Sermaye Piyasası Kurumu'nda (SPK) başkan ile kurul üyeleri arasında süren tartışma üzerine inceleme başlatan Başbakanlık Teftiş Kurulu'nun raporundan Başkan Doğan Cansızlar'a uyarı çıktı.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın olurunu taşıyan raporda Cansızlar, yurtdışı temsil dışındaki tüm konularda haksız bulundu. Yönetim zafiyeti ve kurum içi çatışma görüntüsünün verilmemesi, ekonomide istikrar ve kurumun itibarının düşünülmesi gerektiği belirtilen raporda, "SPK Başkanlığının bu hassasiyetleri gözeterek bundan sonraki süreçte daha dikkatli ve özenli yaklaşım içerisinde bulunmasının uygun olacağı" sonucuna varıldı.
Başkan
Cansızlar ise rapora itiraz ederek, Başbakanlığa bir yazı gönderdi. Rapordaki tespitlere katılmadığını belirten Cansızlar, "SPK yönetiminde karmaşa yaşanmaması için Danıştay'dan istişari görüş alınarak, konunun sonuca bağlanmasını" istedi.
BEŞ TARTIŞMA KONUSU KARARA BAĞLANDI
ANKA'nın ulaştığı, Başbakanlık Teftiş Kurulu'nun Başbakan Erdoğan'ın 6 Temmuz tarihli olurunu taşıyan raporu, 7 Temmuz'da ilgili Başbakan Yardımcısı ve Devlet Bakanı Abdüllatif Şener'e gönderildi. Şener'de 14 Temmuz tarihli yazıyla raporun ilgili bölümlerini SPK üyelerine gönderdi. Başbakanlık Başmüfettişi Mehmet Gürbüz ve Başbakanlık Müfettişi Engin Kücet tarafından hazırlanan raporda, Başkan Cansızlar'ın talebi doğrultusunda; şu noktalar karara bağlandı:
"SPK üyelerinin hizmet birimlerinin yönetici ve uzmanlarıyla doğrudan ilişki kurdukları ve çalışmalarını etkileme çabası gösterdikleri, İMKB mülkiyetinde bulunan ve SPK tarafından kullanılan iki aracın SPK Başkanı'nın muhalefetine rağmen Kurul kararıyla iadesi, SPK Başkanı'nın İstanbul'da ikamet eden iki kurul üyesinin Ankara'da ikamet etmeleri gerektiği görüşünü havi önergesinin Kurulca reddi, SPK Başkanı'nın katılmak istediği yurtdışı toplantıları için gerekli görevlendirme kararlarının Kurulca reddi, SPK Başkanı'nca Doğal Afet Sigortaları Kurumu Yönetim Kurulu Üyeliği için bir personel önerilmesine rağmen Kurul karar organınca bir başka personelin önerilmesi."
"BAŞKAN ÜYELERDEN FARKLI DEĞİL"
Sermaye Piyasası Kanunu'nun 17'nci maddesinde; Sermaye Piyasası Kurulu'nun idari ve mali özerkliğe sahip olduğunun belirtildiği raporda, "Kurul, biri başkan, biri ikinci başkan olmak üzere yedi üyeden oluşur. Kurul, yetkilerini kendi sorumluluğu altında bağımsız olarak kullanır" hükmüne atıfta bulunuldu.
Raporda, "Kurul Başkanı, Karar Organı'nın yedi üyesinden biri olup, oy gücü açısından bir istisna dışında (oy eşitliği durumu) farklı durumda bulunmamaktadır" değerlendirmesi yapıldı.
Raporda, kanunun, ikinci başkanın başkana vekalet hükmü ve Sermaye Piyasası Kurulu Teşkilat, Görev ve Çalışma Esasları Yönetmeliği'nin; "Bu yönetmelikte yer almayan ya da açıklık bulunmayan konularda genel hükümler de göz önüne bulundurarak karar vermeye, uygulamayı düzenlemeye ve yönlendirmeye Kurul'un karar organı yetkilidir" hükmüne işaret edildi.
"KURULUN İDARİ YETKİSİ VAR"
Raporda, "Teşkilat Yönetmeliği'nin 13'üncü maddesine göre karar organı, kanunlarda Kurulun görev ve yetkisine verilmiş konuların tümünde en üst düzeyde görüşme ve karar alma yetkisine sahiptir. Aynı maddeye göre karar organının mesleki nitelikli ve idari nitelikli görev ve yetkileri vardır" denildi.
Kurul Başkanının, Teşkilat Yönetmeliği'nin 26'ncı maddesinin (c) bendinde "Kurul kararlarının gereğinin yerine getirilmesini sağlamak, bu kararların uygulanmasını izlemek ve uygulama sonuçları hakkında üyelere bilgi vermek" ile görev ve yetkili kılındığı belirtilen raporda, şöyle denildi:
"ÜYELERİN TUTUMU HUKUKA UYGUN"
"Bu nedenlerle; SPK üyelerince söz konusu işlemler gerçekleştirilirken SPK Kanunu ve ilgili diğer mevzuat hükümleri çerçevesinde hareket edildiğinden ve yetkilerin kullanımında hukuka aykırılık görülmediğinden, inceleme konusu hususlarla ilgili olarak yapılacak bir işlemin bulunmadığı sonucuna varılmıştır."
Buna karşılık 12 Mayıs 2006 tarihli toplantıda alınan kararda; SPK Başkanına, Hong Kong'da düzenlenecek uluslararası toplantı ve etkinliklere katılması hususunda oy çokluğu ile izin verilmediği vurgulanan raporda, yalnızca bu noktada kurul haksız bulunarak, şu değerlendirmede bulunuldu:
"ULUSLARARASI İTİBAR SORUNU"
"İşleminin gerekçelerinin isabetli olmadığının düşünüldüğü, gerek ülkemiz, gerekse Sermaye Piyasası Kurulu açısından önem arz eden bir takım uluslararası toplantılara katılım hususunda karar alınırken, hukuki ve mali mevzuat hükümleri yanı sıra uluslararası ilişkiler, temsil, itibar gibi noktaların da göz önüne alınarak karar verilmesinin daha yerinde olacağı değerlendirilmiştir."
Böylece karara bağlanan beş konudan dördünde üyeleri, birinde başkanı haklı bulan Teftiş Kurulu raporunda, Cansızlar'a dönük olarak şu değerlendirme yapıldı:
"BAŞKAN ÜYELERİ DENETLEYEMEZ"
"Sermaye Piyasası Kurulu'nun düzenlediği ve denetlediği alanın önemi ve hassasiyeti dikkate alındığında, Sermaye Piyasası Kurulu'nda bir yönetim zafiyeti ve Kurul içi çatışma görüntüsü ve izlenimi verilmesinin, gerek ülkemizin ekonomik istikrarına, gerekse SPK'nın itibarına zarar vereceğinin tartışılmaz bir gerçek olduğu, Kurul Başkanlık Makamının, idari ve mali açıdan özerk olan Sermaye Piyasası Kurulu kararlarının yetki veya yerindelik denetimi makamı olmadığı, Kurul Karar Organının yetkilerini kendi sorumluluğu altında bağımsız olarak kullandığı, SPK Başkanlığının bu hassasiyetleri gözeterek bundan sonraki süreçte daha dikkatli ve özenli yaklaşık içerisinde bulunmasının uygun olacağı değerlendirilmiştir."
CANSIZLAR'DAN İTİRAZ BAŞVURUSU
SPK Başkanı Cansızlar'ın bu rapor üzerine harekete geçerek, Başbakanlığa itiraz başvurusunda bulunduğu da öğrenildi. ANKA'nın edindiği bilgiye göre, Cansızlar, ilgili bakan Şener üzerinden Başbakanlığa gönderdiği yazıda, tespitlere katılmadığını, SPK'nın yönetiminde gelecekte de kargaşa yaşanmaması için sorunun çözülmesi gerektiği ifade edildi. Danıştay'dan istişari görüş alınmasını isteyen Cansızlar, başkan ve kurul üyeleri ile ilgili idari açıdan yetki paylaşımı konusu kanun ve yönetmelikte açıklık olmasına karşın, uygulamada sorun olduğunu ifade etti. Cansızlar, bir müfettişin yazısı ile olmayacağını, müfettişin yalnızca kurul üyelerinin ifadelerine dayandığını savundu. Yetki paylaşımının belli olduğunu ve rapordaki görüşlere katılmadığını kaydeden Cansızlar, müfettiş karar veremiyorsa Danıştay'dan görüş alınması gerektiğini vurguladı. Cansızlar, 25 senelik uygulama, kanun ve yönetmelik hükümlerine rağmen soru işareti varsa, sorunun yargı kararına bağlanması gerektiğini belirtti.
SPK Başkanı Cansızlar'a uyarı
