|
 |
 |
 |
 Tarım Bakanlığı müzakerelere hazırlanıyor
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın AB Müzakere Yürütme Kurulu Başkanı ve Müsteşar Yardımcısı Nebi Çelik, tarım alanında 5 Aralık 2005 tarihinde Tarım ve Kırsal Kalkınma başlığında tanıtıcı tarama AB müzakere sürecinin başlayacağını bildirdi..
Tarımda müzakere süreciyle ilgili bilgi veren Çelik, müzakerelerin 35 ana başlıkla yapılacağını, bunun 3 tanesinin (Tarım ve Kırsal Kalkınma, Veterinerlik, Bitki Sağlığı ve Gıda Güvenliği, Su Ürünleri) doğrudan Tarım ve Köyişleri Bakanlığı sorumluluğunda bulunduğunu söyledi.
AB ile müzakere öncesinde yapılacak taramanın ''tanıtıcı tarama ve ayrıntılı tarama'' olmak üzere iki şekilde olduğunu anlatan Çelik, ''Tanıtıcı taramada karşı taraf kendi mevzuatlarını ve bizden ne istediklerini anlatıyorlar. Biz de şu anda ne durumda olduğumuzu genel
olarak anlatıyoruz. Ayrıntılı taramada ise birebir mevzuat karşılaştırması yapacağız. AB mevzuatına karşılık gelen Türk mevzuatı var mı? Madde bazında bütün bunlar tek tek incelenecek'' dedi. Bu çerçevede 5 Aralık tarihinde Tarım ve Kırsal Kalkınma başlığında tanıtıcı tarama yapılacağını belirten Çelik, diğer 2 başlığın taramasının ise 2006 yılı içerisinde yapılacağını kaydetti.
MÜZAKERE NASIL OLACAK?
Taramaların sadece mevzuat karşılaştırmasından ibaret olduğunu vurgulayan Çelik, mevzuatların uygulanıp uygulanmayacağına ise müzakere sürecinde bakılacağını söyledi. Çelik, müzakere süreciyle ilgili şu bilgileri verdi: ''Mevzuatı uygulamak yatırım gerektiriyor, altyapı gerektiriyor. Bütün bunları bir anda yapmamız mümkün değil. Bunun için biz (Şu mevzuatı uygulayabiliriz ancak bize örneğin 3 yıl süre verin) diyeceğiz. Her mevzuat için AB'den belli süreler alacağız. Ama o süre içerisinde de onu tam anlamıyla uygulamak durumundayız. Onlar da uygulamalarımızı sürekli takip edecekler.
TARIM VE KIRSAL KALKINMA
Çelik'in verdiği bilgiye göre, Tarım ve Kırsal Kalkınma başlığı ''Kırsal Kalkınma, Ortak Piyasa Düzenine Uyum ve Yatay Konular'' şeklinde 3 alt başlık içinde incelenecek. Kırsal Kalkınma alt başlığı Kırsal Kalkınma Stratejisi'nin kabulü, kırsal kalkınma planlarının hazırlanması ve kırsal kalkınma desteklerinin uygulanması gibi unsurları kapsıyor. Bu çerçevede öncelikle Kırsal Kalkınma Genel Müdürlüğü'nün kurulması gerekiyor. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı bununla ilgili Kırsal Kalkınma Genel Müdürlüğü'nün Kuruluş ve Görevleri Hakkındaki Kanun Tasarısı ve Kırsal Kalkınma Ödeme Kurumu Kanun Tasarısı'nı Başbakanlık'a gönderdi. En geç 2006 yılında bu kurumların kurulacağı bildirildi.
KIRSAL KALKINMA DESTEKLERİ
AB fonlarından en önemlisini kırsal kalkınma destekleri kapsıyor. Türkiye bu desteklerden 2007-2013 döneminde 1 ile 1.5 milyar avro tutarında destek alabileceğini düşünüyor. Söz konusu fonlardan faydalanmak için de Kırsal Kalkınma Ajansı ve Kırsal Kalkınma Ödeme Kuruluşu'nun mutlaka kurulması gerekiyor. Kırsal Kalkınma Ödeme Kuruluşu, ilk etapta tamamen AB fonlarından gelecek destekle çalışacak. Bu fonlardan faydalanmak isteyen ülke genelindeki üretici birlikleri, kooperatifleri, özel sektör veya belediyeler... Önce projelerini hazırlayıp yatırımlarını yapacaklar. Yaptıkları yatırım örneğin 200 milyar lira tutmuşsa, bunun yaklaşık yüzde 50'si Kırsal Kalkınma Ödeme Kuruluşu tarafından karşılanacak. Bu destekler, işletmelerin büyütülmesi, modernize edilmesi, tarımda çalışanlara alternatif iş imkanları sağlamak...vs için kullanılabilecek.
Kırsal Kalkınma Ödeme Kuruluşu kurulmadan AB fonlarından Türkiye'ye destek gelmeyecek. Türkiye tam üye olduktan sonra bu kurum Türkiye'deki iç destekleri de (DGD, prim desteği, mazot desteği...vs) ödeyen bir kurum haline gelecek. Çelik, AB'den gelecek 1-1.5 milyar avronun tarım sektörünün yeniden yapılandırılmasında yeterli olmayacağını, ulusal bütçeden de kaynak ayırmak gerektiğini belirterek, ''Bizim Tarım Strateji Belgesi'ne 2006 yılında kendi bütçemizden 250-300 milyon YTL kaynağı kırsal kalkınmada kullanacağız'' diye konuştu.
ORTAK PİYASA DÜZENİNE UYUM VE YATAY KONULAR
Ortak Piyasa Düzenine Uyum alt başlığının da kendi içinde 21 alt başlığı bulunuyor. Hububat, pamuk, tütün, şeker, süt, et... gibi her bir ürünle ilgili AB'nin ayrı direktifleri bulunuyor. Türkiye'nin bu düzenlemeleri tek tek uyumlaştırması gerekiyor. Yatay konular ise çiftçi kayıt sistemi, arazi kayıt sistemi, arazi parsel sistemi, hayvan kimlik sistemi, çiftlik muhasebe veri ağı gibi konuları kapsıyor. Bu maddenin AB'ye uyumda en zor maddelerden biri ve büyük yatırım gerektiren bir alan olduğu ifade ediliyor.
GIDA, VETERİNERLİK VE BİTKİ SAĞLIĞI
AB ile müzakerelerde görüşülecek 35 başlıktan tarımı ilgilendiren bir diğer başlık ise ''Gıda, Veterinerlik ve Bitki Sağlığı''. Bu çerçevede bitkisel ve hayvansal üretimde giriş ve çıkışlarda deniz ve kara sınır kontrol noktaları kurulacak. Ayrıca ihracat ve ithalatta hazırlanacak sağlık belgelerin de AB'deki gibi olması gerekiyor. Hayvan hastalıklarının tespitinde laboratuvarlar kurulması gerekiyor. AB'ye girebilmek için şap, brusella, BSE... gibi hastalıkların olmaması gerekiyor. Hayvan refahıyla ilgili de AB'de ayrıntılı düzenlemeler yer alıyor. Hayvanların yaşadıkları kesimi, taşınması ve yaşamasıyla ilgili kurallara uymak gerekiyor. Gıda da üretimin ilk safhasından sofraya kadar kalitenin sağlanması gerekiyor.
Çelik, yaş meyve-sebze ile fındık, incir, kuru üzüm, kayısı gibi geleneksel ürünlerde Türkiye'nin rekabet üstünlüğü bulunduğunu, hayvancılık, et, süt, hububat sektörlerin ise dezavantajlı sektörler olduğunu söyledi.
SU ÜRÜNLERİ
35 ana başlıktan tarımla ilgili olan su ürünleri veya balıkçılık başlığı ise tarım içerisinde en kolay başlıklardan bir tanesi. Balık satış yerlerinin düzenlenmesi, balık stoklarının, avlanma miktarının tespit edilmesi, belli büyüklükteki teknelerin ne kadar balık avladıklarının tespit edilmesi için karaya çıkış noktalarının kurulması gibi hususları kapsıyor. Türkiye'nin bununla ilgili altyapı yatırımları sürüyor ve Türkiye'nin kıyı bölgelerinde karaya çıkış noktaları kuruluyor.
YENİDEN YAPILANMA
AB'ye uyum sürecinde Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Kırsal Kalkınma Genel Müdürlüğü, Gıda İşleri Genel Müdürlüğü, Hayvancılık Genel Müdürlüğü, Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü şeklinde yeniden yapılanacak. Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü kapatıldığı için yeniden yapılanma çerçevesinde Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın ismi de değişecek. Tarım Bakanlığı, Tarım ve Gıda Bakanlığı, Tarım ve Kırsal Kalkınma Bakanlığı gibi 3 isim üzerinde duruluyor. Konuyla ilgili kanun tasarısının hazırlandığı, Kamu Yönetimi Temel Kanunu yürürlüğe girdikten sonra tasarının kanunlaşacağı bildirildi.
KOTALAR
AB ile müzakerelerinin en zor alanlarından bir tanesi de kota konusu. Her ürün ayrı bir müzakere konusu olacak. AB her ülkenin üretim kotası için geçmiş referans yıllar belirliyor. Bu belirlendikten sonra üretimin az ve çok olduğu yılların ortalamasını alarak kotaları belirliyor. Kotalar için öncelikle güvenilir istatistiklerin olması gerekiyor.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
