Star THY'yi nereye uçurur?

Türk Hava Yolları (THY), dün tarihinin en önemli kararlarından birini daha vererek, dünyanın en büyük havayolu ittifakı Star Alliance'a katılım yönünde adım attı. Ancak, mevcut üç ittifak içinde Star Grubu'ndan gelen davete 'evet' denilerek atılan bu adımın THY'yi nereye götüreceği soru işaretleri içeriyor. Çünkü, THY'yi davet eden ittifak, Türkiye ve bölgesindeki pazarda uçuş ağına sahip ve güçlü. THY böylesine güçlü bir ittifak içine girerek yolcu sayısını artırır mı, yoksa elindeki yolcuyu da kaybeder mi, zaman gösterecek. Daha önce Swissair öncülüğünde kurulan Qualiflyer Grubu'na dahil olan THY, bu girişimini başarısız bir şekilde noktalamıştı. Qualiflyer oluşumu da Swissair ile birlikte bazı havayollarının sonunu getirmişti. Çünkü, aynı pazarda faaliyet gösteren havayollarının bir araya gelmesiyle kurulan grup, uçuş ağını, pazarını genişletemediği gibi kendi içinde birbirinden yolcu çalan duruma düşmüştü. Benzeri durum Star Alliance'da daha fazla THY'nin aleyhine işleyecek gibi görünüyor. Nedenlerine gelince?

İTTİFAKIN AMACI NE?
İttifakların ortaya çıkmasındaki asıl amaç, uçuş programlarına dahil olmak, yolculara ait özel salonların kullanımını paylaşmak, ortak uçuş yapmak değildir. Bu tarz işbirlikleri zaten herhangi bir gruba girilmeden de yapılabiliyor. İttifakların asıl gayesi farklı kıtalardan, ülkelerden, bölgelerden havayollarının bir çatı altına gelerek uçuş ağının genişletilmesi, uçuş maliyetlerinin düşürülerek, yolcu sayısının artırılmasıdır. Mesela THY, Orta ve Batı Afrika'da, Asya'nın önemli bir bölümünde, Güney ve Kuzey Amerika'da güçsüz. THY'nin bu uçuş hatlarında kendini destekleyecek, Türkiye pazarında ise etkin olmayan bir gruba girmesi daha faydalı olabilirdi. Bu durumda Star Grubu'nun en büyük ittifak oluşumu olması THY'nin lehine de olmayabilir.

REKABET KURULUNDAN DÖNEBİLİR
Çünkü, THY'nin dahil olduğu Star Grubu'nun başını çeken Alman Hava Yolları Lufthansa, Türkiye pazarının yüzde 15'ini elinde tutan çok etkin bir oyuncudur. THY'nin tercih edeceği bir ittifak grubunda Lufthansa gibi oyuncunun olması aleyhinedir. Eğer ilerde THY, Star Grubu içinde bir havayoluna satılmayacaksa böyle bir ittifak içinde güçlü kalabilmesi için ciddi yatırım yapması ve İcra Kurulu marifetiyle değil çok daha profesyonel şekilde yönetilmesi gerekir. Diğer taraftan THY'nin böyle bir ittifaka girebilmesi için Rekabet Kurulu'ndan (RK) da izin almasında sıkıntılar olabilir. Çünkü, Türkiye'yi kontrol eden, Almanya pazarına tarifeli uçan iki güçlü rakibin işbirliğine gitmesi diğer bir ifadeyle uçuş ağının belli bir grubun tekeline geçmesi rekabeti engelleyici unsur olarak görülebilir. Halbuki Afrika ve Güney Amerika'da güçlü olan Skyteam veya Oneworld ittifakı içinde yer alması halinde böyle bir tablonun ortaya çıkması dahi söz konusu olamazdı. Star Grubu'nun THY'yi tercih etmesinde, Balkanlar, Orta Asya, Kafkaslar ve Ortadoğu'daki uçuş ağının etkileri söz konusu, fakat THY'nin bu grubu tercih etmesindeki sebepler ise çok açık ve net değil. Dileyelim milli havayolunun böyle bir ittifak içine girmesi faydalı olur.