Bu belgesel pek kıvrak

Son birkaç yıldır bir oryantal dans modasıdır gidiyor. Hem de bütün dünyada. Avustralya'dan Japonya'ya kadar birçok ülkede kadınların son gözdesi, 'Turkish belly dance'. Bizde de durum çok farklı değil. Adeta yeniden keşfettiğimiz göbek dansı, daha farklı platformlarda karşımıza çıkıyor. Ve sonunda Türk oryantal dansının belgeseli de çekildi. The Magical Call of Oryantal/Oryantalin Sihirli Çağrısı adlı belgesel film, konuyu akademisyenlerin yorumlarıyla bilimsel olarak inceliyor ve bu dansın bilinmeyen birçok yanını ortaya koyuyor. Örneğin Türk oryantal dansının aslında doğum dansı olduğunu biliyor muydunuz? Meğer göbek atma hareketlerinin bazıları anne karnındaki bebeğin tekmelerini sembolize ediyormuş. Bir de Türk oryantal dansı, aslında aseksüel bir dansmış. Bu da bilimsel bir yorum. Sonra pek bilmediğimiz bir yönü daha varmış oryantalin. O da terapi özelliği. Özellikle yurtdışındaki terapi merkezlerinde, depresyondakileri tedavi etmek için kullanılıyormuş. Yapımcılığını ve yönetmenliğini Umut T. Eğitimci'nin (UTE Productions) ve ortak yapımcılığını Bir TV Production'ın üstlendiği Oryantalin Sihirli Çağrısı adlı film, işte bu şaşırtıcı tespitleri ortaya koyuyor. "Neden oryantal?" diye sorduğumuz Umut T. Eğitimci, sorumuzu şöyle yanıtlıyor: "Bir Türk kadını olarak, aslında yabancı olmadığım bir konuydu bu. Ama hep turistik bir gösteri olduğunu düşünüyordum. Özellikle New York'ta yaşadığım yıllarda, Türk dediğiniz zaman iki şey akla gelir; biri Midnight Express, diğeri de göbek dansı... Bir gün bir kitapla karşılaştım. Kemal Özdemir'in yazdığı kitapta okuduğum ilk şey, Türk oryantal göbek dansının doğum dansı olduğuydu. Hareketlerin hepsinin bir anlamı olduğu yazıyordu."

TERAPİ BOYUTU VAR
Bu bilgiyi edindikten sonra biraz daha araştırmaya karar veren Eğitimci, sonra oryantalin yurtdışında çok popüler olduğunu görmüş: "Amerika'da bazı terapi merkezlerinde kullanıldığını öğrendim. Depresyon, cinsel taciz, yeme bozukluğu gibi vakalarda terapi özelliğinin kullanıldığını okudum. Bunun üzerine daha çok ilgimi çekti konu." Belgeselde Türkiye ve dünyada oryantal dans icra eden çeşitli dansçılarla da görüşülmüş. Bu görüşmelerin ardından bu konudaki bir sıkıntıyı tespit etmiş Eğitimci: "İnsanlar bu dansı seviyor ama diğer yandan da küçümsüyor. Hatta ben de belgeseli çekerken, dalga geçenler çok oldu. Belgesel için Prenses Banu, Tanyeli, Asena, eskilerden Sema Yıldız gibi isimlerle görüştüm. Ayrıca gym-oryantalin mucidi Lale Roche, Amerika'ya göbek dansını tanıtan Özer Türkbaş var. 35 yıldır bu dansı icra eden Amerikalı Elizabeth Artemis Murad adlı bir dansçı da yer alıyor belgeselde."