Samsun pazarlığı...

Samsun'da yarın önemli bir pazarlık gerçekleşecek. Aslında pazarlığın temeli kısa süre önce Soçi'de atılmıştı.
Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Putin, Soçi'deki yazlığında önce Başbakan Erdoğan'ı ağırlamıştı.
Ardından da aynı yazlıkta İtalya Başbakanı Berlusconi'yi iki gün süreyle konuk etmişti.
Yarın da Putin, Berlusconi ve Erdoğan Samsun'da bir araya gelecek.
Resmi açıklamaya bakılırsa buluşmanın gerekçesi Mavi Akım projesinin başlaması...
Yani, Mavi Akım'a gaz veren Rusya, boru hattını yapan İtalya ve alıcı durumdaki Türkiye'nin devlet ve hükümet başkanlarının bir araya gelmesi...
Her ne kadar "Mavi Akım'ın başlaması" gerekçe gösterilse de Şubat 2003'ten bu yana boru hattı devrede...
Türkiye de borudan 3 yıla yakın geçen bu zaman içinde 8 milyar metreküp civarında gaz çekti. Dolayısıyla aslında yarın gerçekleşecek buluşmanın gerekçesi boru hattının devreye girmesi değil, Mavi Akım üzerinden başka projelerin hayata geçirilmesi...
Konunun uzmanı Necdet Pamir'in deyimiyle; "Bundan sonra hayata geçirilecek projelerin, halkla ilişkiler şovunun (PR gerçekleştirilmesi..."
Putin'in, yakın danışmanının da vurguladığı gibi, yarın Samsun'da gelecek projelerde işbirliği için, "siyasi irade" ortaya konacak.

Ceyhan'a ulaşacak
Bunların neler olduğuna gelirsek: Öncelikli olarak Mavi Akım'ın Samsun'dan Tuz Gölü'ne yapılacak doğalgaz ana deposuna kadar götürülmesi geliyor.
Rus tarafı, Tuz Gölü'nün altına yapılacak doğalgaz deposu inşaatını bizzat yapmak istiyor.
Ardından boru hattının Ceyhan'a kadar indirilmesi...
Ceyhan konusunda ise iki görüş çarpışıyor; İlki; Ceyhan'a bir terminal kurulup, Mavi Akım gazının sıvılaştırılmış (LNG) hale getirilip gemiyle üçüncü ülkelere taşınması...
İkincisi ise doğalgaz boru hattının, yanına yapılacak bir su boru ve elektrik hattı ile birlikte Kıbrıs'a uğrayıp, oradan İsrail'e ve Filistin'e kadar uzatılması. Türkiye, ikinci formüle daha sıcak bakıyor. Sadece Türkiye değil, Mavi Akım boru hattını Karadeniz'in altından geçiren İtalya da bu projeye sıcak.
Yani, İtalyanlar bu hattın yapımına da talip... Hatta İtalyanlar bununla kalmayıp, beraberinde yapılacak petrol boru hattına da ilgi gösteriyor.

Petrol hattı
Zaten, bu da Samsun pazarlığının ikinci adımını oluşturuyor.
Putin'in Ankara ziyaretinden bu yana üzerinde tartışılan proje Boğazlar'ın bypass edilip, petrolün Akdeniz'e boru hattı ile indirilmesini öngörüyor.
Rus tarafı bu hattın Kıyıköyİbrikbaba veya BurgazDedeağaç hattından Ege'ye inmesini istiyor. Türkiye ise Ceyhan'dan Kırıkkale'ye kadar zaten mevcut bir hattın bulunduğunu anımsatıp, "Samsun-Kırıkkale hattının daha verimli" olacağı tezini savunuyor.
Samsun pazarlığında yer alacak üçüncü proje ise Transkafkasya elektrik iletim hattı.
Ruslar, sadece petrol ve gazı değil, elektriği de Türkiye üzerinden üçüncü ülkelere pazarlamakta kararlı.
Hatta, 2009'da doğalgaz lisanslarının Botaş'tan özel sektöre devrini gerektiren Doğalgaz Piyasası Kanunu'nun getirdiği zorunluluktan da yararlanarak, bu dağıtım hatlarını da alma niyetindeler. Türkmen ve Özbek doğalgazı piyasasına hakim olan, yakın gelecekte daha büyük enerji fazlası verecek olan Ruslar, Türkiye'yi bir "enerji hali" gibi kullanmak istiyor.
Bir zamanlar Özal'ın isteyip de başaramadığını bugün Putin gerçekleştiriyor.
Haklı olarak da Samsun'dan Avrupa'ya bunun cakasını da satmaya hazırlanıyor.