IMF'nin "Satılan KİT'lerden sağlanan yarım puan faiz dışı fazlayı bütçeye aktarın" baskısına rağmen 2006 bütçesi, eskisi gibi yüzde 5 faiz dışı fazla hesabıyla hazırlanıyor.
Türkiye ile IMF arasında önümüzdeki hafta sonuçlanması beklenen gözden geçirme çalışmalarının en kritik yönünü oluşturan "faiz dışı fazla" hesabına ilişkin pürüz henüz giderilemedi. IMF'nin, yüksek cari açığı gerekçe göstererek son üç yılda olduğu gibi yine yüksek faiz dışı fazla verilmesi talebi, Ankara'da yeterince karşılık bulmadı. IMF ile varılan mutabakat gereği 2003, 2004 ve 2005 yılı makro hedefleri yüzde 6.5 faiz dışı fazla verilmesi esasına göre oluşturulmuştu. Yüzde 6.5'lik faiz dışı fazlanın "1 puanı KİT'lerden, 0.5 puanı İşsizlik Sigortası Fonu'ndan, 5 puanı ise bütçeden" sağlanıyor.
IMF NE İSTEDİ? IMF, geçen ay yapılan toplantılarda, "Telekom ve Tüpraş gibi gelir performansı yüksek KİT'ler özelleştirildi. Bu kuruluşların kamu portföyünden çıkması faiz dışı fazla hesabını yarım puan etkileyebilir. Bu açığın bütçedeki önlemlerle giderilmesi gerekir" dedi. IMF'nin bu talebi, 2006 Bütçesi'nde en az 4 milyar YTL önlem alınmasını gerektirdiği için ekonomi yönetimi, bu isteğe sıcak bakmadı. Bütçenin gider kısmının kontrol altında olduğunu savunan maliye kurmayları, gelir tarafında vergi yükünü arttıracak adımlar atılmasının güç olduğunu vurguladı.
NE OLACAK? Maliye Bakanlığı, 2006 Bütçesi'ni yüzde 5 faiz dışı fazla hesabına göre kurguluyor. Böylece IMF'nin yüzde 5.5 bütçe faiz dışı fazla ısrarı karşılanamıyor. Yüzde 6.5 faiz dışı fazlanın ise yüzde 6 yerine yüzde 6.2 civarına çekilebileceği ancak IMF'ye, "Yıl içindeki performans ile faiz dışı fazlayı hedefin üstünde tutmaya çalışacağız" sözünün verilebileceği belirtiliyor. 2005 Bütçesi'nde mazot ve gübre sübvansiyonu ile yeşil kart ödemeleri ve sosyal güvenlikten kaynaklanan ek yükün finansmanı için de çalışmalar sürüyor. İlk etapta yeşil kart ödemeleri için 200 milyon YTL (200 trilyon lira) Sağlık Bakanlığı'na gönderildi. Sosyal güvenlikteki ilave açığın ise 1.5 milyar YTL (1.5 katrilyon lira) dolayında olacağı hesaplandı. Bu farkların ek ödenek kanunu ile mi karşılanacağı yoksa bütçe içi ödenek aktarmaları ile çözüleceği aralıkta kesinlik kazanacak.
