kapat
   
SABAH Gazetesi
 
    Yazarlar
    Günün İçinden
    Ekonomi
    Gündem
    Siyaset
    Dünya
    Spor
    Hava Durumu
    Sarı Sayfalar
    Ana Sayfa
    Dosyalar
    Teknoloji
    Arşiv
    Etkinlikler
    Günaydın
    Televizyon
    Astroloji
    Magazin
    Sağlık
    Cumartesi
  » Aktüel Pazar
    Otomobil
    İşte İnsan
    Sinema
    Turizm Rehberi
    Çizerler
Bizimcity
Sizinkiler
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Turgay Noyan @ SABAH
 

Okyanuslar ve denizciler

Bugün Türkiye'de hemen hemen tüm amatör denizcilerimizin bu uğraşa yönelmesinde Sadun Boro'nun büyük katkısı vardır. Sadun Boro sadece yelkenliyle dünya turu yapan ilk Türk denizcisi olmakla yetinmemiş bu yolculuğun notlarını seyahati boyunca Hürriyet gazetesinde yayınlamış daha sonra da 'Pupa Yelken' adlı kitabında toplayarak insanımızın faydalanması için yayınlamıştır. 'Pupa Yelken' bu özelliğiyle Türk amatör denizciliğinin bir numaralı yayınıdır. Ve geçtiğimiz yıllarda Osman Atasoy'un "Uzaklar" ve Hülya Leigh'nin Okyanusta bir Türk Kızı" adlı kitapları yayınlanıncaya kadar da bu tür başka bir eser de yazılmamıştır. Ben ilk yelkenlimi Boro seyahate çıkmadan önce almıştım. Ama onun notları ve kitabı bana denizleri daha bir başka sevdirdi. Bugün Rahmi Koç, Aglim- Hatta Sür, Hakan Öge, Ekrem İnözü, Ayça- Levent Kirişçioğlu ve Nilgün Ali Gündüz adlı Türk denizcileri yelkenle dünya turu yapıyorlar. Ayrıca Yeşim- Tonguç Tokol çifti de Eralp Akkoyunlu'nun Yosun adlı teknesini Pasifik Okyanusu'ndan Türkiye'ye getiriyor. Bu isimlerin hangisiyle konuşursanız konuşun mutlaka Sadun Boro ve Pupa Yelken'den ne kadar etkilendiklerini söyleyeceklerdir. Okyanuslar ve denizciler... Belki daha uzak olduğu için bana Pasifik Okyanusu inanılmaz derecede etkileyici ve gizemli geliyor, düşünmeden edemiyorum; Haydi bizim denizlerimizi biliyoruz, ama dünyanın yaklaşık üçte birini kaplayan bu ummanda çok yakın zamanlara kadar ilkel şartlarla denize çıkan insanların ataları bu işi nasıl yaparlardı. Keşifleri kimler gerçekleştirdi? Bu ay yayın hayatına başlayan dünyanın en önemli dergilerinden GEO'yu okurken tüm bu sorularımı cevaplayacak ilginç bir yazıyla karşılaştım.

BİLGİLERİ ÇOK
"İnsanoğlunun denizle imtihanı" başlıklı araştırma yazısında yaklaşık 3.500 yıl önce Polinezyalılar'ın atalarının ilk kez denize açıldıkları anlatılıyor. Biz denizciler için ilginç olan nokta ise taş devri imkanlarıyla denize açılan bu insanların mükemmel düzeyde denizcilik bilgisine sahip olmaları. sİşte size dergide çizimlerle anlatılan denizcilik tekniklerinden birkaç enteresan örnek: Bulutların şeklinden ilerde bir ada ya da kara parçası olup olmadığının tespiti: Yükselen karakteristik hava akımları adalar üzerinde karakteristik bulutlar oluşturur. Bunlar ya sivri ucu adayı işaret eden üçgen ya da devasa kaşlara benzeyen oluşumlar şeklindedir. Dalga şekillerinden civardaki ada olup olmadığının tespiti: Solugan dalgalar bir adaya çarptıklarında yarım daire biçiminde geriye yansırlar. Böylece üst üste geçen dalgalar oluşur. Denizde geniş baklava desenleri bunun net belirtisidir. Yönlerini nasıl tayin ediyorlardı? Polinezyalı denizciler geceleri belirli saatlerde gökyüzünde beliren takımyıldızlar sayesinde yollarını bulurdu. Bir örnek; Kaptan gemisini Akrep takımyıldızındaki Antares'i sol pruvada, Güneytacı takımyıldızını ise yelken direğinin sağ çarmıhında olacak şekilde tutuyor. Rota güneydoğu!..

ON İKİ GÖVDE VAR
Polinezyalılar o zamanlarda da atamaran kullanıyorlarmış. İnsanoğlu'nun Pasifik Okyanusu'na yerleşmesi ise binlerce yıl sürmüş ve üç hamlede gerçekleşmiş. Homo Sapiens 60 bin yıl önce Asya'dan Avustralya ve Yeni Gine'ye ilerlemiş. Öncü Papualar, Bismark Takımadaları'na kadar ulaşmışlar. Sonra Tayvan'dan çıkan Lapitalar Tonga'ya gelmiş. Bunlar bugünkü Polinezyalılar'ın ataları. Polinezyalılar'ın bugün bile kullandıkları ve birbirine bağlı olarak "katamarandaki gibi 2 değil" 12 gövdeden oluşabilen "Lakatoi"ler 200 deniz mili uzaklıktaki bölgelere yelkenle mal taşıyorlarmış. 21 yüzyıl ve bir yerlerde insanlar yelkenle ticaret yapabiliyorlar. Doğrusu oraları görmek, onlarla birlikte yelken basmak isterdim. Şimdilik elimizden gelen dergiyi okuduktan sonra gözleri kapayıp tüm bunları hayal etmek. O bile keyifli...

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 Van'a bir yelkenli gidiyor   / 13-11-2005
 Okyanuslar ve denizciler   / 06-11-2005
 Yarışanlar değil, ülkemiz kazanıyor   / 30-10-2005
 Deniz subayının izinde   / 23-10-2005
 Çam sakızı kaptan armağanı   / 16-10-2005
 İsteyince oluyormuş   / 09-10-2005
 Deniz ve sağlık   / 02-10-2005
 Gazeteciler yarıştı yelken dünyası karıştı   / 25-09-2005
 Tekne almadan önce iyi hesap yapmalı   / 18-09-2005
 Gönüllerin şampiyonu   / 11-09-2005
    Aktüel Pazar Yazarlar
    Güncel
  » Hobi
    Röportaj
    Gurme
    İyi Yaşa
GÜNTAY ŞİMŞEK
Dubai'de koz paylaşımı
Seyahate çıkmadan önce yazısını...
TURGAY NOYAN
Yelken ve teknoloji
Günümüzde yelken deyince uzay...
Kendine on dakika ver
Kendine on dakika ver
Okuyucularımdan aldığım maillerin çoğunluğu yogaya nasıl...
İş bulmanın aykırı kuralları
Amerikalı pazarlama uzmanı Jeffrey Fox geçtiğimiz hafta Türkiye'de iş...
Kadınlardan hep destek gördüm
Ayrılmış bir anne babanın çocuğuydum. Sevgisizliği çok yoğun...
Türk gençliği cinselliği medyadan öğreniyor
Dünyanın sayılı araştırma şirketlerinden GfK, içinde Türkiye'nin de olduğu...
Dümbüllü'nün kavuğu Şensoy'da değil bankada
'Dümbüllü'nün kavuğu kimde?' tartışmalarına son noktayı kızı İpek Çıngay koydu.
 
    Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon | Hava Durumu
Spor | Günaydın | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık | Bizim City | Çizerler
Cumartesi | Aktüel Pazar | Sarı Sayfalar | Otomobil | Dosyalar
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.