kapat

21.05.1999
Anasayfa
Son Dakika
Haber İndeksi
Yazarlar
Günün İçinden
Politika
Ekonomi
Dünyadan
Spor
S u p e r o n l i n e
Magazin
I H Y
Sofra
L E I T Z
Bizim City
Sizinkiler
Para Durumu
Hava Durumu
İşte İnsan
Astroloji
Reklam
Sarı Sayfalar
Arşiv
Hazırlayanlar
Sabah Künye
E-Posta
1 N U M A R A
Z D N e t Türkiye
A T V
M i c r o s o f t
Win-Turkce US-Ascii
© Copyright 1999
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
Açık sıfırlanamıyor
Vergiler mali sistemin likidite açığının kapanmasını geciktiriyor. Sistemden dün yaklaşık 180 trilyonluk Geçici Vergi çıktı. Gelecek hafta da 800 trilyona yakın vergi ödenecek

Mali sistemin 25 Ağustos 1998'den beri Merkez Bankası'dan kullandığı "kısa vadeli borcu" bir türlü sıfırlanamıyor. Yılbaşında 6 milyar dolar olan nakit açığı 17 Mayıs itibariyle 963 milyon dolara geriledi. Ama devreye giren yüklü vergi ödemeleri, Merkez Bankası'nın fonlama desteğinin sıfırlanmasını geciktiriyor.

Dün sistemden yaklaşık 180 trilyonluk Geçici Vergi ödemesi gerçekleştirildiği tahmin ediliyor. Döviz satılıp, kaynak yaratılmasına karşılık, likidite açığının miktarı 406 trilyona, yani 1 milyar dolara çıktı. Gelecek hafta da en büyük kalemi Kurumlar Vergisi stopajı olmak üzere, 800 trilyona yakın ödeme yapılacak.

Hazine kaynak olarak rahatlayacak. Ancak ay sonuna kadar tahsil ettiği vergilerin yaklaşık 250 trilyonu ile kısa vadeli avansını kapatmak zorunda.

11-17 Mayıs arasındaki bilanço verileri, bize sadece kamu maaş ödemelerinin yarattığı gelişmeleri gösteriyor. Buna göre, Hazine yine ayın 11'inde Merkez Bankası'ndan yaklaşık 250 trilyonluk avans kullanarak maaşları ödedi. Maaşların bankalardan çekilmesiyle de emisyon 1.6 katrilyonun üzerine çıktı. Emisyon çıkışı, tamamen, avans kullanımı karşılığında piyasaya para veren Hazine tarafından karşılandı. Likidite sıkışmadı. Ancak Merkez Bankası'nın kredi karşılığında para yaratması iç varlıkları yükseltti.

Merkez Bankası 11-17 Mayıs arasında 224 milyon dolar satın aldı. Buna karşılık Hazine'nin döviz mevduatından da yaklaşık 300 milyon dolar harcadığı görülüyor.

Geçici Vergi'den 180 trilyon lira
Maliye'nin ilk kez uygulamaya koyduğu üç aylık bilançolar üzerinden toplanan Geçici Vergi'nin ilk taksidinden 180 trilyon civarında tahsilat yapıldığı tahmin ediliyor. Bankacılık sisteminin günlük para hareketi, takas ödemeleri ve nakit ihtiyacına dayandırılarak yapılan bu tahmin, Maliye'nin 500 trilyonluk beklentisinin çok altında.

Offshore'a munzam şoku
Merkez Bankası off-shore şubeler aracılığıyla toplanan mevduatın avantajını ortadan kaldıracak teblif yayımladı. 14 Mayıs tarihiyle bankalara yollanan yazıda, yurtdışı şubelerin Türkiye'den topladıkları mevduat için de munzam ve disponibilite zorunluluğu getirildiği ifade edildi. Bu karşılığın ödemesi durumunda 600 ile 800 milyon dolar arasında bir yükümlülük doğacağı belirtiliyor. 18 Haziran'dan itibaren ödenecek bu karşılık, Türk bankalarının yurtdışında 'kurduğu bankaların' mevduatlarını kapsamıyor.

Ancak yurtdışı 'şubelerin' başka mali aracılar kanalıyla topladıkları mevduatların da aynı yükümlülüklere dahil olacağı belirtiliyor.

Bankalar şu anda yüzde 14 civarında ek yükümlülükten ve yüzde 13.2 oranındaki stopajdan kurtularak, müşterilerine net olarak daha yüksek faiz vermek için mevduatları off-shore şubelerde taşıyorlar.

TCMB analİtİk bİlançosu (Milyar TL)
17 Mayıs11 Mayıs26 Mart31 Aralık
1999199919991998
Aktifler9.672.1459.353.4928.571.8466.867.924
Dış Varlıklar10.089.75910.056.8899.096.4637.204.082
İç Varlıklar-417.614-703.397-524.617-336.158
Nakit İşlemler-38.933-341.572-301.11980.643
Kamuya Nakit Kredi771.859499.963601.539771.915
Bankalara Nakit Kredi6.8907.6807.6807.544
Diğer Kalemler-817.682-849.215-910.338-698.816
Değerleme Hesabı-378.681-361.825-223.498-416.801
Pasifler9.672.1459.353.4928.571.8476.867.924
Toplam Döviz Yüküm7.263.0387.337.2206.915.9416.340.632
Dış Yükümlülükler4.934.7144.929.3914.750.0744.297.078
İç Yükümlülükler2.328.3242.407.8292.165.8672.043.554
Döviz Ol Takip Ol Mev520.398632.897550.616668.292
Bankalar Döviz Mev1.807.9261.774.9321.615.2511.375.262
Merkez Bankası Parası2.409.1072.016.2721.655.906527.292
Rezerv Para2.697.4292.370.2222.849.1652.145.718
Dolaşıma Çıkan Bank1.661.2431.406.1751.926.9661.328.542
Bankalar Mevduatı1.010.997941.239900.093782.555
Bankalar Zorunlu Karş884.447852.847820.594694.261
Bankalar Serbest İmk126.55088.39279.49988.294
Fon Hesapları11.85011.7019.88316.737
Banka Dışı Kesim Mev13.33911.10712.22317.884
Diğer MB Parası-288.322-353.950-1.193.259-1.618.426
API Borçları-379.630-433.147-1.289.152-1.830.589
Kamu Mevduatı91.30879.19795.893212.163
Dolar kuru 394.037391.307366.461313.475
Net İç Varlıklar-674.879-1.005.15295.920579.355
Copyright © 1999, MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş. - Tüm hakları saklıdır