|
 |
 |
 |
  |
|
Ders çalışırken saçlarım dökülüyor
* Yoğun sınav dönemi geçiren bir genç kızım. Ders çalışırken fark ettim ki saçlarım tutam tutam kitabın üzerine dökülüyor. Sınava da girdim ama hâlâ dökülme devam ediyor. Bu duruma çok üzülüyorum ya kel olursam diye... Z.H / İstanbul
Kadın ya da erkek hiç kimse yoktur ki; hayatının bir döneminde saçlarının çok döküldüğünden yakınmasın, 'Yoksa gittikçe kelleşiyor muyum?' diye endişe etmesin. Bir dermatologla sohbet ettiğinizde görürsünüz ki; hastalarını en çok kelleşme düşüncesi sıkıntıya sokmaktadır. Kafa derisinde ortalama yüz bin saç kökü vardır. Herhangi bir zamanda incelediğimizde bu saçların yüzde 80-85'inin büyüme evresinde, yüzde 1-2'sinin de gerileme evresinde olduğunu görürüz. Geriye kalan yüzde 15-20 oranındaki saç kökü ise istirahat aşamasındadır. Köklerinde küçük ve beyaz topçuklar bulunan istirahat aşamasındaki bu kıllar, tarama ya da yıkama sırasında dökülenlerdir. Günde 75-100 kılın bu şekilde dökülmesi doğaldır ve tıbbi olarak bir saç dökülmesinden bahsedebilmek için bu sayının 100'ü geçmesi gerekir. Bunun yanında kafa derisinin bir kısmının açığa çıkması da saç kaybı anlamına gelir. Dökülmenin değerlendirilmesi, birçok sebebi bulunabileceğinden sadece saça bakarak değil, tüm vücudu inceleyerek yapılmalıdır. 'Dökülme genel mi yoksa yerel mi, saçlar dökülüyor mu yoksa inceliyor mu, kafa derisinde kabuklanma var mı, kişi dökülmeye sebep olabilecek bir ilaç alıyor mu, saç dökülmesinin başladığı bir yıl içinde yaşamında herhangi ciddi bir değişiklik oldu mu, benzer bir durum ailede var mı?' gibi sorular, bu değerlendirme sırasında cevaplanması gereken unsurlardır. Gerekirse bazı kan testleri ve kafa derisinden alınacak örneğin incelenmesi ile nedene varılmaya çalışılır. Saç dökülmeleri ailevi de olabilir. Bu genellikle erkek tipi saç kaybı şeklindedir, açılma alından ve tam tepeden olur ve hem erkeklerde hem de kadınlarda görülebilir. Mekanizması tam anlaşılmış olmamakla birlikte bir erkeklik hormonu olan dihidro-testosteronun kılların zayıflamasında rol aldığı düşünülmektedir. Bir diğer sık görülen saç dökülme sebebi strestir. Ciddi fiziksel ya da duygusal stresten 3-4 ay sonra kılların yüzde 20'den fazlası istirahat aşamasına geçer. Ne kadar kıl kökünün etkilendiğine bağlı olarak dökülen saçların miktarı değişir. Örneğin kıl köklerinin yüzde 60'ı istirahata geçmişse, belirgin saç dökülmesi olacaktır. Yapılacak tek şey gereksiz kayıplara engel olmak için saçlara nazik davranmaktır. Saçlar eski hacimlerine oldukça yavaş olarak 6-12 ay içinde kavuşur. Saç dökülmesi başka hastalıkların erken belirtileri arasında yer alabilir. Kendi saçını koparma takıntısı olarak açıklanabilecek trikotilomani de sık olarak yerel kellik oluşabilir. Ani kilo kayıpları ile birlikte, demir eksikliğinde, tiroid hastalıklarında, diyabet ile birlikte ve daha birçok sistemik hastalığa eşlik eder şekilde kellikler oluşabilir. Bu gibi hallerde altta yatan rahatsızlığı tedavi etmek saç kaybını durduracaktır. Kemoterapi gibi bazı ilaç tedavileri de kelliğe sebep olabilir ve kullanılan maddeye göre bu durum kalıcı veya geçicidir. Erkek tipi saç dökülmesini engelleyici tıbbi tedaviler olmakla birlikte faydaları her zaman kesin değildir. Aynı zamanda ilaç kesildiğinde tekrar eski hale dönülmektedir. Tedavide saç ekilmesi bir alternatif olarak düşünülebilir.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
