Derin özelleştirme döneminin stratejisi başkadır

Bir ülke 20 yıldır özelleştirme yapamaz mı? Yapar, yapar. Peki Türkiye niye yapamadı, niye başaramadı? Bol bol tartışmaktan icraata vakit kalmadı...
Hal böyle olunca biz de özelleştirme yolculuğunu kendimize göre üç döneme ayırdık.
Birinci dönem : 1985 ile 1990 yılları arasını kapsıyor. Tek parti hükümetinin iktidarda olduğu, serbest pazar ekonomisiyle yeni tanıştığımız, özelleştirmeyi tatlandırıcı gibi algıladığımız dönem.
İkinci dönem : Bol bol koalisyonların kurulup bozulduğu yıllar. 19902000 yılları arasındaki tartışmalar yenilir, yutulur, unutulur gibi değil. Türk Telekom başta olmak üzere pek çok şirket için " sattırırım! sattırmam !" tartışmalarıyla geçen bu dönem çok heyecanlı.
Popülizm en üst boyutta. İktidar ortakları anlaşamıyor, işler karışıyor, özelleştirilecek şirketler aynen güreş müsabakalarında olduğu gibi minderde tuş ediliyor. Biz bu döneme devletçi özelleştirmeci dönem adını koyduk.
Üçüncü dönem: Bize göre en enteresan dönem. 2002 yılını baz aldık. Hala devam ediyor.
Biz bu dönemi anlatırken TürkiyeRusya ilişkilerine özel bir önem veriyoruz.
Dikkat edin, Rusya, birdenbire bu dönemde Türkiye'nin özelleştirme yolculuğuna büyük ilgi göstermeye başladı. Türkiye'nin iki önemli markası "Tüpraş ve Ereğli," ilk Tüpraş ihalesini hatırlayın. Tatfneft ihaleye girdi. Tataristan şirketiydi, arkasındaki destek Rusya devletiydi.
Türkiye'nin en önemli bir başka markası Erdemir. Üçü Rus, biri Ukraynalı 4 şirket Ereğli ile ilgileniyor.
Öte yandan sıkı durun. Türkiye'nin 12 milyar dolarlık piyasa değeriyle en önemli bir başka şirketi Turkcell, Telia-Sonera'ya karşı Rus Alfa Telekom ile birlikte hareket ediyor.
Bildiğiniz gibi Ereğli'yi ABD'liler, İsdemir'i ve bir başka özelleştirilen ve tartışması süren Seydişehir Alüminyum'u Ruslar kurdu. Seydişehir Alüminyum'u ise Ruslarla iş yapan Mehmet Cengiz aldı.
Çinliler, limanlara , Hintliler çeliğe talip...
Körfez sermayesi Türk Telekom'a.
İşte bu yüzden biz bu döneme " derin özelleştirme" dönemi diyoruz.
Açıkçası paranın izi siyasetin rengini belli eder.
Özelleştirmedeki bu üç dönem de Türkiye'nin kabuk değiştirmeye çalıştığı, küresel dünyaya entegre olabilmek için çaba harcadığı dönem. Gelin görün ki; hep kriz, hep para ihtiyacı olan ve terörle boğuşan bir ülke...
Sakın ola paranoyaya kapıldığımızı düşünmeyin, ama bu kez yolculuk çok önemli.
Açıkçası; 2002 yılı Mart ayında MGK Genel Sekreteri Tuncer Kılınç; AB'ye karşı Türkiye'yi Rusya ve Ortadoğu ülkeleriyle işbirliği yapması için uyarınca kızılca kıyamet kopmuştu. Kılınç Paşa daha sonra "Avrasya Paktı'nın yanına Hindistan ve Çin de girmeli" demişti.
Diyeceksiniz ki; şimdi bunun özelleştirmeyle ne ilgisi var? Çok var çok... Bir tek AB ülkesi Türk Telekom'a talip olmadı. Ereğli ve Tüpraş Rus şirketlerinin kuşatması altında. Şimdi bu durumun altına Kılınç'ın açıklamasını koyun ve bir kez daha düşünün. Gerçekten siyaseten yapılamayan özelleştirme ile mi yapılmaya çalışılıyor? Yorum sizin...