Mısır üreticileri, rekolte fazla olup fiyatlar dibe vurunca nişasta bazlı şeker üretiminde kotanın artırılması için sanayici ile ortak harekete geçti. Pancar üreticileri ise 'ek kota gelmesin' diye bastırıyor.
Türkiye bu yıl mısırda rekolte rekoru kırarak 4 milyon tona doğru koşuyor. Üretim fazla olunca fiyatı geçen seneye göre yaklaşık 100 bin lira daha aşağıya düşen ve piyasada 210-250 bin liraya alıcı bulan mısırın üreticileri ile nişasta bazlı şeker üretmek için ek kota bekleyen sanayiciler, şeker pancarına karşı ortak lobi hareketine girişti. Her yıl Bakanlar Kurulu kararı ile nişasta bazlı şeker üretimi için yüzde 50 ek kota alan nişastacılar, "Üretici de perişan, kotayı artır, ben mısır alayım, üretici de nefes alsın" diye hükümete bastırıyor.
Bu durum elinde 500 bin ton şeker stoğu bulunan şeker fabrikalarını olumsuz etkiliyor. Piyasada nereden geldiği bilinmeyen bir şeker fazlası olduğunu ifade eden Şeker İş Sendikası bu kez hükümetin kota artırmaya gitmemesi gerektiğini savunuyor. AB'ye uyum çerçevesinde nişasta bazlı şeker üretiminin yüzde 2'lerde olması gerektiğini savunan sendikaya göre böyle giderse iki yıl içinde şeker fabrikalarının yarısı kapanmak zorunda kalacak. Nişasta bazlı şeker üretim tesislerinin kapasitesi yaklaşık 1 milyon ton düzeyinde. Ancak kota nedeniyle sadece bu kapasitenin üçte birini kullanarak yılda yaklaşık 390 bin ton üretim yapıyorlar. Kotanın artması için Şeker Kurulu'nun onayı gerekiyor. Kuruldan uzun bir süredir karar çıkmadığı için, nişastacılar işi şansa bırakmak istemiyor. Nişastacılar ek kota isterken, şeker fabrikaları ellerinde kalan stokla uğraşıyor. Şeker İş Sendikası Başkanı İsa Gök, Türkiye'de şeker pancarı üretiminin 13.5 milyon ton düzeyinde olduğunu belirterek, "Bu pancardan elde edilen ve tüketime sunulan şeker miktarı 1 milyon 800 bin ton. Nişasta bazlı şeker üretimi de 390 bin ton civarında. Oysa Türkiye'nin şeker tüketimi 2 milyon 300 bin ton seviyelerinde. Ortada bir açık olması gerekirken bizim stoklarımızda 500 bin ton şeker duruyor. Böyle giderse bir 500 bin ton daha stoklarımıza eklenecek" diyor.
PİYASA ŞEKERE BOĞULDU! Peki bu fazla şeker nereden geliyor? Bu konuda da çeşitli iddialar var. Gök bunları şöyle sıralıyor: "Yurtdışından sınır kapılarından kaçak yollarla kristal şeker geldiği tahmin ediliyor. Bu arada nişasta bazlı merdiven altı üretim olduğu da tahmin ediliyor. Bazı şirketler ihracat kaydı ile şekeri bizden 300-370 dolara alıyorlar. Sonra da bunları iç piyasaya sürüyorlar." Nişasta ve Glikoz Üreticileri Derneği Başkanı Rint Akyüz, Şeker Kanunu'nda nişasta bazlı şeker üretimi için tanınan yüzde 10'luk kotanın her sene Bakanlar Kurulu kararı ile artırıldığını anımsatarak, "İki ay geçmesine rağmen artış olmadı. Her sene Şeker Kurulu'ndan onay dörde üç oy ile çıkardı. Bu sene Tarım Bakanlığı'nın yetkilisi emekli olunca altı üye kaldı. Üçe üç takıldı kaldı. yeni kota çıkmıyor" diye konuşuyor.
