kapat

10.07.1999
Anasayfa
Son Dakika
Haber İndeksi
Yazarlar
Günün İçinden
Politika
Ekonomi
Dünyadan
Spor
S u p e r o n l i n e
Magazin
intermerkez
Siber Haber
L E I T Z
Sofra
Bizim City
Sizinkiler
Para Durumu
Hava Durumu
Bayan Sabah
İşte İnsan
Astroloji
Reklam
Sarı Sayfalar
Arşiv
Hazırlayanlar
Sabah Künye
E-Posta

1 N U M A R A
Z D N e t  Türkiye
A T V
M i c r o s o f t
Win-Turkce US-Ascii
© Copyright 1999
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
CAN ATAKLI(ataklic@sabah.com.tr )


Borsada kimler nasıl kazanıyor?

Borsayla hiç ilgileri olmayan okurlar son günlerde çok sık sözü edilen ve bir bakanın "intihar girişimine" bile yol açan olayları meraklı gözlerle izliyorlar.

O kadar yazılıp çizilmesine rağmen pekçok okur "Birşey anlamıyoruz, hem borsa düşüyor diyorsunuz, hem de bundan trilyonlar kazananlar var diyorsunuz, peki borsa düşüyorsa kim nasıl para kazanıyor?" diye soruyor.

Tabii borsa ile bugüne kadar tanışmamış olanlar için bu çok normal. Bu nedenle, bilmeyen okurlara "borsada maniplasyon nasıl yapılır, düşürülen borsadan nasıl para kazanılır?" sorusuna öğrendiğim kadarıyla cevap vereyim.

Diyelim ki 100 liranız var. Gidip 100 liralık hisse alıyorsunuz. Siz aldıktan sonra hisse senedi fiyatları yükseliyor ve siz aldığınız hisseleri satıyorsunuz. Elinize, söz gelimi 105 lira geçiyor. Siz yeniden bir hisse senedi almadan fiyatlarda düşme oluyor. Daha önce 100 liraya aldığınız hisselerin aynını almak istiyorsunuz. Ama fiyatlar düştüğü için daha önce 100 liraya aldığınız hisseleri bu kez söz gelimi 95 liraya alıyorsunuz. Şimdi hesabı yapın, 100 liranız vardı, 105 oldu, aynı hisseleri bu kez 95 liraya aldınız. Aradaki 10 lira fark işte kazancınız.

Şimdi bütün dünya borsalarında durum böyledir.

Ama bir de "Bunun böyle olacağını bilenler" ya da "Böyle olmasını sağlayacak güçte olanlar" var. İşte dolandırıcılık, vurgun burada başlıyor.

Şimdi onu anlatayım:

Siyasi bir kişiliğiniz, karar alma yetkiniz var, ekonomik konularda söyleyeceğiniz herşey özellikle para piyasalarını değiştirebiliyor. Bir karar açıklayacaksınız ve biliyorsunuz ki bu kararınızın açıklanmasıyla piyasalarda yükselme olacak.

Bu açıklamayı yapmadan önce kendiniz ya da sizin adınıza işlem yapan biri, söz gelimi borsadan yüklü miktarda hisse senedi alır. Açıklamayı yapmanızdan sonra fiyatlar yükselir ve elinizdeki hisse senetlerini hemen satarsınız, aradaki fark sizin vurgununuz demektir.

Ya da tam tersi, yapacağınız açıklama fiyatları düşürecektir. Açıklamadan kısa bir süre önce elinizdeki bütün hisseleri satarsınız, fiyatlar düşünce tekrar alırsınız.

Yüreğiniz yetiyorsa, vicdanınız rahat ediyorsa, Allah'tan bile korkmuyorsanız, bu iş işte bu kadar basit.

Soruşturma gereksiz
Sermaye Piyasası Kurulu "Borsa skandalı" iddiaları üzerine soruşturma açtı. Bu soruşturmadan birşey çıkar mı? Hiç sanmıyorum, çünkü özellikle bu tür işlemlerde iz sürmek belki kolaydır ama bağlantıları çıkarmak çok zordur. Çok açık bir gerçek var. Geçen haftanın ortasında borsa günlük işlem hacminin iki katından fazlasına çıkmış. Herşey bilgisayar ortamında olduğuna göre, ekranları açıp baktığınızda kimin alım satım yaptığını anında görmek mümkün. Ama bu sadece bir "soru işareti" olarak kalır, bağlantı çıkaramazsınız. Ayrıca borsacılar iyi bilirler, pekçok şirket alım ve satım işlemlerini sadece kendileri yapmazlar, başka şirketlerin üzerinden de geçirirler. Bu durumda, örneğin "hedef" durumunda olan bir şirket, böyle bir günde çok az işlem yapmış da görülebilir, kimse de, eğer biri çıkıp açıklama yapmazsa "sen başka şirketler üzerinden de işlem yapmışsın" diyemez. Kısacası SPK soruşturmasından bir şey çıkacağını beklemek biraz safdillik olur.

Şaibeli çok olay yaşadık
Elinizde para, ardınızda da "siyasi bir güç" varsa, özellikle borsadan büyük paralar kazanmak hiç de zor değil.

Bakın size, aslında çok konuşulan ama dillendirilmeyen bazı "şaibeli" olaylardan söz edeyim.

Örneğin bir siyasi partinin liderisiniz. Bir koalisyon hükümetinin içindesiniz, ya da dışarıdan destekliyorsunuz.

Borsa, döviz ve para piyasaları, Türkiye gibi ülkelerde siyasetten çok etkilenir. Çünkü para "siyasi istikrar" arar. Bu istikrarda bozulma ihtimali karşısında piyasalar dalgalanır.

Bu bilen bir lider olarak örneğin sabah saatlerinde "Bu hükümetin gidişini beğenmiyoruz, desteğimizi her an çekebiliriz, bugün arkadaşlarımla durumu gözden geçireceğim" dersiniz. Türkiye'de bu tür bir açıklama borsada hemen etkisini gösterir ve fiyatlar hızla düşer. Eğer durumdan yararlanmak isteyen bir liderseniz siz ve yakınlarınız borsada düşen fiyatlarla hemen alım yaparsınız.

İlk seans bittikten sonra, ikinci seansın açılışından önce çıkar bir açıklama daha yaparsınız "Arkadaşlarımla konuştum, koalisyon ortaklarının liderleriyle görüştüm, bizi sıkıntı duyduğumuz konularda ikna ettiler, hükümete desteğimiz tamdır" dersiniz. Borsa nefes alır ve fiyatlar yükselir. Siz de düşük fiyatla aldığınız hisseleri yüksek fiyattan satar, aradaki parayı da cebinize indirirsiniz.

Bir iktidar döneminde bunu birkaç kere başarırsanız köşe olursunuz.

Yazarlar sayfasına geri gitmek için tıklayınız.

Copyright © 1999, MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş. - Tüm hakları saklıdır