kapat

10.07.1999
Anasayfa
Son Dakika
Haber İndeksi
Yazarlar
Günün İçinden
Politika
Ekonomi
Dünyadan
Spor
S u p e r o n l i n e
Magazin
intermerkez
Siber Haber
L E I T Z
Sofra
Bizim City
Sizinkiler
Para Durumu
Hava Durumu
Bayan Sabah
İşte İnsan
Astroloji
Reklam
Sarı Sayfalar
Arşiv
Hazırlayanlar
Sabah Künye
E-Posta

1 N U M A R A
Z D N e t  Türkiye
A T V
M i c r o s o f t
Win-Turkce US-Ascii
© Copyright 1999
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
Hani borsanın kanunu?
Başbakan Ecevit, önceki gün borsa manipülasyonunu önleyecek yasa olduğunu söyledi. Ama Sermaye Piyasası Kurulu'nun eli kolu bağlı. Borsada suç işleyenlere ceza verilemiyor

Türkiye, günlerce IMF ile yapılan bazı çalışmaların içerden 'sızdırıldığını' ve borsada manipülasyon yapıldığını konuştu. Bu iddiaların hayal ürünü olduğu belirtilse de, bir saptamanın altı yeniden çizildi. "Burada manipülasyon yapılır, burası bir kumarhanedir" etiketinin borsaya uygunluğu herkes tarafından kabullenildi. Bu yakıştırma kimseye şaşırtıcı gelmedi.

Sermayeyi halka yayma, şirketlere borçlanma dışında kaynak sağlama gibi misyonlar üstlenmesi gereken borsanın, küçük bir zümrenin at koşturduğu, birtakım yapay fiyat hareketleri yaratılarak trilyonlarca kâr elde edildiği, amacına ulaşmaktan çok uzak bir piyasa olduğu bir kez daha gündeme geldi.

Borsada vurgun iddialarının tamamen asılsız olduğunu defalarca belirten Başbakan Ecevit, önceki gün yaptığı açıklamada da borsada bu tür olayları önlemek için yasa bulunduğunu belirtti.

Ancak Ecevit'in bu sözlerine karşılık, SPK Başkanı Muhsin Mengütürk'ün kısa süre önce yaptığı bir açıklama var. "Kolumuz kanadımız kırık" diyen Mengütürk, sermaye piyasasının acil yasaya ihtiyacı olduğunu, Meclis tatile girmeden borsada suç işlenmesinin önüne geçilmesi için yasanın çıkması gerektiğini belirtti.

Şu anda yürürlükteki Sermaye Piyasası Kanunu'nun yetkileri, yaklaşık 4 yıl önce Anayasa Mahkemesi'nin kanunun dayandığı 558 no'lu Kanun Hükmünde Karanameyi iptal etmesiyle daraldı. Bunun sonucunda SPK tesbit ettiği fiileri savcılığa gönderiyor. Bu davalar ise yıllarca sürüncemede kalıyor ve sonuca ulaşamıyor.

Önleyecek yasa var!
Başbakan Bülent Ecevit, bilgi sızdırılıp, borsada manipülasyon yapıldığı iddiasının asılsız olduğunu belirtti. "Zaten bu manipülasyonları önleyecek yasamız var" diyen Ecevit, şunları söyledi: "Borsada inişler çıkışlar olduğu zaman bundan kendi lehine çıkar sağlamak isteyen bazı çevreler vardır. Bu, dünyanın her yerinde, nerede borsa varsa orada vardır. Türkiye'de de vardır. (Bu kişiler) Bazen kendi iradeleri dışında meydana gelen paniklerden moral bozukluklarından yararlanırlar. Bazen de bazı çevreler kendileri bir takım söylentileri yayarlar. Bu gibi deyim yerindeyse, borsa oyunlarını önlemek için zaten yasalar da vardır. Bizim de yasalarımız var. Gerektiğinde elbette soruşturmalar yapılır."

Acil yasa gerekiyor
Sermaye Piyasası Kurulu Başkanı Muhsin Mengütürk, Kurul'un eski bir araba ile gittiğini ve çok acil yasal takviyeye ihtiyacını olduğunu söyledi. "SPK'nın birçok karanının yaptırımı zayıflıyor, bazıları yargıdan dönüyor" diyen Mengütürk, sözlerini şöyle sürdürdü: "Böyle bir ortamda kim bizden icraat bekleyebilir ki. Tüm dünyada sermaye piyasasında boşluk bulan bunların üstüne gider. Kuralsızlık çok daha fazla sorun yaratır. Oysa Türkiye'nin sermaye piyasası bölgeselleşme ve küreselleşme ortamında rekabet gücü kazanmak ve korunmak durumundadır. Ama piyasaları düzenlemek ve denetlemekle yükümlü Sermaye Piyasası Kurulu'nun kolu kanadı kırılmış durumda."

Soros: Kanun şart
Para sihirbazı olarak anılan ünlü spekülatör George Soros, Sermaye Piyasası Kanunu'nun Meclis'in gündeminde ilk sıralara alınması gerektiğini söyledi. "Türkiye'de sermaye piyasası şeffaf değil. Azınlık hissedarların hakları da korunamıyor. Yabancılar bu iki unsur düzeltilmedikçe Türkiye'ye gelmekte çekinirler" diyen Soros bu görüşlerini ortağı olduğu Türk Tuborg'da şirket yönetimi ile girdiği tartışma sırasında açıkladı.

Mobius: Yetki yok
Soros'un ardından, Çukurova Elektrik'te 'ağzı yanan' 11 milyar dolarlık Templeton Fonu'nun yöneticisi Mark Mobius da bir açıklama yaptı. Hükümetin SPK'ya piyasayı etkin biçimde düzenlemek ve hissedar haklarını korumak için gerekli yaptırım gücünü vermesi gerektiğini belirten Mobius, "Bu olmadıkça Türkiye istediği yabancı yatırmıcıyı çekmekte zorlanır" dedi. Mobius, Türkiye kadar cazip çok piyasa olduğunu, yatırımcının, zarar görme tehlikesinin olduğu bir piyasaya gitmek istemeyeceğini belirtti.

SPK son noktayı koyamıyor
Sermaye Piyasası Kurulu yıllardan beri, şirketlerin, aracı kurumların veya şahısların işlemlerinde suç unsurlarını tespit edip Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunuyor. Ancak iş burada tıkanıyor. Çünkü şu andaki Sermaye Piyasası Kanunu ile SPK'nın bu işlemlerde son noktayı koyma hakkı yok. Borsanın gerçek bir piyasa haline gelebilmesi için gündeme bile alınmayan yasa tasarının mutlaka Meclis'ten çıkması gerekiyor.

* Şu anda SPK bir aracı kurumun iflasına karar verirse, süreç tıpkı Türkinvest örneğinde olduğu gibi normal iflas davası prosedürüne göre işliyor. Yıllar süren davalarda yatırımcı büyük zarar görüyor. SPK tarafından ortaya çıkartılan ve suç teşkil eden manipülasyon işlemini yasalar tanımıyor. Suç yorumlanamıyor. Bu nedenle karar yargıdan geri dönüyor. İş yapanın yanında kâr kalıyor. Meclis'te bulunan tasarının yasalaşması halinde SPK, bu ve benzeri davalarda son noktayı koyma hakkı elde ediyor.

* Yeni yasa, Yatırımcıyı Koruma Fonu oluşturulmasına olanak tanıyor. Tıpkı Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu gibi, bu fon da borsa yatırımcısını bir aracı kurumun batması durumuna karşı sigortalıyor.

* Yasa, bir dernek olarak çalışan Aracı Kurumlar Birliği'nin dernek haline dönüşmesine olanak tanıyor. Bu oluşumla piyasada otokontrolün güçlenmesi amaçlanıyor.

* Erdemir, Çukurova örneklerindeki gibi sahte hisse senedi basılması, veya çalınması gibi durumların bir daha yaşanmaması için yasa ile 'kaydi sistem'e geçişin yapılması da öngörülüyor.


Copyright © 1999, MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş. - Tüm hakları saklıdır