kapat
   
SABAH Gazetesi
 
  » Yazarlar
    Günün İçinden
    Ekonomi
    Gündem
    Siyaset
    Dünya
    Spor
    Hava Durumu
    Sarı Sayfalar
    Ana Sayfa
    Dosyalar
    Arşiv
    Etkinlikler
    Atina 2004
    Günaydın
    Televizyon
    Astroloji
    Magazin
    Sağlık
    Cumartesi
    Aktüel Pazar
    Otomobil
    Sinema
    Çizerler
Bizimcity
Sizinkiler
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Abdurrahman Yildirim @ SABAH
 
Ankara'nın düzeltemediği cari açığı, piyasa düzeltir!
Önlemlerin bedeli yüksek
Cari açıkta geçmişin söylediği

Önlemlerin bedeli yüksek

İktidar ve ekonomi yönetimi çari açığa önlem almaya yanaşır mı? Almak ister ama öncelikle belirtmek gerekir ki, bunun bedeli çok yüksek.
Nedir bunlar?
1-Kredileri pahalılandırmak: Hükümet KKDF artışı ile zaten bunu yapmaya çalışıyor. Bankalara uyarı yaptı. Kamu bankalarını tüketici kredisi vermekten alıkoyuyor. Ancak kredi, tüketimin finansmanında tek kalem değil. Ana şirketlerin finansmanı var. Yani taksitli satışlar, kampanyalı satışlar, vadeli satışlar ile tüketim pekala finanse edilebilir.
2-Gümrükleri artırmak: İthalatı caydırmak üzere gümrük vergilerini ve fonları artıramayız. Dünya Ticaret Örgütü ve AB ile Gümrük Birliği böyle bir davranışa girmeyi olanaksız kılıyor. Gümrüklerde işi yokuşa sürmek ve geciktirmek de çare olmayabilir. Olsa olsa ithalatın maliyetini biraz daha artırır.
3- Vergileri artırmak: Vergileri artırmak, kamu mallarına zam yapmak bir yöntem olabilir. Ama burada hangi vergilerin artırılacağı sorunu var. Zaten vergi oranları çok yüksek. Kamu mallarına zammın da enflasyona olumsuz yansıması söz konusu olabilir.
4- Faizleri artırmak: Faiz artışı tasarruf etme eğilimini artırarak, tüketimi azaltır, ekonomiyi daraltır, ithalatı ve cari açığı düşürür. Ama burada küçük faiz artırımları değil, 3-5 puanlık faiz artırımı gerekiyor. Bir anlamda tam bir acı ilaç.
Faiz artırımına gitmenin dezavantajları çok daha fazla. Bir kez bono portföyü olan bankalara, şirketlere ciddi bir yük getirir. Hazine'nin borçlarını çevirmesini güçleştirir, maliyetini artırır. TL'yi değerlendireceği için döviz kurlarını aşağı bastırır. Üstelik ithalat azalması yoluyla cari açık azalması olacağından, yine kuru düşürücü bir sonuç yaratır. Bu ekonomide açık pozisyonları besler. Bir süre sonra cari açık daha büyümüş olarak karşımıza çıkar.
5- Faizleri düşürmek - Bu sanki seçenek dışı gibi. Çünkü mevcut faiz düzeyinden tüketim artmış, büyüme rekora gitmişken, üç beş puanlık faiz düşüşü tüketim eğilimini kamçılar, büyümeyi iyice körükler. Sonuçta, cari açığın patlatmasıyla kurlar sıçrayabilir. Ama kontrolsüz bir kur artışının nerede duracağı belli olmadığından krizle sonuçlanabilir.
6-Kurları artırmak: Geriye kur artışı kalıyor. Keşke denetimli bir kur artışı olabilse. Merkez Bankası'nın hazırladığı 1995 bazlı reel efektif döviz kuru endeksine göre, TL yüzde 37 daha değerli. Kuru ekonomide büyük sarsıntı yaratmadan düzeltmek en iyi sonuç. Ama bu durum şimdiye kadar da gerçekleştirilememiş, başarılamamış.
Şimdi de, bankaların yurtdışından yaptığı sendikasyonlar, reel sektörün borçlanması, Irak'la ticari ilişkiler döviz arzını artırıyor. Reel faizin yüksekliği de döviz tutma eğilimini zayıflatıyor, döviz arzı yaratıyor. AB ve IMF çıpalarının olması da buna eklenince sermaye hareketlerinin serbest olmasının etkisiyle dışardan fon girişi oluyor. 2004 yılı ilk yarısında yabancıların Türkiye'de satın aldığı menkul kıymet miktarı 5 milyar dolar daha arttı.
Dövizdeki bu arzlar, kurun düzeltme yapmasını önlüyor. Mevcut dalgalı kur sisteminde bunun için yapabilecek fazla bir şey yok.

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 Ankara'nın düzeltemediği cari açığı, piyasa düzeltir!   / 16-08-2004
 Insider trading yok, manipülasyon çok   / 13-08-2004
 Büyüme yüzde 10'u bulabilir   / 12-08-2004
 Bütçe açık dipte, cari açık tepede   / 11-08-2004
 Petrol şokuna daha çok yol var   / 10-08-2004
 Yeni program ve taze kaynakla ekonomide yeni hamle fırsatı   / 09-08-2004
 Yerliler ava giderken avlanıyor   / 06-08-2004
 Yabancıların borsada kurduğu tuzak!   / 05-08-2004
 IMF ile kritik karar piyasalarda havayı yine döndürür mü?   / 04-08-2004
 Sanayi kabuk değiştiriyor ama istihdam yaratamıyor   / 03-08-2004
YAVUZ SEMERCİ
Erman Toroğlu kızıyor ama...
Maraton programında Erman...
SERVET YILDIRIM
Bu kadar ayar yeter mi?
Hükümet, cari işlemler açığının...
ABDURRAHMAN YILDIRIM
Piyasalar neden patinaj yapıyor?
IMF ile yeni programın...
REFİK DURBAŞ
İlaç, kurumların içini boşaltıyor
11 Ağustos tarihli ...
Sırtımdan kazananlar arkamdan 'gay' dedi
Yeni bir dizi film çekmekte olan Özcan Deniz'le, Asmalı Konak'tan...
Sahte borsacıya hutbe desteği
Denizli'nin Buldan İlçesi'nde borsa oynamak vaadiyle bin kişiden...
IMKB
E: 18,832 D:% 0.03
DOLAR
S: 1,461,000 D:% 0.34
EURO
S: 1,802,000 D:% 0.28
 
    Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon | Hava Durumu
Spor | Günaydın | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık | Bizim City | Çizerler
Cumartesi | Aktüel Pazar | Sarı Sayfalar | Otomobil | Dosyalar | Arşiv
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.