100 yıllık ses kayıt macerası bu kitapta
Fonograf, gramofon, taş plak... Günlük hayatımızın birer parçası değil artık. Ancak onlar müzik tarihinin vazgeçilmez tanıkları... Devlet tiyatrosu sanatçısı, radyo programcısı, taş plak koleksiyoncusu ve araştırmacı Cemal Ünlü birikimlerini aktardığı "Git Zaman Gel Zaman" adlı kitabında, Türk ses kayıt tarihinin yüz yılına ışık tutuyor. Yaklaşık 35 yıldır taş plak topladığını belirten Ünlü, zamanla topladığı plakların niteliklerini de araştırmaya başlamış. Ardından son 5 yıldır Açık Radyo'da yaptığı yine taş plak konulu programların kitabın temelini oluşturduğunu söylüyor.
15 BİN PLAKLIK KATALOG
Kitabında yaklaşık 105 yıllık bir tarihi kesite yer veren Ünlü, Türklerin diğer teknik buluşlarla kıyaslandığında ses kayıt  işine daha erken giriş yaptığını anlatıyor. Kitaba göre 1900-1912 yılları arasında yaklaşık 3 bin kaydın yapıldığı Türkiye'de, I. Dünya Savaşı'ndan sonra dengeler değişmeye başlamış. İlk dönemde Tanburi Cemil Bey, Hafız Osman, Hafız Aşir gibi isimler çok popüler olmuş. Cumhuriyet döneminde ise Odeon'un kurulmasıyla birlikte, taş plakların kaydı hız kazanmış. Ama plaklar, İstanbul'da kaydediliyor ve çoğaltılmak için Almanya'ya gönderiliyormuş. Ta ki Feriköy'de plak fabrikası kurulana kadar. Cemal Ünlü'nün kitabında anlattığı taş plakların 1965 yılına kadar süren öyküsünün yanı sıra "Taş Plak Kataloğu", adı sanı bilinmeyen 15 bin plak ses kaydını yazıya geçiriyor.
|
