kapat
   
SABAH Gazetesi
 
    Son Dakika
    Yazarlar
    Günün İçinden
    Ekonomi
    Gündem
    Siyaset
    Dünya
    Spor
    Hava Durumu
    Sarı Sayfalar
    Ana Sayfa
    Dosyalar
    Teknoloji
    Arşiv
    Etkinlikler
    Günaydın
    Televizyon
    Astroloji
    Magazin
    Sağlık
  » Cumartesi
    Aktüel Pazar
    Otomobil
    İşte İnsan
    Sinema
    Turizm Rehberi
    Çizerler
Bizimcity
Sizinkiler
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Prof. Dr. Erdem Yesilada @ SABAH
 

Söz, bitki ve bıçak

Bir kaç ay önce yaptığımız bir çalışmanın sonuçları ilginçti. Topladığımız bazı bitki örneklerinde ağır metal analizi yaptık. Ağır metaller, vücutta metabolize olamadığı için birikerek toksisiteye yol açan, başlıca, kurşun, civa, kadmiyum, bakır gibi inorganik maddelere verilen isim. Bilhassa karaciğer ve böbrekler üzerinde zararlı etkileri söz konusu. İncelediğimiz bazı bitki örneklerinde yüksek oranda kurşun tespit ettik. Bunun nedenini araştırırken elde ettiğimiz sonuç önemli; "Yüksek kurşun tespit ettiğimiz bitkiler yol kenarından toplanmış." Yani arabaların egzosundan kaynaklanan bir bulaşma söz konusu. Bu nedenle, bitkisel ürününüzü satın aldığınız kaynak son derece önemli. Bitki "Nereden toplanmış?" Bitki materyalinizde bu tip çevresel risklerin bulunup bulunmadığı kontrol edilmiş mi? Yol kenarından, sözgelişi, ısırgan veya nane topladığınızda kullanmadan önce düşüneceksiniz!

Pestisit
Bitkilerde sıkı kontrol edilmesi gerekenler sadece ağır metallarden ibaret değil. Bitki eğer tarlada yetiştirilmişse bitkilerin böcek vs. zararlılardan korunması için kullanılan pestisit vb. tarım ilaçlarının atıklarının seviyesi de kontrol edilmeli. Peki ya açıkta çuvallar içerisinde pazarlanan bitkiler; en azından gelen geçenlerin söyle bir ellerine alarak incelediği ürünler de elde ele artan kontaminasyon. Satın aldığınız veya kullandığınız bitki materyalinde mikroorganizmalar kabul edilebilir sınırlar içerisinde mi? Zararlı bakteri veya mantarlar taşıyor mu? Kontrol edilmiş mi?

Aflatoksin
Ara sıra gazetelerde okuruz; "Almanya şu kadar ton kuruyemişi geri göndermiş." Aflatoksin miktarı sınırların üzerinde bulunmuş. Peki ne oluyor bu ürün, imha mı ediliyor? Yoksa ucuz fındık, ceviz, incir, veya kırmızı biber vb. baharat buldum diye satın mı alıyorsunuz? Belki hepimizin yaptığı bir "devekuşu taktiği", yani kafayı kuma gömerek saklanma örneği! Pahalı aldığımız ürün de kontamine olmuş olabilir. Nedir bu aflatoksin? Neden önemli? Aflatoksin, özellikle uygun olmayan kurutma ve saklama koşullarında nemli ortamlarda bekletilen bitki vb. materyallerde gelişen bir mikroskopik mantarın neden olduğu zararlı bir atık, toksin. Bilhassa karaciğer tahribatı ve kanserine yol açtığı düşünülüyor. Zararlı etkisi öyle hemen görülmüyor. Uzun yıllar içerisinde gelişiyor. Bitkide belirli sınır değerler arasında bulunduğunun kontrol edilmesi gerekir. Esasında ben de ne kadar karamsar bir tablo çizdiğimin farkındayım; yok doğru bitki mi? yok uygun zamanda toplanmış mı? Yok içerisindeki tehlikeli maddeler denetlenmiş mi? Yok zararlı mikroorganizmalar, aflatoksin var mı? Ben bu kadar sıkıntıya gelemem diye kestirip atıyorsanız, bence hatalı bir düşünce. Neden mi? Benim çok beğendiğim bir söz dizini Aesculapius'a ait. Aesculepius; Bergama'da adına hastane kurulan, mitolojide Apollo'nun bir ölümlü insandan doğma oğlu, yarı-tanrı - "Sağlık tanrısı". 3000 yıl önce tedavi sırasını şu şekilde tanımlamış: "Önce söz, sonra bitki, en son bıçak", Diğer bir deyişle; önce psikolojik tedavi, sonra bitkisel ilaçlar ve bir sonuç alınamazsa cerrahi operasyon. 1960'larda Alman fitoterapi uzmanı Prof. Weiss bu sıralamanın çağdaş uyarlamasını şu şekilde ifade etmiştir: "Önce söz, sonra bitki, daha sonra farmakoterapi ve en son bıçak." Mesela, karnınız sancıdığında önce nane-limon içmek, ağrının sürmesi durumunda ise bir hekime danışarak daha ileri tedavilerin uygulanması, fitoterapinin uygulama sırasını açıklayan basit bir örnek olarak verilebilir. Bu sözlerden de anlaşıldığı üzere, "fitoterapi" asla çağdaş tedaviye alternatif bir tedavi şekli değil, tedaviyi destekleyen, tamamlayan bir safha, bir kademedir. Yeterki bilinçli ve doğru bir şekilde uygulansın. Geçtiğimiz haftalarda gazetelerde yer alan başka bir haber "Bakliyatın kanser tedavisinde etkinliği" üzerindeydi. Baklagilerde bulunan inositol pentafosfatın tümörlerin büyümesine neden olan enzim miktarını azaltıcı etkisinin irdelendiği bu haberi iki farklı gazete aynı gün verdikleri haberlerde farklı şekillerde yorumlamış. Gazetelerden birinde haftada 3 defa fasulye, nohut veya mercimek yenmesinin yararlı olacağı yazılmış. Diğer gazetede ise, baklagillerin doğal olduğundan "aşırı kullanımının" bile zararsız olduğu ve bol bol tüketilmesi gerektiği ifade ediliyor. Bu son yorumu yapan kişi herhalde ömründe hiç fasulye veya nohut yememiş! Aynı haber nasıl oluyor da bu kadar farklı yorumlanabiliyor. Her zaman belirttiğimiz üzere suyun bile fazlası zararlı.

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 Şimdi nar zamanı   / 03-12-2005
 Testi kırılmadan   / 26-11-2005
 Keten tohumu zehirleyebilir   / 19-11-2005
 Sarımsaklanmak!   / 12-11-2005
 Söz, bitki ve bıçak   / 05-11-2005
 Bitkilerin etkisi uçar mı?   / 29-10-2005
 Zehirleyen papatya   / 22-10-2005
 E vitamini ölümcül olabilir   / 15-10-2005
 Her tip kanser ve hastalık tedavi edilir!   / 08-10-2005
 Bitki aynı ismi farklı   / 01-10-2005
    Cumartesi Yazarlar
    Güncel
  » Yaşama Dair
    Sinema
    Gurme
FİLİZ AKIN
Dereden tepeden
Sonbahar yazacaktım. Birden kış oldu.
PROF. DR. ERDEM YEŞİLADA
Sarımsak etkili mi, değil mi?
Bir ay önce...
PROF. DR. BENGİ SEMERCİ
Çocuklarda cinsel gelişim
Üç yaş çocuğun hayatında...
Şiddetin hedefi olan aile
Şiddetin hedefi olan aile
David Cronenberg Şiddetin Tarihçesi'nde çokça ele alınmış şiddet...
İnsanlığın ilk masalcıları
İnsanlığın ilk masalcıları
Alman Jacob ve Wilhelm Grimm kardeşlerin çocuk edebiyatına ve...
Antepli Musa Usta
Musa Dağdeviren bir Anadolu mutfakları uzmanı; ayrıca Yemek Kültürü...
Hobiydi uluslararası yarışmaya dönüştü
Bursa'da bir otomotiv yan sanayi firması olan Orhan Holding uluslararası bir...
Türkçe'yi Nazım'la ilerlettik
Çağdaş Türk edebiyatı konusundaki çalışmalarıyla tanınan Rus Türkolog Svetlana...
 
    Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon | Hava Durumu
Spor | Günaydın | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık | Bizim City | Çizerler
Cumartesi | Aktüel Pazar | Sarı Sayfalar | Otomobil | Dosyalar
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.