SABAH - 23/07/2006 - Yavuz Donat

Şu an 23 Temmuz 2006 - Pazar tarihli sabah.com.tr'yi okumaktasınız.
Bugüne ait sabah.com.tr içeriği için tıklayın »

	Son Dakika

	» Yazarlar

	News in English

	Günün İçinden

	Ekonomi

	Gündem

	Siyaset

	Dünya

	Spor

	Hava Durumu

	Sarı Sayfalar

	Ana Sayfa

	Dosyalar

	Teknoloji

	Emlak

	Otomobil

	Detaylı Arama

	Arşiv

	Etkinlikler

	Sabah Çocuk

	Günaydın

	Televizyon

	Astroloji

	Magazin

	Sağlık

	Kültür Sanat

	Turizm Rehberi

	Cuma

	Cumartesi

	Pazar Sabah

	İşte İnsan

	Sinema

	Çizerler

Google Arama

SMS:
4122-YD MESAJ

	'Genel Vali' ile akşam yemeği
	Turfan diye bir kent
	Tanrı dağının eteklerinde
	Köy evinde ağırlama

Tanrı dağının eteklerinde

Turfanda bir karız...

Turfan, Uygur Özerk Bölgesi (Sinciang) içindeki şehirlerden.
"Dünyanın en sıcak 2 yerinden" biri.
"Çöküntü alanına" kurulmuş.
Bölge "deniz seviyesinin altında."
Nüfusu 580 bin.
Nüfusun yüzde 70'i Uygur.

Turfan "her çeşit sebze ve meyvenin en erken çıktığı, en bol olduğu yer" demek.
Bizdeki "turfanda" sözcüğü de oradan geliyormuş.
Turfan "koskoca çölün ortasındaki vaha" gibi.

Urumçi ile Turfan'ın arası 180 kilometre.
Yol "otoban."
Ama "3 saat sürüyor."
Sağımız, solumuz çöl.
"Tanrı dağlarının" eteklerindeyiz.
Dağın zirveleri hala karla kaplı.
Bir ara "elektrik üretim tesislerini" görüyoruz.
"Rüzgardan enerji elde ediliyor."
Çölün göbeğindeki Turfan'da hava sıcaklığı "49 derece."
Sokakta kimse yok.
Pazar "geceleri kuruluyor."
İyi de burası nasıl oluyor da "yemyeşil" halde?

Binlerce yıl önce "karız"lar yapılmış.
İnanılmaz bir "sistem."
Tanrı dağlarının kaynak suları yerin "70-80-90" metre derinindeki "kanallara" verilmiş.
Bu kanalların adı "karız."
Çölün altındaki karız kanallarının toplam uzunluğu "5 bin kilometreyi" buluyor.
Çinliler için bu karızlar "en az Çin Seddi kadar önemli."

"Karız" görmek istedik.
Götürdüler. Bir bahçeye gittik.
Sonra "basamak basamak aşağılara" indik.
Bir "düzlüğe" çıktık.
Sonra yine "basamak basamak aşağıya."
"Aynı işlem" birkaç kez tekrarlandı.
Aşağı indikçe hava serinliyordu.
Ve sonunda "karıza" ulaştık.
Tanrı dağından çıkan su "buz gibiydi." "Gürül gürüldü."
Mihmandarımız "içesiz, şifa bulasız" dedi.
Kana kana içtik. İlaç gibi geldi, günün yorgunluğunu unutuverdik.