 Her yıl 1.4 milyar ton toprak erozyonla kayboluyor
Türkiye'de, her yıl, 500 milyon tonu tarım alanlarından olmak üzere toplam 1 milyar 400 milyon ton verimli toprak erozyonla kaybediliyor. TEMA yetkililerinden alınan bilgiye göre, bitki örtüsünün olmaması veya aşırı tahrip edilmesi nedeniyle yağmur, su ve rüzgarın etkisiyle toprağın aşınması, taşınması ve başka bir yerde birikmesi olarak tanımlanan toprak erozyonu, Türkiye'nin karşı karşıya bulunduğu en büyük tehlikelerin başında geliyor.
Türkiye'de her yıl 500 milyon tonu tarım alanlarından olmak üzere toplam 1.4 milyar ton toprak kaybediliyor.
Başka bir deyişle 70 milyon adet 20 tonluk kamyonu dolduracak şekilde, Edirne-Kars karayolu uzunluğunda 40 metre genişliğinde 10 metre yüksekliğinde duvar olabilecek miktarda toprak yok oluyor.
Büyük ölçüde tarım alanlarında yaşanan erozyon sonucu akarsularla birlikte alandan taşınan toprak oranı, ABD'nin 7, Avrupa'nın 17, Afrika'nın 22 katı düzeyine ulaşıyor. Fırat Nehri yılda 108 milyon ton, Yeşilırmak 55 milyon ton toprak taşıyor. Her yıl Keban Barajı'na 32 milyon, Karakaya Barajı'na 31 milyon ton toprak birikiyor.
Ülke topraklarının yüzde 90'ında görülen toprak erozyonu, Avrupa'nın 17, Kuzey Amerika'nın 6 katı düzeyinde yaşanıyor. Üretilemeyen en önemli kaynak olan verimli toprağın 1 santimetresinin oluşması, 500 yılı alıyor. Tarım için gerekli minimum 40 santimetrelik toprak için ortalama 20 bin yıl geçmesi gerekiyor. Cumhuriyetin ilanından bu yana 44 milyon hektar mera alanı, 12.3 milyon hektara gerilemiş bulunuyor.
Kaybedilen topraklarla elde edilebilecek 25 santimetre kalınlığında 2 milyon dekar tarlada, Türkiye şartlarında 600 bin ton buğday yetiştirilebileceği, bu buğdaydan 250 gramlık 2 milyar 400 bin ekmek üretilebileceği belirtiliyor.
Yoğun nüfus baskısı, hatalı tarım teknikleri, arazinin yeteneği dışında kullanılması, sosyoekonomik sorunlar, bitki örtüsünün hızla tahribine yol açıyor. Bu durumun önlenememesi durumunda köyden kente göçün artacağı, bitkisel ve hayvansal üretimin düşeceği, milyonlarca ton toprak kaybının süreceği bildiriliyor.
(AA)
|
