Türkiye'nin koyduğu kotalar bile Çin istilasını durdurmadı
2005 başında kotaların kaldırılması nedeniyle Çin malları istilasına uğrayacağından korkan Türkiye, 44 kategoride kota koydu. Ancak kotalar da Çin'i durdurmadı ve Çin pazar payını yüzde 16.3'e çıkardı.
Tekstili güçlü Türkiye'de bile tekstil pazarının 5 yıl içinde yüzde 16'sını sadece ülkesinden yaptığı ithalatla ele geçiren Çin ile deyim yerindeyse savaş yaşanıyor. Düşük fiyat vererek bazı kategorilerde piyasanın yüzde 90'ını ele geçiren Çin'e karşı kota kozunu kullanan Türkiye, 2005'te kısmen başarılı oldu. Ancak Çin de boş durmadı ve yüksek duvarlara karşın düşük fiyat silahıyla hem tekstil ve hazırgiyimde hem de kota konulan ürünlerde pazar payını artırdı. Dünya Ticaret Örgütü gelişmekte olan ülkelere uyguladığı tekstil kotalarının kaldırılmasına 1995'te başladı. Ancak Çin'in Dünya Ticaret Örgütü'- ne Kasım 2001'de üye olup da ucuz işçilik, taklit mallarla başta ABD ve AB olmak üzere tüm piyasaları ele geçirmesiyle gelişmekte olan ve azgelişmiş ülkeler için umut kabusa dönüşmeye başladı. Öyle ki DTÖ'nün, 2002'de kotaların yüzde 51'ini, 2005 başında da kotaların tamamen kaldırması kararına en büyük tepkiler yine gelişmekte olan ülkelerden geldi. Başta Türk üreticiler olmak üzere DTÖ ve AB nezdinde kota konulması için girişimlerini artırdı. Türk tekstilciler, yurtiçinde de Uzakdoğu mallarına 44 kategoride kota koydurmayı başardı. 2004'e kadar Türk tekstil piyasasında bazı kategorilerin tamamına yakınını ele geçiren Çinliler, kotalara DTÖ nezdindeki itirazları fayda etmedi. Geçen yıl yapılan tekstil savaşında Çin özellikle bazı kategorilerde ağır kayıplar almasına karşın Türk piyasasında yine de pazar payını artırmayı başardı. Kotalı ürünler dahil geçen yıl 6 milyar 680 milyon dolarlık toplam tekstil ve hazırgiyim ithalatı yapan Türkiye, bunun 792.9 milyon dolarını Çin'den yaptı. 2004'te teksil ve konfeksiyon ithalatı içinde yüzde 9.7 pazar payı olan Çin, 2005'te kotalara karşın pazar payını yüzde 11.9'a taşıdı. Kotalı ithalatta da durum değişmedi. 2004'te Türkiye'nin kotalı ürünlerde yaptığı ithalat 2 milyar 76 milyon dolar oldu. Aynı dönemde Çin'- den tekstil ithalatı ise 328 milyon dolar oldu. Bir başka deyişle Çin, kotalı ürünlerde 2004 yılında toplam tekstil ithalatının yüzde 15.8'ini gerçekleştirdi. 2005'te ise 2 milyar 225 milyon dolara yükselen ithalatın yüzde 16.3'ünü yani 362 milyon dolarını yine Çin yaptı.
