güne çıkarılmaktadır. Ben 53 yaşındayım. Bu süreyi doldurmam imkansız. Bu durumda ben mezarda mı emekli olacağım?

CEVAP: Kuşkusuz her sigortalının emeklilik yaşına kadar, yasanın öngördüğü prim ödeme gün sayısını doldurmasını bekleyemeyiz. Çeşitli nedenlerle insanlar daha az süre prim yatırmış olabilirler. Nitekim yürürlükteki yasa, 15 yıllık sigortalılık süresi içinde, kişilerin 3600 gün prim ödemeleri koşuluyla 50 yaşını dolduran kadınlarla, olanak sağlamaktadır. Bu hak, kazanılmış bir hak olarak mevcut tasarıda da korunmaktadır. Ancak yeni tasarı emeklilik yaşını yükselttiğinden, bu uygulama için de bir geçiş süreci konmuştur.

Buna göre; 15 yıllık sigortalılık süresi ile 3600 günlük prim ödeme koşulunu,

* Tasarının yasalaştığı tarihle, 31.12.2000 tarihleri arasında yerine getiren kadın 51, erkek de 56 yaşında,

* 1.1.2001 - 31.12.2001 tarihleri arasında yerine getiren kadın 52, erkek 56 yaşında,

* 1.1.2002 - 31.12.2002 tarihleri arasında yerine getiren kadın 53, erkek 56 yaşında,

* 1.1.2003 - 31.12.2003 tarihleri arasında yerine getiren kadın 54, erkek 56 yaşında,

* 1.1.2004 - 31.12.2004 tarihleri arasında yerine getiren kadın 55, erkek 57 yaşında,

* 1.1.2005 - 31.12.2005 tarihleri arasında yerine getiren kadın 56, erkek 58 yaşında,

* 1.1.2006 - 31.12.2006 tarihleri arasında yerine getiren kadın 57, erkek 59 yaşında,

* 1.1.2007 - 31.12.2007 tarihleri arasında yerine getiren kadın 58, erkek 60 yaşında,

* 1.1.2008 - 31.12.2008 tarihleri arasında yerine getiren kadın 59, erkek 61 yaşında, emekli olabilecektir. Yaşınız belli olmakla birlikte, prim ödeme gün sayınız belli olmadığı için bir yanıt veremiyoruz. 15 yıllık sigortalılık sürenizi ve 3600 günlük prim ödeme gün sayınızı 2003 yılı içinde dolduracaksanız, 56 yaşında yaş haddinden emekli olabileceksiniz. Aynı koşullardaki bir kadın sigortalı, 54 yaşında emekli olabilecektir.

KEMAL KILIÇDAROĞLU