 |  |
 |
|
Haritada sınır çizmek fantezisi üzerine
Uzaydan dünyaya baktığınızda, siyasi haritalarda gördüğümüz sınırları göremezsiniz. Sınırlar savaşlarla, barışlarla çizilir. Ama bazıları da masaların karşısına geçip, sınır çizmek üzerinde fanteziler yaparlar. Bu fantezilerden birinin ürünü, geçen hafta Roma'daki NATO Savunma Koleji'nde ortaya çıktı. Savunma Koleji'nde, Amerikalı bir Albay'ın Türk subayları için verdiği seminer sırasında, Türkiye'nin 18 ilini "Kürdistan" sınırlarında gösteren harita kullanması nedeniyle, sonunda Pentagon Türk Genelkurmayı'ndan özür diledi.
Olay ertesinde Amerikan yetkililerin "Haritaların bizimle hiçbir ilgisi yok, Amerikan yönetiminin politikalarını yansıtmıyorlar" yanıtını verdiği ve ABD Genelkurmay Başkanı Peter Pace'in de, olayla ilgili olarak, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt'ı arayarak özür dilediği belirtildi. Amerikalı albayın neden söz konusu haritayı kullandığına ilişkin ise Amerikan yetkililerin, "Amerika'da her türlü senaryoya göre çalışmalar yapılıyor. Akademik çalışmalar kapsamında bunlar olabiliyor. Ancak tepkiyi anlayışla karşılıyoruz" görüşünü aktardıkları öğrenildi.
Bu tür fantastik haritaların en ünlüsünü, bir İngiliz gazeteci olan Edward Mortimer, 24 Ocak 1990'da yayınlamıştı. The Financial Times'ın dış haberler editörü olan Mortimer, "Bir Fantezi " başlığıyla, Sovyetler'in o zaman beklenen dağılması ertesinde "Avrupa'nın Sınırları" nı öngörüp 2020 yılının haritasını çizmişti.
TÜRKİYE BİRLİĞİ
Bu haritada Türkiye Cumhuriyeti'nin yerini 2020'de "Türkiye Birliği" (Turkish Union) alıyor, İran Azerbeycan'ı da Sovyet Azerbeycan'ı da, Türkistan ve Kuzey Kıbrıs da Türkiye Birliği'ne katılıyorlardı. Buna karşı "Kürdistan" diye ayrı bir devlet Ortadoğu'da oluşuyordu.
1939'daki haritalardan yola çıkıp, Sovyetler'in dağılması ertesini fantezisine konu eden Edward Mortimer'in haritası çok konuşuldu. Daha sonra Mortimer, The Financial Times'dan ayrılıp, Birleşmiş Milletler'de Kofi Annan'ın konuşma yazarı ve BM'nin iletişim bölümünün başı oldu.
Anlaşılan o ki, bu haritalar üzerine fanteziler yapanlar her ülkede ve her yerde var. NATO Koleji'ne getirilen harita da, bu fantezilerin bir başka ürünü.
Buna benzer bir fanteziyi de Keinichi Ohmae " Sınırsız Dünya" (Borderless World) kitabında ekonomik sınırları çizerek yapmamış mıydı mesela?
Ancak hiç unutmayalım ki haritalar sade fanteziler aleminde değil gerçek dünyada da hala değişiyor. Örneğin Irak'ta eski haritanın geçerliliği şiddetle tartışılmakta. Yakın geçmişte Yugoslavya'nın haritası trajik biçimde değişti. Mortimer'in haritasını çizdiği sırada henüz iki Almanya birleşmemişti. Çekoslovakya ikiye ayrılmamıştı. Sovyetler, eski sınırlarındaydı.
Yani bizler fantezilerden ziyade, gerçekler üzerinde dikkatle durmak zorundayız.
|
