Türkiye Bankalar Birliği (TBB), banka müşterilerinin Yeni Türk Lirası (YTL) ile ilgili olarak 3 Ocak 2005'de karşılaşacağı değişiklikleri açıkladı..
TBB tarafından yapılan çalışmaya göre, bankadaki döviz hariç tüm hesaplardaki bakiyeler 1 milyon TL eşit 1 YTL dönüşüm oranına göre YTL'ye çevrilecek. 1 Ocak 2005'ten itibaren hesaplar YTL olarak takip edilecek. Döviz hesaplarında herhangi bir değişiklik olmayacak.
Banka gişelerinden yapılacak tüm ödeme ve tahsilatlarda 2005 yılı süresince hem TL, hem de YTL kullanılabilecek. Dekontlar YTL olarak düzenlenecek. Bankalar tarafından alınacak komisyon bedelleri hem TL, hem de YTL olarak bir arada ilan edilecek.
Merkez Bankası Piyasalar Genel Müdürlüğü tarafından ilan edilen döviz kurları, 1 Ocak 2005 tarihinden sonra YTL olarak ve 5 basamak temayülüne göre açıklanacak. Japon Yeni, İran Riyali ve Rumen Leyi para birimleri yüz birim üzerinden gösterilecek.
Otomatik Para Çekme Makinaları'ndan (ATM) 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren TL veya YTL çekilebilecek, ancak tüm yasal kayıtlar YTL olarak tutulacağı için ATM slipleri de YTL olarak verilecek.
Tüm yasal kayıtlar 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren YTL olarak tutulacağı için kredi kartı ile alışverişlerde imzalanacak olan POS sliplerindeki tutarlar da YTL olacak.
Kredi kartı ekstrelerindeki ödeme tutarları 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren YTL olacak. Taksitli kredi kartları ile 2004 yılında yapılan ve taksitleri 2005 yılına kalan tutarlar YTL'ye çevrilecek.
OTOMATİK ÖDEME TALİMATLARI YTL'YE DÖNÜŞECEK
Bankalarda bulunan TL tutarlı tüm otomatik ödeme talimatları, 1 Ocak 2005 tarihi itibariyle YTL'ye dönüştürülmüş olacağı ve bu tarihten sonra fatura bedelleri ilgili kuruluşlardan bankalara YTL olarak bildirileceği için hesaplardan YTL olarak tahsil edilecek.
Bankalardaki düzenli ödeme ve ileri tarihli EFT/havale talimatları da aynı şekilde otomatik olarak YTL'ye dönüştürülecek.
İnternet bankacılığı işlemleri, 1 Ocak 2005 tarihi itibariyle YTL üzerinden yapılacak, bu tarihten önceki hesap hareketleri ise TL olarak görüntülenecek.
1 Ocak 2005 öncesine ait TL kredi sözleşmelerinin 1 Ocak 2005 sonrasına kalan taksitleri otomatik olarak YTL'ye dönüştürülecek. 1 Ocak 2005 tarihinden sonra yapılan yeni sözleşmelerde tutarlar YTL olacak.
Sigorta poliçelerinin prim ödeme tutarları, 1 Ocak 2005 tarihi itibariyle YTL'ye dönüştürülecek.
Banka hesaplarında bulunan çek ve senet tutarları aynı şekilde YTL'ye çevrilecek, buna ilişkin alacak bakiyesi ve tahsilatlar tamamen YTL olarak izlenecek.
Mevcut çek karneleri, çek yaprakları üzerinde yer alan TL ibaresi çizilerek ve YTL olarak düzenlenip düzeltme imzası ile kullanılmaya devam edilebilecek.
Müşterinin mevcut TL ibareli çek karnelerini, kullanmadan tam olarak şubesine iade etmesi durumunda, aynı sayıda YTL ibareli çek karnesi ile herhangi bir değerli kağıt bedeli tahsil edilmeden değiştirilecek. Yeni çek karneleri 3 Ocak 2005 tarihi itibariyle banka şubelerinden alınabilecek.
BORSA'DAKİ DURUM
TBB duyurusuna göre, müşteri portföyündeki yatırım fonları adet olarak değişmeyecek, portföy değeri (fon adedi*fon birim fiyatı) 1 milyona bölünerek YTL'ye çevrilecek. Fon birim fiyatlarının gösterim şekli YTL bazında ve 6 ondalık hanesi içerecek şekilde olacak.
Yatırım hesaplarında bulunan tahvil ve hazine bonolarının, vadesi 1 Ocak 2005 tarihinden sonraya kalanların vade sonu değeri 1 milyona bölünmek suretiyle YTL'ye çevrilecek. 1 Ocak 2005 tarihi itibariyle tahvil ve hazine bonolarında birim fiyatlar 100 YTL nominal değer kıymet için açıklanacak ve gösterimi YTL bazında ve 3 ondalık hanesi içerecek şekilde olacak.
Hisse senetleri nominal değeri YTL'ye geçişte 1000'e bölünecek. 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren yayınlanacak olan hisse senetleri fiyatları da 1000'e bölünerek açıklanacak. Bir adetten daha küçük miktarlara dönüşecek küsuratlar borsada işlem görmeyecek.
Küsurat işlemleri sadece Borsa dışı lot altı işlemleri kapsamında, yetkili aracı kurumlar vasıtasıyla yürütülecek. 1 lot eşit 1 adet hisse eşit 1 YTL nominal değer kuralına göre, borsada 1 adet ve katları şeklinde alım ya da satım işlemi yapılabilecek. Hisse senedi fiyatlarının gösterimi YTL bazında ve 2 ondalık hanesi içerecek şekilde olacak.
Repo ve ters repo karşılığı kıymetlerin bakiyelerinin 1 Ocak 2005 tarihinden sonraki dönüş tutarları, 1 milyona bölünerek YTL'ye dönüştürülecek ve gösterimi 2 ondalık hanesi içerecek şekilde olacak.
Yatırım araçlarındaki birim fiyat gösterimlerinde değişik sayıda ondalık haneleri kullanılmasıyla birlikte, müşteriye ödeme/tahsilat aşamasına gelindiğinde ilk 2 ondalık hanesi esas alınacak.
Yasal kayıtlarda en küçük para birimi olarak 1 Yeni Kuruş kullanılacağı için, fiyat gösterimleri daha ayrıntılı olan yatırım fonu, döviz kuru ve benzeri işlemlerin sonuç aşamasındaki tutarları için kanunda belirtildiği üzere, yarım Yeni Kuruş'un altındaki değerler dikkate alınmayacak, yarım Yeni Kuruş ve üzerindeki değerler 1 Yeni Kuruşa tamamlanacak şekilde yuvarlanacak.
TBB'de YTL seferberliği
