|
 |
 |
 |
 |
|
Seçilmiş bebekler talasemiye ilaç oluyor
Bebeğiniz; Akdeniz Anemisi gibi kalıtsal hastalıklardan arınmış olarak dünyaya gelebilir. Genetik ayıklama yöntemi PGD ile ırk olarak da bu hastalıktan arınabiliyorsunuz. Ve daha yaklaşık 120 hastalık, PGD yöntemi sayesinde daha doğmadan bebeklerin hayatından çıkarılıyor
Dünyada PGD yani Preimplantasyon Genetik Tanı'nın babası sayılan Dr. Yuri Verlinsky ve Dr. Nesrin Erçelen, RGI Merkezi'nde aileleri kalıtsal hastalıklardan arındırmak için çalışmalara başladı. Bu konudaki en büyük talep ise talasemi taşıyıcısı ailelerden geliyor. Dr. Verlinsky ve Dr. Erçelen, PGD ile ailelerin nasıl bebek sahibi olabileceğine dair soruları yanıtladı:
* Yeni doğacak bebekleri talasemiden temizlemek mümkün mü?
Evet, mümkün. Genetik ayıklama yöntemi sayesinde doğacak bebeğin kromozomları; ailedeki kromozomlar ve ailesindeki kalıtsal hastalıklardan arındırılıyor. Akdeniz Anemisi ve mongolluk gibi aileden geçen hastalıklardan temizlenen bebekler, seçilmiş olarak dünyaya geliyorlar. Bu hastalıklar dışında; yaklaşık 120 hastalığın daha bu yöntemle ırktan temizlenmesi mümkün oluyor.
* Anne-baba talasemi hastasıysa, PGD yapılarak doğacak çocuğun sağlıklı olması sağlanabilir mi?
Onun için de PGD ile donasyon gerekiyor. Çiftlerden biri, yumurta nakli ya da sperm nakli yaptırabiliyorlar. Baba hasta, anne taşıyıcıysa; o zaman PGD yumurta aşamasında belirlenebiliyor. Atık hücrelere bakılarak sağlıklı hücreler seçiliyor.
* PGD yalnızca yeni nesli talasemiden temizlemeye mi yarıyor, tedavi olasılığı da getiriyor mu?
PGD ile seçilen embriyo ya da embriyoların, kardeşleriyle tam olarak uyumlu olması da sağlanabiliyor. Böylece yeni doğan nesil sağlıklı olurken, kardeşi için de göbek kordonundan ya da 9 aylık olunca kemik iliğinden alınacak hücre ilaç oluyor. Kardeşinin iyileşmesini sağlıyor.
* Çocukların daha doğmadan yedek parça olarak seçilmesi etik mi? Bu konuda ister istemez birtakım laboratuvar testleri içine sokulmaları doğru mu?
Bunun etik olmadığını düşünseydik yapmazdık. Bu ailelerin kendi kararları, teknolojinin getirdiği gelişmelere bazı etik kurallar konuyor. Ancak unutmayın; bu yalnızca bir seçim değil, aile hasta çocuğunu yeni kardeşi ile tedavi edebildiği gibi yeni kuşağını da bu hastalıktan temizlemiş oluyor. Örneğin iki hasta çocuk yerine dört sağlıklı çocuğa sahip olabiliyor.
* Başarı oranı nedir?
Kalıtsal bir hastalığın tanısını yüzde 95 ile 99 arasında arasında koyabiliyoruz.
* Seçilmiş bebekler ne de olsa hücreleri alınıyor ve bir dizi laboratuvar işleminden geçiyorlar. Sonra bunların sağlık durumlarında diğer çocuklara göre bir farklılık olma riski var mı?
Bu konuda 16 yaşına gelmiş 300 bebek üzerinde bir analiz yapılmış ve hiçbirinde herhangi bir soruna rastlanmamış. PGD'li bebekler de, normal bebeklerin sahip oldukları özellikleri taşıyorlar.
* Akdeniz Anemisi'nden arınmış sağlıklı çocuğu seçerken, aynı zamanda cinsiyet seçimi de yapmak mümkün mü?
Bu Türkiye'de yasak ancak embriyo analizi sırasında zaten bu belli oluyor. Amerika'da seçebiliyorsunuz. Buna aile karar veriyor.
* Neden bazı ülkeler bu konuda ciddi yasaklar getiriyor?
Bazı ülkelerde döllenme sırasında embriyoya dokunmak yasak. Embriyo hastalıklı da olsa, anne rahmine transfer etmek zorundasınız. PGD'yi yumurta aşamasında atık hücrelere bakarak ayrıştırıyoruz. Örneğin Almanya'da yumurta ve sperm, 12 saat içinde anne karnına yerleştirilmeli. Embriyoya dokunmak ve seçim yapmak yasak! Gebelik 30 haftaiçinde sonlandırılabiliyor. Görüntüsünü, cinsiyetini beğenmeyebilirsiniz, kendinizi 30'uncu haftadan sonra hazır hissetmeyebilirsiniz diye böyle bir hak tanınıyor.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
