Euro'nun yükselişi kişisel yatırımcıları ters köşeye yatırdı

Haber bombardımanı arasında geçen hafta ABD Merkez Bankası Başkanı Ben Bernanke'nin "Faiz artırımlarına ara verebiliriz" açıklamasına, Almanya'da iş dünyasının güveninin son 15 yılın en yüksek düzeyine çıkması eklenince, euro dolara karşı hızla değer kazandı. Euro dolar paritesi bir kaç gün içinde 1.23'ten 1.26'lara taşındı.

Paritenin durumu
Bir iki ayı içine alan yakın gelecekte de paritenin pek geri gelmesi beklenmiyor. Çünkü, piyasalar 10 Mayıs'ta ABD Merkez Bankası'nın faiz artışını ve haziran ayındaki toplantısında faiz artırımlarına ara vermesini, fiyatlara yansıtmış durumda. FED faizleri artırmaya ara verdikten sonra ise çıkacak ekonomik verilere bakacak. Ekonomideki güçlü büyümenin devam etmesi halinde yeniden faizleri artırma söz konusu olabilecek. Yok ekonomide bir yavaşlama olursa, faiz artışına ara verme nihai karara dönebilir. FED yeni bir faiz artırmak durumunda kalmayabilir.
Eğer faiz artışları gündeme gelirse dolar yeniden değer kazanmaya başlayabilir. Ya da faiz yatay seyrederse, Euro, dolara karşı değer kazanımını koruyabilir.

10 Milyar doları buldu
Son günlerde doların değer kaybı ve bunun önümüzdeki haftalarda sürmesinin beklenmesi, yerli kişisel yatırımcıları ters köşeye yatırmış durumda. Yukarıda Merkez Bankası'nın verilerden hazırladığımız tablodan izlenebileceği gibi, martta başlayan son türbülans döneminde ister gerçek kişiler olsun isterse de şirket ve kurumlardan oluşan tüzel kişiler olsun, döviz tevdiat hesaplarını azalttılar. Kurlardaki yükselmeyi yine bir satış fırsatı olarak kullandılar. Bu nedenle 1.5 aylık dönemde toplam 4 milyar 55 milyon dolarlık döviz hesabı azalması meydana geldi. Bu rakamla birlikte yerlilerin geçen iki yılda meydana gelen dört türbülansta sattıkları toplam döviz miktarı 10 milyar doları buldu.

Tutum farklılığı
Bu toplam satış yanında kimin ne sattığı da daha önemli. Gerçek kişilerin döviz bozdurma eğilimi daha zayıf. Toplamda gerçek kişilerin döviz mevduatları 737 milyon dolar azalmış. Bu azalmanın 524 milyonu Euro'dan, 239 milyonu dolar hesaplarından meydana gelmiş. Yani kişiler daha çok euro satmış.
Tüzel kişilerin döviz hesapları ise bu türbülansta daha hızlı azalmış. Bu azalmanın tüzel kişilerin hesaplarına oranı yüzde 18 düzeyinde. Yani şirket ve kurumlar döviz hesaplarının beşte birini bu dönemde ya YTL'ye çevirmişler veya finansal sistemden çekmişler. Bunun yanında tüzel kişilerin asıl azalttıkları hesap dolar hesabı. Dolar hesapları 2.999 milyon dolar azalırken Euro hesapları sadece 245 milyon dolar daralmış.

Bilginin önemi
Tabii bu rakamları 1 Mayıs gününün parite hareketleri ile yorumluyoruz. Aslında 14 Nisan paritesi dikkate alınsa durumda böyle dramatik değişme olmayacak. Çünkü o tarihte Euro dolar paritesi 1.2106 ile 3 Mart'ın hemen hemen aynı düzeyinde.
Bugün itibariyle gerçek kişiler kayıplı, tüzel kişiler kazançlı tarafta görünüyor. Parite hareketleri gibi derin bilgi ve çok yakın takip gerektiren bir durumda, kurumların kişisel tasarruf sahiplerine üstünlük sağladıkları dikkatten kaçmıyor.

Sonuç
"İyi bir hedefin olmasından sonraki en önemli şey, tetiği ne zaman çekeceğini farkedebilmektir" Elmer Letterman