İstikrar güvencesi

Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) petrol boru hattı vanasının açılması töreninde iki cumhurbaşkanının, Sezer ile Aliyev'in konuşmalarında önemli mesajlar vardı.
Sezer, "BTC bölgenin istikrarı açısından yaşamsal önem taşıyor" dedi.
Aliyev ise "BTC'nin güvenlik konusunda bölgeye huzur getireceğini" söyledi.
Acaba neyi kastettiler? Örneğin Sezer'in cümlesi "Demokratik devrim ihracatçıları"na "Sakın bölgeyi yeniden karıştırmaya kalkmayın" uyarısı olabilir mi?
İlham Aliyev'in sözleri de, "BTC sayesinde kadife devrim tehlikesini atlattım" diye yorumlanabilir mi?
Sorunun yanıtını aramadan önce BTC'nin 1990'ların başından bu yana Kafkaslar'daki "Büyük Oyun"un, yani güçler mücadelesinin ana konusu haline geldiğini ve epey darbeye, darbe girişimine, isyana, dev- rime yol açtığını hatırlatalım. Tabii epey kurban aldığını da: Ayaz Muttalibov, Ebulfeyz Elçibey, Suret Hüseyinov, Ruşen Cevadov, Eduard Şevardnadze... Yani epey netameli bir proje.
Oğul Aliyev'in BTC'nin güvence ya da paratöner olacağı umutlarına gelince...

Aliyev'in seçim sınavı
Bakü'nün dün sakin bir kent görüntüsü vermesi yanıltmasın. Bu huzur törenden günler önce "muzır" unsurların toplanmasıyla sağlandı. "Özgürlük ve hilesiz seçim" isteğiyle meydanlara inen muhalifler, insan hakları militanları ve de Razi Nurallayev. O da kim mi? "Yoh" hareketinin başı. "Yoh" hareketi? O da Sırbistan, Gürcistan ve Ukrayna "devrimleri"nin tetikleyicisi gençlik örgütlerinin Azerbaycan şubesi.
Yine o günlerde Ulusal Demokrat Parti'nin iki numaralı ismi İhtiram Celilov, arkadaşıyla çay içerken yığılıp kaldı. Ölmüştü. Muhalefet gizli servisin zehirlediğini, Şubat ayında da Musavat Partisi'nin önemli bir üyesinin benzer şekilde can verdiğini öne sürdü ve uluslararası soruşturma komisyonu istedi. Lübnan eski Başbakanı Refik Hariri suikastini soruşturan BM Komisyonu'nun benzerini.
Özetle Azerbaycan içten içe kaynıyor. Ve de Kasım'da parlamento seçimleri var. "Devrim" girişiminin olmazsa olmaz koşulu. Seçimlere şaibe düşerse (Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'na göre, Azerbaycan'da bugüne kadar yapılan tüm seçimler hileli), Aliyev'in işi zor.
Buna karşılık seçimler hilesiz-hurdasız gerçekleştirilebilirse, Aliyev'i hiç kimse kıpırdatamaz. Çünkü:
* Rusya'dan uzaklaşıp Batı kampına geçen eski Sovyet cumhuriyetlerinin kurduğu GUAM cephesine katıldı. GUAM'ın A'sı Azerbaycan. (Diğerleri sırasıyla Gürcistan, Ukrayna ve Moldova.)
* ABD, Kırgızistan'dan ders aldı: Her "devrim" mutlaka Batı yanlısı rejim getirmiyor. Azerbaycan'da taşlar oynarsa, ülkenin Rusya'nın etki alanına girmesi, hatta İran'a yanaşması olasılığı var.
* Azeri "devrimci" adaylarının hepsi sütten çıkmış ak kaşık değil. Suudi destekli Vahabiler her geçen gün daha da güçleniyor.
İşte BTC ile bu etkenlere bir yenisi ama en önemlisi ekleniyor: Batı'yı Ortadoğu petrollerine bağımlılıktan bir ölçüde de olsa kurtaracak ülkeyi ve boru hattını durup dururken ateşe atmanın alemi yok.
Aliyev haklı; "BTC bölgeye güvenlik ve huzur getirecek." Yeter ki, demokrasi oyununun asgari kurallarına uysun...